در دیدار و گفتوگوی وزیر خارجه آمریکا با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ایران تنها چالشی نبود که به بحث گذاشته شد. این دیدار پشت درهای بسته برگزار شد. رویترز به نقل از دیپلماتها گزارش داده که در دو هفته آینده تلاشها برای حفظ برجام شدت پیدا میکند. احتمال سفر وزیران خارجه سه قدرت اروپایی به تهران هم وجود دارد.
مورگان اورتاگوس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که شامگاه ۱۸ ژوئن/۲۸ خرداد مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفتوگو کرد.
به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پمپئو و موگرینی درباره «منافع و چالشهای مشترک» ایالات متحده و اروپا، دفاع و امنیت اروپا و همچنین افغانستان، کوبا ایران، لیبی، مولداوی، غرب بالکان، روسیه و اوکراین با یکدیگر رایزنی و گفتوگو کردند.
پیش از این رسانهها اعلام کرده بودند که حادثه نفتکشها در دریای عمان و کاهش سطح تعهدات ایران در برجام از مسائل مهم در گفتوگوی موگرینی با پمپئوست.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دوشنبه ۱۷ ژوئن/۲۷ خرداد بعد از برگزاری اجلاس وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل در واکنش به کاهش سطح تعهدات ایران در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) گفت:
«ایران به تعهداتش ذیل برجام پایبند بوده است. تمرکز اتحادیه اروپا در حال حاضر روی حفظ توافق هستهای با ایران و برخوردار شدن مردم ایران از عواید برجام قرار دارد.»
شورای عالی امنیت ملی ۱۸ اردیبهشت سال جاری در سالگرد خروج آمریکا از برجام با صدور بیانیهای از کاهش سطح تعهدات ایران در توافق هستهای خبر داده و به کشورهای باقیمانده ۶۰ روز مهلت داده بود که تعهدات خود در زمینههای بانکی و نفتی را اجرا کنند. اتحادیه اروپا این ضربالاجل را رد کرده بود. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در نشست خبری روز دوشنبه خود در محل تاسیسات آب سنگین اراک اعلام کرد که با شتاب گرفتن روند تولید اورانیوم غنیشده، ایران تا ۶ تیر از سقف ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده عبور میکند. این اقدام به معنای نقض برجام است.
موگرینی در نشست خبری بروکسل یادآوری کرد ارزیابی اتحادیه اروپا درباره پایبندی ایران به برجام مبتنی بر گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و نه بیانیهها.
خبرگزاری رویترز به نقل از سه دیپلمات که نام آنها افشا نشده، در حاشیه دیدار وزیر خارجه آمریکا با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واشنگتن گزارش داد که کمیسیون مشترک برجام احتمالاً تا دو هفته آینده تشکیل میشود و تا آن زمان نیز بریتانیا، آلمان و فرانسه اقدامات دیپلماتیک خود را افزایش میدهند.
یکی از منابع رویترز حتی احتمال داده است که وزیران خارجه سه قدرت اروپایی برای مذاکره درباره برجام به تهران سفر کنند. یک دیپلمات اروپایی نیز به رویترز گفته است:
«صریح بگویم: در بحث هستهای تحمل ما صفر است. روسیه و چین هم باید مشارکت و حضور بیشتری در این مسأله داشته باشند.»
یک دیپلمات ایرانی هم به رویترز گفته است تقریباً همه در تهران اعتقاد دارند که اگر حتی اروپاییها میخواستند کاری برای حفظ برجام انجام دهند قدرت لازم برای نجات برجام را نداشتند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و جان بولتون، مشاور امنیت ملی دولت آمریکا سهشنبه ۱۷ ژوئن/ ۲۷ خرداد با انتشار بیانیههای جداگانهای خواهان تحریم بیشتر ایران شد. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا نیز اعلام کرد که ایران قصد دارد از محدودیتهای برجام سرپیچی کند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا سهشنبه ۱۸ ژوئن/ ۲۸ خرداد، قبل از دیدار با موگرینی، با ژنرال کنت مککینزی و ژنرال ریچارد کلارک از فرناندهان ارشد سنتکام در پایگاه هوایی مکدیل فلوریدا دیدار و گفتوگو کرده بود. پمپئو گفت هدف دولت آمریکا از حضور نظامی در خاورمیانه «مهار ایران» است.
بیشتر بخوانید: