صدر اعظم آلمان، رهبر یکی از سه قدرت اروپایی امضاکننده «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) به جمهوری اسلامی هشدار داد که نقض محدودیت‌های توافق هسته‌ای «عواقبی» در پی خواهد داشت.
آنگلا مرکل سه‌شنبه ۱۸ ژوئن / ۲۸ خرداد در نشست خبری مشترک با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری جدید اوکراین درباره عدم پایبندی تهران به برجام هشدار داد و گفت که عدم پایبندی به برجام «قطعاً عواقبی در پی خواهد داشت». او به این عواقب اشاره خاصی نکرد.
در روزی که خبرها بر لرزش تن آنگلا مرکل در هنگام استقبال از زلنسکی تمرکز یافت، صدراعظم آلمان نسبت به «وضعیت تنش‌آلود» با جمهوری اسلامی هشدار داد. او بعدتر لرزش تن‌اش را به دهیدراسیون یا کم‌آبی بدن در ظهر گرم برلین نسبت داد.
مرکل در نشست خبری با اشاره به حمله پنجشنبه گذشته به دو نفتکش در دریای عمان گفت که برلین اطلاعات جدید واشنگتن درباره مسئولیت ادعاشده جمهوری اسلامی در این حادثه را «بسیار جدی» محسوب می‌کند.
پنجشنبه ۲۳ خرداد / ۱۳ ژوئن همزمان با سفر شینرو آبه، نخست‌وزیر ژاپن به تهران و دیدار و گفت‌وگوی او با رهبر جمهوری اسلامی، به دو نفتکش فرانت آلتر با پرچم جزایر مارشال، و کوکوکا کوریجوس با پرچم پاناما در دریای عمان حمله شد.
ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) با انتشار عکس‌ها و ویدئوهایی جمهوری اسلامی را به دست‌داشتن در این حادثه متهم کرده و از اعزام یک هزار نیروی نظامی بیشتر به منطقه خبر داده است.
ایران هرگونه دست‌داشتن در این حادثه را تکذیب کرده است.
آیا موضع آلمان تغییر کرد؟
نخستین ویدئوی منتشرشده از سوی آمریکا که به گفته این کشور قایق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در حال جدا کردن مین دریایی از کشتی نشان می‌داد، مورد قبول آلمان واقع نشده بود و هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان اعلام کرد که ویدئوی پنتاگون برای اثبات حمله ایران به نفتکش‌ها در دریای عمان کافی نیست.
اما صدراعظم آلمان سه‌شنبه با اشاره به شواهد آمریکا در این باره گفت:
«شواهد بلندبالایی وجود دارند. اما این باعث نخواهد شد که من بار دیگر تأکید نکنم که ما باید هر چه می‌توانیم برای حل وضعیت تنش‌آلود با ایران به شیوه‌ای صلح‌آمیز انجام دهیم.»
او با اشاره به سفر اخیر ماس به تهران تأکید کرد که در آلمان برای حل صلح‌آمیز تنش با ایران «اتفاق نظر وجود دارد».
سفر هایکو ماس به تهران اما موفقیت‌آمیز نبود. او دوشنبه ۲۰ خرداد / ۱۰ ژوئن از ابوظبی امارات وارد تهران شد اما هیچ یک از مقامات وزارت خارجه ایران به استقبال او نرفتند. ماس در تهران در کنار حمایت از حفظ برجام به اهمیت اسرائیل برای کشورش اشاره کرد و گفت سه قدرت اروپایی «نمی‌توانند معجزه کنند».
به گفته مرکل، برلین و واشنگتن در ارتباط نزدیک با یکدیگر قرار دارند و «برای ایران روشن خواهند کرد که این موقعیت جدی را نباید بیش از این وخیم کرد».
موضع سرسختانه‌تر متقابل ایران و اروپا
اظهارات مرکل پس از سرسختانه‌ترشدن موضع ایران در قبال اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد.
عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز شنبه ۲۵ خرداد / ۱۵ ژوئن پس از دیدار با هلگا ماریا اشمید، دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و ماریل دوسانز، رئیس کمیسیون خارجی مجلس فرانسه با انتقاد از عدم اجرای وعده‌های اروپا در مورد اجرای ساز و کار ویژه مالی برای دور زدن تحریم‌ها (اینستکس) اعلام کرد: «تعهدات خود را بر طبق برجام پله‌پله کاهش می‌دهیم و در حقیقت خروج ایران از برجام در دستور کار قرار دارد.»
یک روز پس از آن سازمان انرژی اتمی ایران هشدار داد که طی ۱۰ روز ذخایر اورانیوم غنی‌سازی‌شده ایران از سقف ۳۰۰ کیلوگرم بالاتر می‌رود و کاهش تعهدات ادامه خواهد یافت، مگر اینکه اروپایی‌ها به وعده‌ها عمل کنند.
چه کسانی ایران را متهم کرده‌اند؟
تا کنون بریتانیا و عربستان سعودی نیز همچون آمریکا، جمهوری اسلامی را مقصر انفجار نفتکش‌ها در دریای عمان معرفی کرده‌اند.
هیأت وزیران عربستان سعودی سه‌شنبه ۲۸ خرداد / ۱۸ ژوئن در نشستی که در ریاض به ریاست ملک سلمان، پادشاه و با حضور محمد بن سلمان ولیعهد سعودی برگزار شد، حملات حوثی‌های یمن به فرودگاه‌های عربستان سعودی را محکوم کرد و از جامعه بین‌المللی خواست تا امنیت آبراه‌های جهانی برای انتقال انرژی را تضمین کند. روز گذشته همین درخواست را وزیر نفت سعودی در توکیو مطرح کرده بود.
دولت سعودی در نشست روز سه‌شنبه خود، با اشاره به حمله پنجشنبه گذشته به دو نفتکش در دریای عمان، بدون آن که از ایران نام ببرد «اقدامات خصمانه و تروریستی را که آزادی کشتیرانی و ترانزیت نفت و محیط زیست را تهدید می‌کند» محکوم کرد. هیروشیگو سکو، وزیر صنایع ژاپن جمعه گذشته در یک نشست خبری در توکیو اعلام کرد که حادثه نفتکش‌ها در دریای عمان در دستور کار وزیران اقتصاد و محیط زیست کشورهای «جی ۲۰» قرار گرفته است.
آلمان نیز یکی از اعضای گروه ۲۰ کشور صنعتی جهان است که نشست سران آن ماه جاری میلادی در توکیو برگزار خواهد شد.