در حالی‌که تحقیق درباره چگونگی مرگ محمد مرسی انجام نشده است، وکیل مدافع رئیس‌جمهوری پیشین مصراز تدفین پیکر او در گورستانی در شهرک نصر خبر دادند. خانواده مرسی در مراسم خاکسپاری او که با تدابیر شدید امنیتی برگزار شد، شرکت داشتند. فعالان حقوق بشر خواهان تحقیقات مستقل درباره مرگ مرسی شده‌اند.

محمد مرسی در زندان
محمد مرسی در زندان

عبدالمنعم عبدالمقصود، عضو تیم وکالت محمد مرسی، رئیس‌جمهوری سابق مصر سه‌شنبه ۲۸ خرداد / ۱۸ ژوئن اعلام کرد که پیکر مرسی در گورستانی در غرب شهرک نصر، واقع در نزدیکی قاهره به خاک سپرده شد.

عبدالمقصود گفت خانواده مرسی، هم در مراسم مسجد زندان تورا در قاهره شرکت کردند و هم در مراسم خاکسپاری در گورستان شهرک نصر.

عبدالله مرسی، پسر محمد مرسی گفته بود که مقامات امنیتی با درخواست خانواده مرسی برای دفن او در آرامگاه خانوادگی در زادگاهش در استان الشرقیه در شمال مصر مخالفت کردند و او را در گورستانی که در آن اسلامگرایان را دفن می‌کنند به خاک سپردند.

مأموران امنیتی به روزنامه‌نگاران هشدار دادند که از مراسم خاکسپاری عکس نگیرند. آن‌ها همچنین مانع از حضور روزنامه‌نگاران در شهر زادگاه مرسی شدند.

محمد مرسی ۶۷ ساله، سال ۲۰۱۳ پس از اعتراضات مردمی علیه دولت او، با کودتای نظامی ارتش برکنار شد. او پس از برکناری دستگیر و ابتدا به اتهام «سازماندهی حمله به زندان قاهره با همکاری حماس و حزب‌الله لبنان در جریان انقلاب ۲۰۱۱» به اعدام محکوم شد. این حکم و نیز حکم حبس ابد او بعدتر لغو شد. مرسی پس از تحولات سیاسی مصر در سال ۲۰۱۲ با رأی آزاد مردم نخستین رئیس‌جمهوری این کشور شد. اسلام‌گرایان اخوان‌المسلمین از او حمایت می‌کردند و پس از کودتای ارتش شمار زیادی از آن‌ها دستگیر شدند.

در طول مدت زندان، مرسی که مبتلا به بیماری قند (دیابت) بود اغلب در سلول انفرادی نگهداری شد و بخش بزرگی از این دوران را بدون اجازه ملاقات به‌سر برد. خانواده او تنها توانست سه بار با او ملاقات کند. در این دوران مرسی به اتهامات مختلف بارها در برابر دادگاه قرار گرفت.

در آغاز جلسات دادرسی، مرسی بارها با شدت و عصبانیت سخنانی ایراد کرد که همین موجب شد تا قضات دستور دادند او در یک قفس شیشه‌ای در دادگاه حضور یابد تا بتوانند صدای او را خاموش کنند.

گروه اخوان المسلمین روز دوشنبه دولت را متهم به «قتل» محمد مرسی از طریق نگهداری او در شرایط دشوار زندان کرد. این گروه خواستار تحقیقات بین‌المللی در مورد مرگ مرسی شد و از مصری‌ها خواست تا با برگزاری تظاهرات در مقابل سفارتخانه‌های مصر در سراسر جهان دست به اعتراض بزنند.

در ساعات پایانی دوشنبه شب، دادستانی مصر اعلام کرد که پیکر مرسی برای تعیین علت مرگ او مورد بررسی قرار می‌گیرد. تلویزیون دولتی مصر، با اشاره به یک منبع پزشکی بی‌نام، گفته بود که او پس از یک حمله قلبی جان خود را از دست داد.

یک مقام قضائی مصر گفت مرسی روز دوشنبه در دادگاه از داخل قفس شیشه‌ای صحبت کرد و هشدار داد که «اسرار بسیاری» دارد و می‌تواند آن‌ها را ارائه دهد.

کامل مدور، یکی از وکلای محمد مرسی به آسوشیتدپرس گفته است که موکلش در آخرین دادگاه همچنان بر این موضوع پافشاری کرده که رئیس‌جمهوری قانونی مصر است. تلویزیون دولتی اعلام کرد که مرسی قبل از این‌که به بیمارستان منتقل شود، فوت کرد.

خبرگزاری آناتولی ترکیه که خبر مرگ محمد مرسی را به‌شکل گسترده‌ای بازتاب داده، نوشته است که گروه ناظر بر حقوق بشر در آمریکا با انتشار اطلاعیه‌ای از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد درخواست کرده که در نشست آتی خود در تاریخ ۲۴ ژوئن تحقیقات از مقامات مصری در مورد چگونگی درگذشت مرسی در سالن دادگاه را آغاز کند.

در این اطلاعیه گفته‌شده که مرسی به خانواده‌اش گفته بود در سلولش تخت ندارد و پشت و گردنش از خوابیدن بر روی بتن سرد به شدت درد می‌کند. همچنین چشم چپ مرسی مشکل داشته و پزشک زندان به او گفته که امکان عمل جراحی چشم او وجود دارد، اما مراقبت‌های پس از جراحی صورت نخواهد گرفت. درخواست مکرر مرسی برای معاینه نیز از سوی پرسنل پزشکی رد شده است. همچنین مرسی به سبب نگرانی از سلامتی خود غذای زندان را نمی‌خورده و از مواد غذایی کنسروی استفاده می‌کرده است.

یک عضو خانواده مرسی نیز گفته است که او اجازه خواندن روزنامه و تماشای تلویزیون را نداشته است.

ماگدالنا مغربی، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل، در مورد مرگ مرسی گفت «سئوالات جدی در مورد رفتار با او در زندان وجود دارد».

مغربی از مقامات مصر خواست تا دستور «تحقیقات بی‌طرفانه، دقیق و شفاف در مورد چگونگی مرگ او، همچنین شرایط بازداشتش و دسترسی او به مراقبت‌های پزشکی» را صادر کنند.

در یک فایل شنیداری از یکی از جلسات محاکمه محمد مرسی در سال ۲۰۱۷، او از دادگاه شکایت می‌کند که کاملاً او را جدا کرده‌اند و قادر به دیدن و شنیدن وکلای خود نیست و چشم‌هایش از انعکاس روشنایی داخل قفس دچار مشکل است. او در این فایل می‌گوید: «من نمی‌دانم کجا هستم. میله پشت میله، شیشه پشت شیشه. انعکاس تصاویرم باعث سرگیجه می‌شود.»

بیشتر بخوانید: