در پی «حمله» به دو نفتکش در دریای عمان، مقامهای جمهوری اسلامی این سانحه را «مشکوک» خواندهاند. دبیرکل سازمان ملل، اتحادیه اروپا و چندین کشور نسبت به افزایش تنش در منطقه خلیج فارس هشدار دادند. آنتونیو گوترش گفته است جهان اجازه رویارویی در دریای عمان را نمیدهد.
صبح پنجشنبه ۲۳ خرداد / ۱۳ ژوئن، در حالیکه نخستوزیر ژاپن برای مذاکره با مقامهای ایرانی بهمنظور کاهش تنش بین ایران و آمریکا در تهران بهسر میبرد، دو نفتکش فرانت آلتر (Front Altair) با پرچم جزایر مارشال، و کوکوکا کوریجوس (Kokuka Courageous) با پرچم پاناما در دریای عمان دچار سانحه شدند. نفتکش آلتر فرانت متعلق به نروژ است و از قطر عازم تایوان بود. کشتی کوکوکا کاریجوس را هم یک شرکت سنگاپوری اجاره کرده بود و از یکی از بنادر عربستان سعودی عازم تایوان بود.
این حادثه در ۳۰ کیلومتری جنوب بندر جاسک در شرق استان هرمزگان رخ داد و ایران اعلام کرد که ۴۴ ملوان این دو نفتکش را نجات داده و به بندر جاسک منتقل کرده است.
برخی گزارشها حاکی از آن است که در این کشتیها انفجار رخ داده و دلیل انفجار نیز حمله از خارج بوده است. برخی رسانههای خارجی حتی از اصابت اژدر به نفتکش آلتر فرانت خبر دادند. اما هنوز علت اصلی این حادثه بهشکل رسمی اعلام نشده است.
ساعتی پس از این سانحه، ژاپن اعلام کرد که این کشتیها محمولههایی را برای این کشور حمل میکردند.
واکنشهای داخلی
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه این سانحه را «مشکوک» خواندند و خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران آن را به آمریکا نسبت داد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی نیز به همه کشورهای منطقه هشدار داد که مراقب باشند «تا در تله فریب کسانی که از بیثباتی در منطقه سود می برند نیفتند». او گفت: «دولت ایران آماده همکاریهای امنیتی، منطقهای برای تضمین امنیت از جمله در آبراههای استراتژیک است.»
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز در آستانه سفر به اجلاس کشورهای عضو سازمان شانگهای اعلام کرد که ایران در پی صلح و امنیت در منطقه است و تروریسم را محکوم میکند. او گفت: «مسئله امنیت چه در منطقه بسیار حساس خلیج فارس، چه در خاورمیانه و چه در کل آسیا و جهان برای ما اهمیت خاص و ویژهای دارد و تلاش ایران همواره در راستای حراست و حفاظت از صلح و امنیت منطقه بوده است و در طول سالهای گذشته در عمل نشان دادهایم که نسبت به کشورهای همسایه و امنیت کشورهای منطقه تا چه حد حساس هستیم.»
واکنشهای خارجی
در پی این رویداد آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل روز پنجشنبه در نشست شورای امنیت در نیویورک، «هرگونه حمله به حمل و نقل غیرنظامی دریایی را محکوم کرد» و خواهان روشن شدن علت حادثه و شناسایی عوامل اصلی آن شد.
دبیرکل سازمان ملل ضمن تأکید بر حساس بودن منطقه خلیج فارس یادآور شد که جهان به رویارویی و تنش بزرگ در این منطقه اجازه نخواهد داد.
منابع دیپلماتیک گفتهاند که شورای امنیت سازمان ملل قرار است پنجشنبه شب در نشستی اضطراری سانحه دریای عمان را مورد بررسی قرار دهد.
اتحادیه عرب نیز ضمن محکوم کردن این حادثه خواهان واکنش شورای امنیت سازمان ملل در این زمینه شد.
احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب در جمع اعضای شورای امنیت این رویدادها را «تحولی خطرناک» در خاورمیانه توصیف کرد و گفت: «برخی طرفها میخواهند منطقه را به آتش بکشند».
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز نسبت به هرگونه اقدام تحریکآمیز در منطقه هشدار داد و خواستار «خویشتنداری حداکثری» شد.
مایا کوچیانچیک، سخنگوی کمیسیون اروپا نیز اعلام کرد که اتحادیه اروپا این رویدادها را زیر نظر دارد.
از سوی دیگر، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه درباره این حادثه گفت: «باید با آرامش و بیطرفانه شرایط موجود را زیر نظر داشت و از نتیجهگیریهای سریع و شتابزده که تنها به تنشها میافزایند بهشدت پرهیز کرد.»
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز اطلاعات در این زمینه را ناکافی دانست و گفت هنوز برای دانستن اینکه چه کسی عامل حمله به نفتکشها بوده، زود است.
سارا سندرز، سخنگوی دولت آمریکا صبح پنجشنبه در بیانیهای اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا و دولت او رویدادهای دریای عمان را زیر نظر دارند و در حال بررسی اوضاع هستند. او افزود دولت آمریکا در حال کمکرسانی است.
دولت بریتانیا نسبت به این حادثه اظهار نگرانی کرد و گفت در اینباره با مقامهای محلی و دولتهای منطقه در تماس است و تحقیقاتی در این زمینه انجام خواهد شد.
هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان که بهتازگی از ایران دیدار کرده بود نیز این حادثه را نگرانکننده خواند و گفت: «بالاگرفتن تنش در شرایط کنونی خطرناک است». ماس گفت آلمان خواهان کاهش تنش است و همه طرفها در این زمینه باید مشارکت داشته باشند.
کویت نیز «حمله به نفتکشها» را تهدیدی بزرگ برای صلح و امنیت جهانی دانست.
سانحه دریای عمان بر بازار جهانی نفت تأثیر مستقیم گذاشت و روز پنجشنبه بهای نفت برنت شمال با ۴،۳ درصد رشد به ۶۳،۵۳ دلار برای هر بشکه رسید.
بیشتر بخوانید: