رادیو زمانه، علیرضا صاحبدیوانی- این هفته آشپزباشی زمانه می‌خواهد برای ما داستان آدمخواری و مرده‌خوری را تعریف کند. پیشینه آدمخواری به سال‌های بسیار دور، به آن زمان که بشر دوپا آتش را کشف کرد، می‌رسد.

با کشف آتش او متوجه شد که می‌تواند گوشت همنوعش را کباب کند و نوش جان کند. آشپزباشی زمانه می‌گوید عادت به آدم‌خواری در بین برخی قبایل آفریقایی تا قرن یازدهم رواج داشت و حتی بین ملت‌هایی که تاریخ کهنسالی ندارند، هم رایج بود. در ایرلند و دانمارک و در چندین جای دیگر از جهان هم ظاهراً گزارش‌هایی از آدم‌خواری به دست داده شده.
 

علیرضا صاحبدیوانی می‌گوید در کنگو، مرد و زن و بچه را به عنوان گوشت در بازارها عرضه می‌کردند. البته فکر نکنید که آشپزباشی زمانه می‌خواهد این هفته درس پختن خورش آدم را به ما بدهد. او پیش‌بندش را باز کرده و این هفته ذهنش رفته پی پدیده آدمخواری که ما را با حقیقتی آشنا کند.
بخش دوم این برنامه اما به خودمان اختصاص دارد: فرهنگ مرده‌خوری.
 

دامنه اندیشه‌های آشپزباشی زمانه از پختن آش آلو که البته مال هفته پیش بود و هنوز هم احتمالاً مزه‌اش زیر دندانتان هست، می‌رسد به کجا؟

اگر فکر کردید این هفته قرار است علیرضا صاحبدیوانی ما را به یک غذای خوشمزه دیگر مهمان کنند، اشتباه کردید. آشپزباشی زمانه این هفته مثل باقی تبعیدی‌های جهان نوستالژیک شده و دلش هوای وطن را کرده. او ما را با خود به شاه‌عبدالعظیم خودمان می‌برد که قدیم‌ها ظاهراً هم صفایی داشته و هم کاسب‌های باانصاف.
 

آشپزباشی رادیو زمانه که سن و سالی هم ازش گذشته در شاه‌عبدالعظیم رفقایی داشته. او برای ما تعریف می‌کند که به بهانه زیارت درگذشتگانش که در گورستان ابن‌بابوی دفن شده بودند، شب‌های جمعه به شاه‌عبدالعظیم می‌رفته. او به یاد مادربزرگش که خیار دوست داشته، یکی دو سه کیلو خیار دولاب می‌برده و سر قبر او خیرات می‌کرده. برای پدرش هم یک بغلی عرق کشمش می‌برده و یک استکان را روی قبر او می‌پاشیده و باقیش را هم با رفقاش به سلامتی چنین روزهایی نوش جان می‌کرده.
 

در یکی از همان روزهای گشت و گذار در شاه‌عبدالعظیم اما اتفاقی می‌افتد. این اتفاق هم به مرده‌خوری و فرهنگ آن در بین ما ربط دارد و هم به یک مثل که از آن زمان سر زبان آشپزباشی زمانه افتاده. این مثل این است: نصفش برسه به روح بابات.
 

اگر می‌خواهید بدانید این مثل از کجا آمده، روی فایل صوتی زیر کلیک کنید و با آشپزباشی رادیو زمانه بروید به روزگاران دور و دراز که انسان‌ها گوشت تن هم را کباب می‌کردند و می‌لمباندند و در ادامه این سفر ذهنی برسید به شاه‌عبدالعظیم و آداب مرده‌خواری ما ایرانی‌ها و نقشی که قاری‌های قرآن و مردمان گرسنه در آن میان ایفا می‌کردند.

در همین زمینه:
::آشپزخانه بسحاق در رادیو زمانه::
::معنای بسحاق و مرجع برنامه::

طرح برنامه: “یادگار پهلوانان”، بهمن فرسی، فصلنامه ادبی “سنگ”