بحران اقتصادی و مشکلات معیشتی سبب رونق رمالی و طالعبینی در ایران شده است. فالبینها، رمالها، جادوگرها و دعانویسها برای خود تخصص قائل شدهاند، صاحب دفتر و کارت ویزیت هستند و برخی هم برای جلب مشتری به شبکههای اجتماعی روی آوردهاند یا اصولاً فقط در فضای مجازی فعالیت میکنند.
پس از برکناری اسفندیار رحیم مشایی به دستور و با دستخط خامنهای و بستنشینی محمود احمدینژاد، عدهای از اصولگرایان مشایی را به ارتباط با یک مرتاض چهار صد ساله هندی متهم کرده بودند. مشایی نیز پاسخ داده بود:
«دین ما در برابر سحر مگر شکست خورده است؟ یعنی ما در برابر سحر ناتوانیم؟ قدرت نداریم؟ نور خدا در سحر هضم میشود؟ این چه منطقی است؟ جبهه باطل جبهه حق را متهم به سحر و جادو میکند. پیامبران به سحر و جادو متهم بودند. اولیاء و اوصیا متهم به سحر و جادو بودند. چون اصلاً مردم نمیبایست میرفتند پیش اینها.»
در این سالها بیش از ۶۰ درصد از ارزش ریال در برابر دلار آمریکا کاسته شده است. صندوق بینالمللی پول نرخ تورم در ایران را ۳۷ درصد اعلام کرده و پیشبینی کرده که نرخ تورم ممکن است حتی به ۵۰ درصد هم افزایش یابد. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارش داده که در این مدت کار رمالها، کفبینها، فالگیرها، جادوگرها، دعانویسها هم سخت سکه شده است. آیا دین در برابر سحر شکست خورده یا مردم در اثر بحرانهای معیشتی به جادو جنبل روی آوردهاند؟ یک زن میانسال به نام محبوبه به خبرگزاری ایسنا گفته است:
«دو سال بود که خانهمان را برای فروش گذاشته بودیم، اما هیچ مشتری پیدا نشد. چون به پول فروش خانه احتیاج داشتیم، زندگیمان دچار مشکلاتی شد. مادرم در جمعهای زنانه از یکی از همسایهها شنیده بود که فردی به نام آقا سید طلسمی را شکسته و مشکلات زندگی زوجی را حل کرده است، در میان صحبتهای خودشان به این نتیجه رسیده بودند که خانه ما هم طلسم شده. قرار شد من پیش آقا سید بروم و دعایی چیزی برای شکستن طلسم بگیرم.»
محبوبه در ادامه گفتوگو با خبرنگار ایسنا میگوید:
«تلفنی با سید قرار گذاشتم. منشیاش سئوالهایی پرسید درباره قدمت خانه، مالک فعلی و مالک قبلی و اینکه چند نفر در این خانه به دنیا آمدهاند و در این خانه از دنیا رفتهاند. آدرس داد. مرد جوانی در را باز کرد، خودم را معرفی کردم. به داخل خانه رفت و با یک تکه کاغذ لول شده که اندازه قبض عابربانک بود آمد دم در، ۱۵۰ هزار تومان از من گرفت و گفت آن را لای درز دیوار خانه بگذارم و سید گفته که تا قبل از عید طلسم فروش خانه میشکند، البته هنوز که هنوز است مشتری برای خانه پیدا نشده و آن کاغذ لول شده هم همانطور لای درز دیوار مانده است.»
نکته اینجاست که محبوبه هنوز از آن کاغذ لول شده قطع امید نکرده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داده که دستکم ۶ درصد از طلاقها در ایران با موضوع رمالی و جادوگری در ارتباط است. آمار قابل اتکایی از سوءاستفادههای جنسی و کلاهبرداری رمالان و جادوگران در دست نیست. نوشتن نسخههای خوشبختی، فروش مهره و روغن مار، بختگشایی با نعل اسب، پیدا کردن دزد با آینهبینی و یافتن کار پر درآمد برای مشتریان و حتی درمان برخی بیماریهای صعبالعلاج از کارهای پردرآمد رمالان در ایران است.
در سال ۱۳۲۴ قانونی وضع شد که به موجب آن رمالی، جفر، تعبیر خواب، کفبینی، افسونگری، جاوگری، جنگیری، فالگیری، پیشگویی، چلهنشینی، بختگشایی و امثال آنها جرم محسوب میشد. در قانون فعلی این امور اما جرم به شمار نمیآید. با اینحال با استفاده از قانون تشدید مجازات مرتکبان اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری میتوان با این افراد به عنوان کلاهبردار برخورد کرد.
سعیده امینی کاشانی، روانشناس درباره دلایل اقبال رمالان و طالعبینان میگوید:
«رجوع به رمالها و کفبینها بسته به شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه متفاوت است. معمولا زمانی که با تراکم مشکلات روبرو شویم، مراجعه به این افراد نیز بیشتر میشود. برخی افراد پیش خود تصور میکنند که بگذار این راه هم امتحان کنیم و شاید نتیجه بدهد و در این میان این رمالها و کفبینها هستند که سود میکنند.»
به گفته این روانشناس میزان مراجعه زنان و مردان به رمالان بیش و کم یکسان است. تنها تفاوت در این است که مردان معمولاً از مراجعه به رمال حرفی در میان نمیآورند.
رسانههای داخلی گزارش دادهاند که دعانویسان در تهران برای خود دارای محدودهای هستند و هر یک در محلهای جا گرفتهاند و روزگار به راحتی میگذرانند. در میان آنها قوانین نانوشتهای هم حکمفرماست و در صورت احساس خطر در کمترین زمان همدیگر را مطلع میکنند. یکی از مصونیتهای رمالان این است که میگویند مسئولان یا مأموران عالیرتبه هم به آنها مراجعه میکنند.
بیشتر بخوانید:
اوضاع اجتماعی ایران بسیار آشفته
است .
بدیهی است وضع بد اقتصاد ما
مهمترین نقش را در این آشفتگی
دارد .
استیصال و درماندگی ، قطعا مهمترین
دلیل رجوع به رمالان است . مردمی که
هیچ روزنه ای برای عبور از انبوه
مشکلات ریز و درشت نمی بینند
چاره ای جز رجوع به خرافات ندارند .
بسیاری از این افرادی که مشتری
فالگیران و رمالان هستند ، اصلا
اعتقادات ماوراء طبیعه ندارند .
تنها چیزی که صنف رمال حقیقتا به
مردم می دهند “امید” است ، حتی
اگر واهی باشد . امید دقیقا همان
چیزی است که نظام ولایی مدتهاست
از مردم گرفته است .
کیوان / 19 May 2019