شی جین پینگ: با مقررات‌زدایی، بازارهای چین به روی جهان بازتر می‌شوند

نشست طرح «راه ابریشم جدید» در پکن، پایتخت چین گشایش یافت. نمایندگانی از سرتاسر جهان در این نشست به تبادل نظر درباره طرح تجاری و جاه‌طلبانه شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین می‌پردازند. بریتانیا، روسیه و اتحادیه اروپا از این طرح حمایت کرده‌اند. آمریکا هنوز به آن نپیوسته است. رئیس‌جمهوری چین گفت او به دنبال اجرای یک پروژه «سبز و پایدار» است که به رشد «باکیفیت» تمام کشورهای درگیر در آن بینجامد و همزمان وعده داد با اجرای سیاست لیبرال‌سازی اقتصادی، بازارهای این کشور را به روی جهان بازتر کند.

شی جین پینگ جمعه ۲۶ آوریل / ششم اردیبهشت در مراسم افتتاحیه اجلاس «راه ابریشم جدید» که «یک کمربند و یک جاده» نیز نامیده شده است، در سخنانی یکی از دغدغه‌های اصلی طرح خود را دغدغه محیط زیست خواند:

«باید از خانه مشترکی که همه‌مان در آن زندگی می‌کنیم، محافظت کنیم… باید به مفهوم بازبودن، سبزبودن، و تمیزبودن وفادار بمانیم. با هم در شفافیت کامل کار کنیم و بدون ذره‌ای مماشات با فساد بجنگیم.»

حدود ۴۰ هیأت بلندپایه از کشورهای جهان در کنفرانس راه ابریشم جدید در پکن شرکت کرده‌اند. چین می‌خواهد در زیربناهای اقتصادی بیش از ۶۰ کشور جهان برای توسعه دو مسیر تجاری «کمربند اقتصادی راه ابریشم» و «راه ابریشم دریایی» سرمایه‌گذاری کند.

شی جین پینگ این طرح را ۲۰۱۳ رونمایی کرد. او در سخنرانی افتتاحیه اجلاس ۲۰۱۹ وعده داد که طرح او به تمام کشورهای درگیر کمک خواهد کرد: «ساخت زیرساخت‌های با کیفیت بالا، پایدار، مصون از ریسک، به صرفه و فراگیر به کشورها کمک خواهد کرد تا منابع‌ در اختیارشان را به طور کامل به کار بیندازند».

نخستین اجلاس راه ابریشم جدید ۲۰۱۷ برگزار شد. آن زمان چین وعده داد که بانک‌های این کشور ۳۸۰ میلیارد یوآن (برابر ۵۶,۴۳ میلیارد دلار) برای حمایت از اجرای طرح راه ابریشم جدید وام خواهند داد.

او در سخنرانی افتتاحیه به رقم جدیدی اشاره نکرد اما شنبه سخنرانی دیگری ایراد خواهد کرد.

بر اساس گزارش‌ها، مجموع ارزش طرح راه ابریشم جدید چین به ۳,۶۷ تریلیارد دلار می‌رسد و کشورهایی در آسیا، اروپا، آفریقا، اقیانوسیه و آمریکای جنوبی در آن مشارکت دارند.

وعده چین: بازارمان را به روی جهان بازتر می‌کنیم

شی جین پینگ در سخنان جمعه گفت که «یک کمربند و یک جاده» برای چین فرصت‌هایی در زمینه توسعه فراهم می‌آورد اما چین نیز به نوبه خود دست به آزادسازی اقتصادی خواهد زد و بازارهای خود را به روی جهان بازتر خواهد کرد:

«با توجه به ضرورت بازبودن بیشتر، قوانین و مقررات‌مان را بهبود می‌بخشیم، رفتار دولت را در تمام سطوح مربوط به مجوزهای اداری، نظارت بر بازار و حیطه‌های دیگر قاعده‌مند می‌کنیم، مقررات و یارانه‌ها و فعالیت‌های غیرمنطقی را که مانعی در برابر رقابت منصفانه هستند و در بازار اخلال ایجاد می‌کنند، دور می‌ریزیم و لغو می‌کنیم».

سرمایه‌گذاری خارجی در چین محدود است و شرکت‌های خارجی نمی‌توانند در هر زمینه‌ای فعالیت کنند یا بیش از درصد مشخصی از یک کسب‌و‌کار را صاحب باشند. شی جین پینگ اما وعده داد که این محدودیت‌ها را «به طور قابل توجهی» کاهش دهد.

رئیس‌جمهوری چین گفت که تعرفه‌های تجاری را یا کاهش خواهد داد و یا از بین خواهد برد.

واکنش غرب

پیش از این ایالات متحده و اتحادیه اروپا ابراز نگرانی کرده بودند که طرح راه ابریشم جدید چین برای گسترش نفوذ نظامی و سیاسی این کشور است.

یک سخنگوی سفارت آمریکا در پکن درباره راه ابریشم جدید جمعه به رویترز گفت که «آمریکا کماکان نگرانی‌هایی جدی درباره فعالیت‌های دیپلماسی زیرساخت چین دارد که استانداردهای بین‌المللی را نادیده می‌گیرند یا تضعیف می‌کنند».

هرچند ایالات متحده که چین را مهم‌ترین رقیب اقتصادی‌اش می‌داند، هیأت نمایندگی رده‌پایینی به اجلاس ۲۰۱۹ اعزام کرده است،‌ مذاکرات اقتصادی واشنگتن و چین برای دستیابی به یک توافق تجاری جدید و فراگیر از ۲۰۱۷ آغاز شده اند. کارشناسان اما نسبت به موفقیت تیم مذاکره‌کننده دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده تردید دارند.

اما رویکرد اروپا دست‌کم رو به تغییر است. کشورهای اروپایی در مجموع در نشست امروز از طرح چین حمایت کردند. آنها، به ویژه آلمان و فرانسه پیش از این گفته بودند که چین باید برای برخوردارشدن از حمایت آنها مقررات تجاری‌اش را تغییر دهد و شرایط دسترسی و رقابت منصفانه‌تری برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی فراهم آورد.

پیتر آلت‌مایر، وزیر اقتصاد آلمان جمعه در پکن گفت که کشورهای عمده اتحادیه اروپا می‌خواهند به عنوان یک گروه با چین بر سر راه ابریشم جدید تفاهم‌نامه همکاری امضا کنند.

بریتانیا نیز طرح چین را یک «بصیرت» برای آینده خواند و فیلیپ هاموند، وزیر بازرگانی این کشور جمعه در پکن گفت که لندن به تحقق‌بخشیدن به «یک کمربند و یک جاده» متعهد خواهد بود.

واکنش روسیه

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در سخنانی در این نشست گفت که طرح راه ابریشم جدید چین با اهداف اتحادیه اقتصادی اوراسیا به رهبری روسیه کاملاً تطابق دارد و «تماماً با برنامه‌های ما جور درمی‌آید».

اظهارات او به کاهش نگرانی‌ها از تنش ژئوپولتیک بین مسکو و پکن بر سر طرح جاه‌طلبانه چین کمک خواهد کرد.

چین با استفاده از طرح اقتصادی راه ابریشم جدید در حال گسترش نفوذ اقتصادی و سیاسی خود در آسیای مرکزی است. کشورهای آسیای مرکزی اما در اتحادیه اقتصادی اورآسیا نیز عضویت دارند.

واکنش پاکستان

عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان نیز در اجلاس پکن حضور داشت. طرح‌های اقتصادی مهمی مربوط به راه ابریشم جدید در پاکستان در حال اجرا هستند.

خان در سخنانی در این نشست گفت که یک کمربند و یک جاده در جهان بی‌ثبات کنونی «الگویی از همکاری، شراکت، ارتباط و رونق مشترک» ارائه داده است.

اسلام‌آباد یکی از بزرگترین دریافت‌کنندگان سرمایه‌گذاری‌های خارجی چین جهت اجرای این طرح است. اما پروژه ساخت یک نیروگاه برق که قرار بود ذیل این طرح در پاکستان عملیاتی شود، به دلایل مالی متوقف شده است.

طرح راه ابریشم جدید چین ۶۵ کشور را که دارای حدود ۶۰ درصد جمعیت جهان و ۷۵ درصد ذخایر انرژی هستند، تحت تأثیر قرار خواهد داد.

---

در همین زمینه:

اهداف چین از ایجاد پایگاه نظامی در تاجیکستان چیست؟