نخستوزیر عراق در آستانه سفر به عربستان سعودی از نقش بغداد در میانجیگری بین کشورها سخن گفته بود. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران میگوید عراق راه تنشزدایی بین سعودی و ایران را در پیش گرفته است.
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ۲۹ فروردینماه از تلاشهای عراق برای تنشزدایی بین ایران و عربستان خبر داد. او گفت:
«طبق اطلاعاتی که به دست ما رسیده است دولتمردان عراقی در سفرهای که به ایران و عربستان داشتهاند همواره بر تنشزدایی بین دو کشور تأکید داشتهاند و تلاش دارند نقش میانجی را بازی کنند.»
فلاحتپیشه با تأکید بر اینکه «وزارت امور خارجه باید راهبرد تنشزدایی با اعراب را در پیش بگیرد و برای آن مأمور تعیین کند» افزود:
«با توجه به اینکه در عربستان نیز رگههایی از راهبرد تنشزدایی با ایران دیده میشود، بهترین فرصت است تا وزارت امور خارجه در اینباره نقش فعالی را ایفا کند.»
عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق چهارشنبه ۲۸ فروردین / ۱۷ آوریل در رأس یک هیئت بلندپایه تجاری و اقتصادی برای یک سفر دو روزه به عربستان سعودی رفت. عبدالمهدی در یک نشست خبری پیش از سفر خود گفت:
«ما با مسائل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مالی آغاز خواهیم کرد و شاید این مباحث ما را به نقشی که عراق میتواند در بین کشورها، از جمله ایران و ترکیه ایفا کند، رهنمون سازد. (…) عراق میخواهد چنین نقشی ایفا کند و فکر میکنم که کشورهای دیگر هم انتظار چنین نقشی از عراق داشته باشند.»
نخست وزیر عراق به دعوت حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و بههمراه هیئتی از مقامات سیاسی و اقتصادی عراق ۱۷ فروردینماه جاری نیز به ایران رفته بود. او در این سفر با روحانی و علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی دیدار و گفتوگو کرد.
حسن روحانی نیز یک ماه قبل از آن برای دیداری رسمی در رأس هیئت بلندپایه سیاسی و اقتصادی به بغداد سفر کرده بود.
حشمتالله فلاحتپیشه برخی از مناطق کشورهای منطقه را مناطقی دانست که احتمال شعلهور شدن بحران از آنها وجود دارد. او گفت:
«یکی از این مناطق کشور عراق است، دولت بغداد میداند اگر در آیندهای نزدیک بین ایران و عربستان سعودی تنشزدایی انجام نشود ممکن است بحرانی از دل این کشور شعلهور شود.»
بهگفته رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، «عراقیها در دوران تحولات خود هستند و میدانند که امنیت برای آنها به چه میزان با اهمیت است، به همین دلیل است که تنشزدایی بین ایران و کشورهای عربی در عراق امروز تبدیل به یک راهبرد شده است.»
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران مردادماه گذشته در گفتوگو با شبکه الجزیره گفته بود ایران از هرگونه میانجیگری میان کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی استقبال میکند اما جمهوری اسلامی هیچگونه نشانه واضحی از رغبت عربستان سعودی برای بهبود روابط دریافت نکرده است.
از سوی دیگر آمریکا هدف خود را تلاش برای نزدیکتر کردن عربستان سعودی به عراق گذاشته تا از نفوذ ایران در کشورهای عربی منطقه بکاهد. واشنگتن معتقد است که تشکیل محور عراق ـ عربستان سعودی در خاورمیانه برای جلوگیری از تعمیق نفوذ ایران در آن منطقه ضروری است. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا نیز وعده داده تا با نفوذ فزاینده ایران از خلیج فارس تا دریای مدیترانه مقابله کند.
روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی ۱۳ دیماه ۱۳۹۴ و پس از اعلام رسمی عادل جبیر، وزیر خارجه سعودی کاملاً قطع شد.
قطع روابط پس از حادثه منا و مرگ صدها زائر ایرانی حج، اعدام شیخ نمر، روحانی ناراضی شیعه و حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد صورت گرفت.
ایران و عربستان سعودی رقبای جدی منطقهای هستند و در جنگهای سوریه، عراق و یمن نیروهای مورد حمایت آن دو علیه یکدیگر جنگیدهاند.
بیشتر بخوانید: