نقش برجسته “کورانگون” که از آن به عنوان “کهن‌ترين” نقش برجسته ايران نام برده می‌شود، در آستانه ريزش قرار گرفته است.
نوروز رجبی، باستان‌شناس سه‌شنبه سوم خرداد ۱۳۹۱ به خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) گفت: “بخشی از این نقش‌برجسته بر اثر رانش کوه در گذشته از قاب اصلی جدا شده و هر لحظه امکان دارد فرو بريزد.”
وی از “باد، باران، گرما و سرما” نيز به عنوان عواملی نام برد که “شرايط را به‌گونه‌ای پيش برده‌اند که سطح نقش‌برجسته به‌شدت آسيب‌پذير شده است و در شرايط معمولی به‌سختی می‌توان جزييات نقش‌برجسته را ديد.”
نوروز رجبی، باستان‌شناس: بخشی از نقش‌برجسته کورانگون بر اثر رانش کوه در گذشته از قاب اصلی جدا شده و هر لحظه امکان دارد فرو بريزد
اين استاد دانشگاه افزود: “علاوه بر شرايط نامناسب نقش‌برجسته، در اطراف اين اثر و بر فراز کوه، بقايايی از يک استقرار بسيار مهم ديده می‌شود که داده‌های سفالی آن نشان از وجود استقراری از دوره عيلامی، ساسانی و اسلامی است؛ اما با کمال تأسف به‌دليل نبودن نظارت و حراست از اين نقش‌برجسته در طول يک دهه گذشته، قاچاقچيان شبانه به جان اين استقرارها افتاده‌اند و بخش‌های زيادی از آن تخريب شده است.”
رجبی گفت: “از آنجا که نقش برجسته کورانگون تنها نقش‌برجسته عيلامی است که نقش خدايان عيلامی در آن ديده می‌شود، ضروری است سازمان ميراث فرهنگی رسيدگی به وضعيت اين اثر را در اولويت قرار دهد.”
نقش‌برجسته کورانگون که در دو کيلومتری جنوب “بابا ميدان” در بخش “رستم” استان فارس قرار دارد، خردادماه ۱۳۱۵ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
اين اثر عيلامی روی سطح يک صخره مرتفع و برفراز رودخانه فهليان واقع شده است.
اين نقش برجسته، صحنه نيايش دوره عيلامی را نشان می‌دهد.
به گفته رجبی، پژوهشگران و باستان‌شناسان معتقدند اين نقش برجسته به دو دوره زمانی متفاوت مربوط است. صحنه اصلی نقش‌برجسته به دوره عيلام قديم و حاشيه کناری آن به دوره عيلام نو و هزاره اول تعلق دارد.
وی درباره تصاوير نقش‌برجسته نيز گفت: “صحنه اصلی که در مرکز نقش‌برجسته قرار دارد، دو نفر از ايزدان و ايزدبانوان عيلامی را نشان می‌دهد که فواره‌ای آب در دست دارند، در حالی که روی تختی از مار چنبره زده‌شده نشسته‌اند.”
اين باشتان‌شناس افزود: “اين دو ايزد، کلاه‌های شاخ‌داری بر سر دارند و کاهنانی در کنار آن‌ها با حالت نيايش حضور دارند. اين کلاه‌های شاخ‌دار نيز نشان و نماد خداوند بودن است که برگرفته از سنت سومری‌ها است. علاوه بر اين، وجود عنصر مار به‌صورت يک تخت چنبره‌زده اهميت و جايگاه آن را در دوره عيلام کهن نشان می‌دهد، زيرا مار در آيين و مذهب عيلامی نماد باروری و حاصل‌خيزی است.”
به گفته‌ی اين باستان‌شناس، “دو ايزد بانويی که در قاب اصلی هستند، احتمالاً «هومبان» و «کريريشاه» هستند که زوج خدايان عيلامی در دوره قديم بوده‌اند.”