ریک پری، وزیر انرژی آمریکا تأیید کرده که ایالات متحده شش مجوز مخفی برای چند شرکت صادر کرده تا بتوانند فن‌آوری هسته‌ای به عربستان سعودی بفروشند. رویترز این خبر را براساس سندی که به‌دست آورده منتشر کرده است.
به‌گزارش رویترز، دولت آمریکا به‌شکل پنهانی به‌دنبال توافق گسترده‌تری در مورد به اشتراک گذاشتن فن‌آوری هسته‌ای این کشور با عربستان سعودی است که هدف آن ساخت دست‌کم دو نیروگاه هسته‌ای است. چندین کشور از جمله آمریکا، کره جنوبی و روسیه برای این معامله با ریاض رقابت می‌کنند و انتظار می‌رود که عربستان سعودی برندگان این رقابت را در اواخر سال جاری اعلام کند.
یک منبع آگاه از موافقت‌نامه‌های مذکور که نخواست نامش فاش شود گفته است که مجوزهای ریک پری، وزیر انرژی آمریکا موسوم به «مجوزهای ۸۱۰»، به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا پیش از هر قرارداد رسمی کار مقدماتی در زمینه انرژی هسته‌ای را انجام دهند، اما فعلاً هیچ تجهیزات نیروگاهی به این کشور ارسال نخواهد شد. وب‌سایت دیلی بیست از این مجوزها گزارش داده است.
بر مبنای سندی از وزارت انرژی آمریکا که به دست رویترز رسیده است، شرکت‌های طرف همکاری دولت این کشور از این وزارتخانه خواسته بودند تا مسئله صدور مجوزها مخفیانه نگه داشته شود.
اداره امنیت ملی وزارت انرژی آمریکا (NNSA) گفته است که شرکت‌های طرف همکاری از دولت آمریکا خواسته بودند تا مسئله صدور مجوزها پنهان نگه داشته شود.
این اداره در سندی که به‌دست آمده آورده است: «در این مورد، هر یک از شرکت‌هایی که مجوز ویژه [برای عربستان سعودی] دریافت کرده‌اند، از ما به‌شکل کتبی درخواست کرده‌اند که مجوز آن‌ها انتشار عمومی نیابد.» در گذشته، وزارت انرژی آمریکا، «مجوزهای ۸۱۰» قبلی را در اختیار عموم قرار می‌داد.
یک مقام وزارت انرژی گفته است که درخواست‌ها حاوی اطلاعات اختصاصی بوده و مجوزها از طریق روند تصویب چند آژانس یا نمایندگی انجام شده است.
بسیاری از قانونگذاران آمریکا نگران آن هستند که در اختیار گذاشتن فن‌آوری هسته‌ای به عربستان سعودی در نهایت منجر به مسابقه تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه شود.
در بهمن‌ماه گذشته واشگتن‌پست گزارش داد که کمیته نظارت و اصلاح مجلس نمایندگان آمریکا در یک گزارش ۲۴ صفحه‌ای اعلام کرده که چندین نفر از اعضای کنونی و سابق دولت ترامپ تلاش کرده‌اند با وجود منع قانونی و مخالفت شورای امنیت ملی آمریکا، تجهیزات لازم برای ساخت رآکتورهای هسته‌ای را در اختیار عربستان سعودی قرار دهند. این گزارش را الیجا کامینگز، رئیس دموکرات کمیته نظارت و اصلاح مجلس نمایندگان آمریکا تهیه کرده بود.
بر اساس گزارش واشگتن‌پست، شرکت «واشنگتن هاوس الکتریک» از زیرمجموعه‌های شرکت سرمایه‌گذاری بروکفیلد از شرکت‌هایی است که از این معامله سود می‌برد. این شرکت به خانواده جارد کوشنر، داماد رئیس جمهوری آمریکا و از مشاوران او کمک اقتصادی کرده است.
برد شرمن، نماینده حزب دموکرات در کنگره آمریکا از مایک پمپئو وزیر خارجه این کشور درخواست کرده بود که نام شرکت‌هایی که مجوز فروش فن‌آوری هسته‌ای به ریاض را دریافت کرده‌اند، منتشر شود، پمپئو پاسخ داده بود که این موضوع را بررسی می‌کند. شرمن همچنین گفته بود که دولت ترامپ در تلاش برای فرار از کنگره به‌منظور به اشتراک گذاشتن انرژی هسته‌ای با عربستان سعودی است. وزیر خارجه آمریکا پاسخ داده بود که آمریکا از به اشتراک گذاشتن هرگونه فن‌آوری هسته‌ای که خطر گسترش مسابقه تسلیحاتی را افزایش دهد، خودداری می‌کند.
نگرانی کنگره آمریکا از در اختیار گذاشتن فن‌آوری هسته‌ای به عربستان سعودی پس از قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی در ماه اکتبر سال گذشته در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول بیشتر شد.
مجوزها پس از نوامبر ۲۰۱۷ صادر شده‌اند اما در اسناد معلوم نیست که آیا برخی از آن‌ها پس از قتل خاشقجی صادر شده‌اند یا خیر.
اداره حسابرسی دولت، نهاد تحقیقاتی کنگره آمریکا، درخواست سناتور مارکو روبیو جمهوری‌خواه و باب منندز دموکرات را برای بررسی مذاکرات دولت با عربستان سعودی در ارتباط با انتقال فن‌آوری هسته‌ای پذیرفته است.
مقامات دولت آمریکا نوامبر/ آذر سال گذشته به نمایندگان کنگره آمریکا درباره توافق احتمالی فروش فن‌آوری نیروگاه هسته‌ای به عربستان سعودی براساس قرارداد موسوم به قرارداد ۱۲۳ توضیحاتی داده بودند.
قرارداد ۱۲۳ توافق‌نامه‌ای است که به شرکت‌های آمریکایی اجازه مشارکت در برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان سعودی را خواهد داد.
بیشتر بخوانید: