حاشیه‌نشینی در ایران افزایش یافته است. منابع رسمی جمعیت حاشیه‌نشین را ۲۱ میلیون تن برآورد و پیش‌بینی می‌کنند؛ طی پنج سال آینده حدود ۵ میلیون تن به جمعیت مناطق حاشیه‌ای تهران افزوده شود. بخشی از حاشیه‌نشینان اما در کوره‌های آجرپزی متروک زندگی می‌کنند و اگر «کمک‌های خیریه‌ای» نباشد، زنده نخواهند ماند.
روزنامه اعتماد دوشنبه ۲۰ اسفند از زندگی حداقل ۱۳۷ خانواده که آن‌ها را «نیازمند» توصیف کرد، در کوره‌های آجرپزی متروک حاشیه تهران خبر داد.
۵۷ خانواده از ۱۳۷ خانوارهایی که در کوره‌های متروکه مستقر در مناطق «نعمت‌آباد»، «دولتخواه» و «اسماعیل آباد» ساکن هستند، بدون دریافت «ارزاق شهرداری» و یا «مواد غذایی که مردم نیکوکار برایشان می‌آورند» از گرسنگی می‌میرند.
برپایه این گزارش، این خانوارها در «دخمه‌های شش متری» سکونت دارند و برای هر یک از این دخمه‌ها ماهانه اجاره‌ای معادل ۲۰۰ هزار تومان پرداخت می‌کنند.
کارگران مهاجر افغانستانی، رفتگران و دستفروشان جمعیت غالب مستاجران کوره‌های آجرپزی تعطیل شده را تشکیل می‌دهند.
برخی از ساکنان این دخمه‌ها گفته‌اند که «گاهی برای چند روز هیچ چیزی برای خوردن نداشتند» و «کودک‌هایشان را گرسنه به مدرسه می‌فرستند».
زنان نیز به دلیل برخوردار نبودن از سرویس‌های بهداشتی به بیماری‌های عفونی دچار شدند، اما نمی‌توانند هزینه درمان و مراجعه به پزشک را تامین کنند و به همین دلیل هم از مراجعه به پزشک خودداری می‌کنند.
طیبه سیاووشی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی تابستان امسال پس از بازدید گروهی از نمایندگان از کوره‌های آجرپزی، وضعیت ساکنان این مناطق را «سخت و غیرقابل تصور» دانسته بود.
به گفته او ساکنین این مناطق را «افرادی که برای کار در کوره پزخانه‌ها از شهرهای مختلف کشور به تهران مهاجرت کردند و بعد از تعطیلی این مشاغل، کارشان را از دست داده و در حال حاضر برای گذران امورات خود به شغل‌های کاذب روی آوردند»، تشکیل می‌دهند.
سیاووشی محل سکونت ساکنان کوره‌های آجرپزی را «بسیار کوچک، غیر بهداشتی، فاقد سویس بهداشتی و حمام، به گونه‌ای که تنها امکان خوردن و خوابیدن وجود داشت» توصیف کرده بود.
کوچ و حاشیه‌نشینی اجباری
مرکز آمار میانگین نرخ تورم رسمی بخش اجاره بهاء را در بهمن امسال ۱۷,۴ درصد گزارش کرده است. اجاره‌نشین‌ها اما در فصل جابجایی از رشد دو برابری نرخ اجاره بهاء خبر دادند.
همزمانی افزایش نرخ اجاره با کاهش سطح واقعی دستمزدها و قدرت خرید مزدبگیران پرداخت اجاره برای مستاجران را دشوار و گاهی نیز ناممکن کرده است. به گونه‌ای که نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران نسبت به «کوچ اجباری مستاجران به مناطق حاشیه‌ای» ابراز نگرانی کرده است.
حسام‌الدین عقبایی تابستان امسال گفته بود که مستاجران به نسبت درآمد به مناطق «جنوبی» و «حاشیه‌نشین» و خانه‌های کوچکتر مهاجرت می‌کنند.
افزایش مهاجرت اجباری در تهران موجب افزایش جمعیت در مناطق حاشیه‌نشین و یا شهرک‌های حدفاصل تهران و کرج شده است. به گونه‌ای که در برخی از این مناطق شمار دانش‌آموزان افزایش یافته و مدارس با کمبود ظرفیت روبرو هستند.
وضعیت در دیگر مناطق ایران هم تفاوت فراوانی با تهران ندارد. نماینده کرمان در شورای عالی استان‌ها چندی قبل گفت که جمعیت حاشیه‌نشین کرمان به دلیل بیکاری در دیگر شهرها و خشکسالی افزایش یافته است.
در اصفهان نیز تامین نشدن حقابه کشاورزان رشد آمار مهاجرت درون استانی را سبب شد.
جمعیت حاشیه‌نشین در دیگر شهرهای بزرگ افزایش یافته است؛ مقام‌های دولتی در ارومیه و تبریز جمعیت حاشیه‌نشین در این دو شهر را به ترتیب ۲۵۰ هزار و ۴۵۰هزار نفر اعلام کردند. در زاهدن نیز ۳۲۰ هزار تن حاشیه‌نشین هستند.
مشهد در استان خراسان رضوی بیشترین جمعیت حاشیه‌نشین را در خود جای داده؛ حدود یک سوم جمعیت این شهر حاشیه‌نشین است. حاشیه‌نشینی در مشهد طی دو سال گذشته روند افزایشی داشته و بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن در مناطق حاشیه‌ای این شهر سکونت دارند.
فرماندار مشهد تابستان امسال گفته بود که جمعیت حاشیه‌نشینان این شهر با حاشیه‌نشینان در ۱۰ استان دیگر برابری میکند.
سازمان برنامه وبودجه ایران جمعیت ساکن در مناطق حاشیه‌نشین، فرسوده و پهنه فقر را ۲۱ میلیون تن در قالب شش میلیون خانوار اعلام کرده است. ۱۱ میلیون تن از این جمعیت در مناطق «بدون برخوردار از امکانات اولیه» زندگی می‌کنند.
در همین زمینه:
سلام.واقعا خسته نباشید مسئولین محترم خیلی زحمت کشیدید تا مملکت بااین همه منابع به این روز افتادامیدوارم خدا همتونو به زمین گرم بزنه که اون روز زیاد دور نیست مگه اینکه عمر نوح داشته باشید.
داود / 13 March 2019
حدود یک چهارم جمعیت کل کشور (بین ۱۸ تا ۲۱ میلیون, بنا بر گزارش های متفاوت) اکنون حاشیه نشین هستند.
گسترش فقر و حاشیه نشینی در جمهوری جهنمی اسلامی رابطه ای مستقیم دارد با یک نظام انباشت سرمایه, که در سال‌های بعد از انقلاب شکل گرفته و مبتنی بر بینواسازی و تهی‌دست‌کردن هرچه بیشتر گروه‌های مزدبگیر است.
این بحران حاشیه نشینی با تمامی عواقب و پی آمدهای آن (اجتماعی, سیاسی, روحی,…) بحرانی است که حالا حالا در جامعهء ایران به حیات خود ادامه خواهد داد و حتی پس از سرنگونی رژیم نیز ما تا مدتها با آن روبرو خواهیم بود.
منصور / 13 March 2019
اینها همه از ساختار نادرست حکومت و تمرکز قدرت در دست یک نفر است که همه مسئولان را موافق میل و خواسته خود تعیین میکند . نه میشود به او انتقاد کرد، نه اصلاح پذیر است، نه عوض شدنی است !
آذران / 13 March 2019