آنکارا بار دیگر از مقامات عربستان سعودی خواست تا قاتلان جمال خاشقجی را «بهعنوان سندی از تمایل آنها به پیشبرد عدالت» به ترکیه تحویل دهند. پیش از آن، روزنامه نیویورک تایمز فاش کرد که محمد بن سلمان در سال ۲۰۱۷ خاشقجی را تهدید به قتل کرده بود.
فخرالدین آلتون، رئیس مرکز ارتباطات نهاد ریاست جمهوری ترکیه جمعه ۱۹ بهمن / ۸ فوریه در گفتوگو با رویترز درباره پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی گفت: «ترکیه به تلاشهای خود برای روشن ساختن حادثه جنایت جمال خاشقچی ادامه خواهد داد.»
او افزود: «مقامات سعودی بهعنوان نشانه تمایل خود به اجرای عدالت بایستی قاتلان خاشقچی را که قربانی یک نقشه از پیش طراحیشده بود، به ترکیه تحویل دهند.»
جمال خاشقجی دوم اکتبر ۲۰۱۸ / ۱۰ مهر به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول مراجعه کرده بود که گواهی تجرد بگیرد اما دیگر بازنگشت. یک تیم ۱۵ نفره از عربستان او را در کنسولگری به قتل رساندند. عربستان سعودی پس از تکذیب اولیه و تلاش برای غیرعمدی نشاندادن قتل خاشقجی، سرانجام قتل او به دست «عوامل اطلاعاتی خودسر» را تأیید کرد.
فخرالدین آلتون از دیدارهای انیس کالامار، گزارشگر ویژه در امور اعدامهای خودسرانه دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل اظهار رضایت کرد و از «قاطعیت» او در زمینه شفافسازی حادثه قتل خاشقچی تقدیر کرد.
کالامار ۲۸ ژانویه تا سوم فوریه در پیوند با پرونده خاشقجی به ترکیه سفر کرده بود. او پس از این سفر اعلام کرد که جمال خاشقجی قربانی یک نقشه قتل برنامهریزی شده و بیرحمانه توسط مقامات عربستان سعودی شده است.
بهگفته رئیس مرکز ارتباطات نهاد ریاست جمهوری ترکیه «اسناد و دلایلی که ترکیه جمعآوری کرده، با برداشتها و استنباطهای گزارشگر ویژه سازمان ملل در اینباره هماهنگی دارد».
آلتون گفت: «در واقع تمامی واقعیات در مورد این حادثه واضح و روشن است. خاشقچی از سوی یک گروه سعودی مأمور در این زمینه در کنسولگری این کشور در استانبول با خونسردی به قتل رسیده است. قاتلان جسد خاشقچی را بهوسیله دستگاهها و آلات برنده قطعه قطعه کردند و بدلِ خاشقچی با پوشیدن لباسهای او ساختمان کنسولگری را ترک کرد. این حادثه وحشیانهی از قبل طراحیشده، هم جرمی بر علیه بشریت، و هم خیانت به نظم جهانی و ایدهآلهای جهان آزاد است. مقامات سعودی در طول چهار ماه گذشته چه نسبت به مخاطبان ترک خود و چه در تماسهایی که با جامعه جهانی برقرار کردند، شفاف عمل نکردند.»
این مقام دفتر ریاست جمهوری ترکیه تأکید کرد که هنوز روشن نیست «محل جسد خاشقچی کجاست؟ چه کسی فرمان این قتل را صادر کرده و آیا یک همدست محلی که جسد را سر به نیست کرده در این ماجرا وجود دارد یا خیر؟ (…) هنوز بهدرستی معلوم نیست که آیا دادستان سعودی، مظنونان به قتل خاشچقی را در رابطه با قتل او متهم کرده یا خیر؟ آیا آنها را آزاد کرده یا روانه زندان شدهاند؟ دادگاهی شدند یا خیر؟»
او همچنین افزود: «روند غیرشفاف این پرونده موجب بروز نگرانیهای جدی شده و به اعتبار مقامات سعودی آسیب میرساند.»
در دیماه گذشته عربستان سعودی از دادگاه ۱۱ نفر از متهمان این پرونده خبر داد و در نخستین روز دادگاه دادستانی این کشور برای پنج تن از متهمان درخواست حکم اعدام داد.
اسناد بیشتر در نقش بن سلمان در قتل خاشقجی
پنجشنبه ۱۸ بهمن / ۷ فوریه، یک روز قبل از اظهارات فخرالدین آلتون، روزنامه نیویورک تایمز فاش ساخت که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در سال ۲۰۱۷، یک سال پیش از کشته شدن خاشقجی، او را به قتل تهدید کرده بود.
نیویورک تایمز در گزارش خود نوشته است که مضمون سخنان بن سلمان در سپتامبر ۲۰۱۷ در گزارش آژانس امنیت ملی آمریکا آمده است. این آژانس و سازمانهای امنیتی آمریکا محتوای نوارهای شنیداری و پیامهای کوتاه ولیعهد سعودی در طول یک سال را مورد بررسی قرار دادهاند که بر اساس این تحقیقات بن سلمان در آن تاریخ به ترکی الدخیل، نویسنده و روزنامهنگار سعودی نزدیک به خود گفته است که اگر خاشقجی دست از انتقاد از دولت عربستان سعودی برندارد، «با یک گلوله» او را خواهد کشت.
براساس بررسیهای آژانس امنیت ملی آمریکا چند روز پیش از آن هم گفتوگوی دیگری درباره همین موضوع میان بن سلمان و سعود القحطانی، معاون بلندپایه او در گرفته بود که در آن ولیعهد سعودی نسبت به مطالب انتقادی خاشقجی ابراز نگرانی کرده و گفته بود نوشتههای خاشقجی چهره «اصلاحطلب» او را تخریب میکند، اما القحطانی از خطر مقابله با خاشقجی و برانگیختن خشم جهانیان علیه عربستان سعودی سخن گفته بود.
در ۱۸ مهر / ۱۰ اکتبر ۲۰۱۸ یک گروه از سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه در قطعنامهای به دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا ۱۲۰ روز مهلت دادند تا درباره پرونده خاشقجی و اینکه چه کسانی مسئول قتل او هستند به کنگره توضیح دهد تا در صورت لزوم تحریمهایی علیه آنها اعمال شود. این مهلت روز جمعه به پایان میرسد.
رابرت پالادینو، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز گذشته (پنجشنبه) در اینباره گفت دولت آمریکا پیش از این در میانه ماه نوامبر ۱۷ نفر از مقامات سعودی را مورد تحریم قرار داد و او بیشتر از این مطلبی برای گفتن ندارد.
دولت ترامپ ادعا میکند که شواهد قانعکنندهای در رابطه با دخالت مستقیم رهبری عربستان سعودی در قتل خاشقجی ندارد، گرچه سناتورها در پاییز گذشته پس از دریافت اطلاعاتی از سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) اطمینان دادند که شواهد مبنی بر نقش محمد بن سلمان در قتل خاشقجی تقویت شده است.
بیشتر بخوانید: