شورای فرهنگ عمومی استان قم در تقویم ایرانی سالروز ورود «حضرت معصومه» به قم را «روز قم» نامگذاری کرد.

حرم فاطمه معصومه در قم

حجت‌الاسلام صفر فلاحی معاون فرهنگی حرم «حضرت معصومه» با اعلام این خبر درباره اهمیت شهر قم در تاریخ شیعه گفت:

«با سفر فاطمه معصومه به قم توجه علویان و سادات به این شهر جلب شد به صورتی که امروزه حدود ۴۴۰ امامزاده در استان داریم، دیگر اینکه ده‌ها هزار نفر از شهرها و کشورهای مختلف برای زیارت مضجع شریف ایشان سفر می‌کنند. بعد از هجرت حضرت معصومه به قم، این شهر جنبه مذهبی پیدا کرد و به یک مرکز علمی تبدیل شد، همچنین توجه بزرگان و امرا به این شهر جلب شد و بسیاری از آنان برای زندگی به قم آمدند.»

در تاریخ شیعه درباره مهاجرت فاطمه معصومه گفته شده: پس از آن که مأمون خلیفه وقت در سال ۲۰۰ علی بن موسی الرضا را از مدینه به مرو فراخواند، فاطمه معصومه، خواهر او یک سال بعد مثل بسیاری دیگر از علویان به ایران روی آورد. وقتی که به ساوه رسید، بیمار شد. در ساوه از همراهان خود پرسید که تا قُم چقدر فاصله‌است؟ گفتند که نزدیک است. گفت: مرا به شهر قم ببرید، زیرا از پدرم شنیدم که می‌فرمود: شهر قم مرکز شیعیان ما است. شیعیان هم از او در قم استقبال کردند. فاطمه اما فقط ۱۷ روز در قم زندگی کرد و در ۲۸ سالگی درگذشت. گفته می‌شود که او ازدواج نکرده است. س. اقبال در مقاله‌ای در رادیو زمانه می‌نویسد:

«بین قمی‌ها چنان تبلیغ می‌شود که گویا “حضرت معصومه” به وقت مرگ همچنان باکره مانده است. می‌گویند او هرگز شوهری هم‌شأن (هم‌کفو) خود پیدا نکرد. به واقع شیعیان شخصیت او را از “حضرت مریم” و بسیاری از راهبه‌های مسیحی الگوبرداری کرده‌اند. چون در اینجا نیز دوشیزگی و حفظ بکارت مبنایی اخلاقی برای پاکی و پاکدامنی قرار می‌گیرد.»

معاون فرهنگی حرم حضرت معصومه در ادامه سخنانش درباره تأثیر مهاجرت فاطمه به قم گفت:

«در منطقه ساوه و کاشان تعداد زیادی از اهل سنت زندگی می‌کردند، هجرت حضرت فاطمه معصومه باعث شد تا فرهنگ عربی اسلامی بر فرهنگ ایرانی زرتشتی غلبه پیدا کند و قرن سوم هجری را قرنی خاص در تاریخ قرار بدهد.»

رسانه‌های دولتی ایران به تکرار روایتی را از پیامبر اسلام نقل می‌کنند که گویا بهشت هشت دروازه دارد که شش دروازه‌ آن را تنها برای قمی‌ها در نظر گرفته‌اند. به این ترتیب قداستی ویژه برای شهر قم قائل می‌شوند.

حجت‌الاسلام صفر فلاحی در ادامه چنین تلاش‌هایی در جهت ایجاد قداست برای قم در بخش دیگری از سخنانش گفت:

«این نیاز احساس می‌شود که سالروز ورود حضرت معصومه به قم را به گونه‌ای نامگذاری کنیم که یادآور جایگاه ایشان و شهر مقدس قم باشد.»

در فروردین سال جاری احمد زادهوش، مدیر جامعه المرتضی پیشنهاد تشکیل کشوری به نام قم و تبدیل حوزه علمیه قم به کشوری مستقل مانند واتیکان را داده بود تا حوزه علمیه قم به نظام رهبری دینی شیعیان جهان تبدیل شود.

در صدر انقلاب هم عده‌ای از روحانیون حوزه علمیه گمان می‌کردند قم می‌بایست مانند واتیکان مستقل از سایر شهرهای ایران باشد و حتی کارخانه‌ای در آن دایر نشود. آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی، از مراجع تقلید شیعه اما در آن زمان با این تفکر مقابله کرد.

بیشتر بخوانید: