ناظران سازمان ملل در امور تحریمها، در گزارشی به شورای امنیت که رویترز نسخهای از آن را بهدست آورده گفتهاند که شبکههای جنایی از ایران بهعنوان نقطه انتقال غیرقانونی زغال چوب به سومالی استفاده میکنند و شبهنظامیان اسلامگرای گروه الشباب از این طریق سالانه میلیونها دلار به جیب میزنند.
در این گزارش سالانه که هنوز منتشر نشده و برای شورای امنیت سازمان ملل تهیه شده، ناظران تحریمها افزودهاند که گروه الشباب در ایجاد درآمد نسبت به دولت سومالی «از نظر جغرافیایی بیشتر متنوع و منظم» عمل کرده است.
الشباب (با نام کامل حرکه الشباب المجاهدین) بهعنوان یک گروه اسلامگرای افراطی که از سال ۲۰۱۲ با شبکه القاعده نیز بیعت کرده، سالهاست که در سومالی دست به حملات تروریستی میزند.
بر اساس گزارش ناظران سازمان ملل، از ماه مارس مبدا عمده برای انتقال زغال چوب بنادر ایران بودهاند که در آنجا زغال چوب را با کیسههای سفید و با برچسب «محصول ایران» بستهبندی میکنند و افرادی با کارت شناساییهای جعلی از کشورهای کومور، ساحل عاج و غنا آنها را منتقل میکنند.
کیسهها با استفاده از گواهیهای مبدأ جعلیِ کشور تولیدکننده، از ایران بارگیری شده و با قایقهای کوچک به بندر الحمریه و دبی در امارات متحده عربی صادر میشوند.
گزارش میافزاید پس از آنکه عمان اقدامات گمرکی خود را سختتر کرد، ایران به نقطه انتقال محمولهها تبدیل شده است و این ممنوعیت سازمان ملل در صادرات زغال چوب به سومالی را نقض میکند.
ناظران تحریمها که بر تحریمهای سازمان ملل علیه سومالی و اریتره نظارت میکنند، میگویند زمانیکه آنها نگرانی خود در مورد انتقال زغال چوب به سومالی را ابراز داشتند، ایران و امارات متحده عربی «اساساً فعالانه عمل نکردند».
این گزارش معاملات غیرقانونی زغال چوب به سومالی در امارات متحده عربی را ۱۵۰ میلیون دلار در سال برآورد میکند. همچنین تخمین زده میشود که در سال گذشته حدود ۳ میلیون کیسه زغال چوب از سومالی صادر شده است.
گزارش میگوید: «تجارت زغال چوب همچنان منبع قابل توجهی برای درآمد الشباب است و حداقل ۷,۵ میلیون دلار بدون کنترل مالیاتی برای این گروه بهدست میآورد.»
نمایندگی ایران در سازمان ملل واکنشی به این گزارش نشان نداد.
لانا نسیبه، نماینده دائم امارات متحد عربی در سازمان ملل گفت نمیتواند درباره این گزارش اظهار نظر کند چون هنوز به طور رسمی منتشر نشده است.
بهگفته او، امارات متحده عربی از تمام قطعنامههای شورای امنیت آگاه است و کاملاً تحریمهای اعمال شده را رعایت کرده است. او گفت: «ما همچنان بر همکاری مداوم خود با گروه ناظران در طول مأموریت خود تأکید میکنیم.»
شورای امنیت سازمان ملل در سال ۲۰۱۲ صادرات زغال چوب به سومالی را ممنوع کرد تا مانع از درآمدزایی گروه الشباب شود.
شورای امنیت همچنین در سال ۱۹۹۲ سومالی را تحریم تسلیحاتی کرد تا مانع از دستیابی طرفهای جنگ به سلاح شوند، نظامیان و طوایف مختلف طرفهایی بودند که حکومت دیکتاتوری محمد زیادباره را سرنگون کردند و سومالی وارد دوران جنگ کردند.
منشأ اصلی این زغال چوب از کجاست؟ آیا از چوب جنگل های زاگروس و البورز در ایران تأمین می شود؟ یا فقط قاچاق از ایران صورت میگیرد؟ آیا سپاه در حال سوزاندن و فروش جنگل های ایران است؟ یا فقط بنادر ایران هستند که برای تأمین الشباب مورد استفاده قرار می گیرند؟
کارو / 10 October 2018