در حالیکه پایان درگیری های نظامی در سوریه نزدیک میشود، اقدامات دیپلماتیک در این کشور افزایش مییابد. رهبران کرد از حمایت مجدد آمریکا از کردهای سوریه استقبال کردند، بشار اسد از تلاش دیپلماتهای کشورهای عربی برای برقراری روابط دیپلماتیک با سوریه خبر داد و ولادیمیر پوتین نیز از خروج کامل نیروهای خارجی از سوریه دفاع کرد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا هفته گذشته در جریان یک نشست خبری در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل گفته بود که آمریکا همچنان از کردهای سوریه حمایت میکند. او گفته بود: «ما با کردها همکاری خوبی داریم. ما باید از آنها حمایت کنیم. من به آنها کمک خواهم کرد… آنها در کنار ما جنگیدند و با ما کشته شدند.»
این سخنان ترامپ درباره کردها بهرغم مخالفت سرسختانه ترکیه با نزدیکی آمریکا به کردها، نشاندهنده تحولات تازه در همکاریهای آمریکا و کردهای سوریه در منطقه شمال این کشور است. این منطقه از نفت غنی برخوردار است و کردها کنترل آن را در دست دارند.
در ماه آوریل ترامپ گفته بود که قصد دارد نیروهای آمریکایی را از سوریه خارج کند. کردها از این اقدام ناراضی بودند و خود را تنها میدیدند. اکنون پس از گذشت شش ماه، در حالیکه نبردها علیه گروه «دولت اسلامی» (داعش) رو به پایان است خبر از دیدارهای دیپلماتیک آمریکاییها و رهبران کرد سوریه در دو ماه اخیر میرسد. کردها میگویند گفتوگو در مورد آینده کشور نشاندهنده تعهد بلندمدت آمریکاست.
آلدار خلیل، یکی از رهبران کردهای سوریه و عضو شورای رهبری جنبش جامعه دموکراتیک (تودم) میگوید: «ما احساس میکنیم آمریکاییها در حال حاضر بیشتر وارد عمل شدهاند.»
خلیل گفت آخرین تغییر، ممکن است از افزایش تلاشهای آمریکا برای مقابله با ایران، متحد بشار اسد حاصل شود. او با اشاره به سخنان جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیسجمهوری آمریکا گفت نیروهای نظامی آمریکا تا زمانی که نیروهای ایرانی در سوریه هستند در این کشور باقی خواهند ماند.
جان بولتون ۲۵ سپتامبر / ۳ مهر گفته بود: «ما قصد نداریم تا زمانی که نیروهای ایرانی خارج از مرزهای این کشور هستند – شامل نیروهای نیابتی ایران و شبهنظامیان – از سوریه خارج شویم.»
الهام احمد، از رهبران بلندپایه نیروهای دموکراتیک سوریه میگوید مقامات آمریکایی اکنون «وارد عرصه سیاسی شدهاند (…) تنها دیدارها کافی نیست، تضمین برای محافظت از منطقه و قرار دادن ما در روند سیاسی مهم است. نتایج برای ما بسیار مهم است … ما هنوز برنامه روشنی ندیدهایم.»
اسد نیروهای آمریکایی را «اشغالگران خارجی» مینامد و تهدید کرده که با استفاده از زور منطقه را بازپس میگیرد. در شمال سوریه حدود دو هزار سرباز آمریکایی در کنار نیروهای دموکراتیک خلق به رهبری کردهای یگانهای مدافع خلق قرار دارند و به آنها کمکهای نظامی میکنند.
با این حال حتی اگر آمریکا تاکنون به کردها در مبارزه با داعش کمک کرده اما با طرح خودمختاری آنها موافق نیست. کردها میگویند خواهان جدایی از سوریه نیستند و تنها خودمختاری میخواهند.
دوستی آمریکا و کردها مایه ناخشنودی ترکیه است که یگانهای مدافع خلق را بازویی از حزب کارگران کردستان در ترکیه میداند. ترکیه این حزب را تروریست میخواند.
کردها پیش از این با رژیم اسد نیز وارد گفتوگو شدهاند. امجد عثمان، از سخنگویان کردها میگوید مذاکره با دمشق از نخستین دیدار در ماه ژوئیه به بنبست رسیده است و دو طرف تنها مانع از وقوع درگیری با یکدیگر شدهاند.
او میگوید دولت سوریه «اصرار دارد که در نظم فعلی باقی بماند» و هرگونه تغییری در قانون اساسی را رد میکند.
ولید معلم، وزیر خارجه سوریه واشنگتن را متهم به سنگاندازی در مذاکرات کرد و به شبکه راشا تودی گفت: «شهروندان کرد در مورد مجموعهای از حقوق بحث میکنند که برخی از آنها میتوانند از طریق گفتوگو به دست آیند، اما خطر، حضور آمریکاییهاست… آنها به کردها این امید را میدهند که خارج از دولت مشروع دمشق میتوانند کار کنند در حالیکه این توهمی بیش است.»
آمریکا در ماه اوت اعلام کرد که ۳۰۰ میلیون دلار برای بخشهایی از سوریه که از کنترل داعش خارج شدهاند کمک میکند. جیم جفری، یکی از دیپلماتهای بلندپایه آمریکایی در سوریه، روز جمعه گذشته اعلام کرد که در این زمینه عربستان سعودی ۱۰۰ میلیون دلار پرداخت کرده است.
اسد: دیپلماتهای کشورهای عربی وارد دمشق میشوند
از سوی دیگر بشار اسد، رئیس جمهور سوریه برای نخستین بار پس از آغاز جنگ در این کشور در گفتوگو با یک روزنامه عربی از «توافق بزرگ» با دیگر کشورهای عربی خبر داد.
اسد چهارشنبه ۳ اکتبر / ۱۱ مهر در مصاحبه با روزنامه کویتی «الشاهد» اعلام کرد که هیئتهای نمایندگی کشورهای عربی و غربی شروع کردهاند به آمدن به دمشق تا بازگشایی دوباره دفاتر دیپلماتیک خود را تدارک ببینند.
عضویت سوریه در اتحادیه عرب که از ۲۲ کشور عربی تشکیل شده، از آغاز جنگ به حالت تعلیق در آمده است. کشورهای عربی در پی این اقدام سوریه را تحت تحریمهای اقتصادی قرار دادند. عربستان سعودی و قطر در این مدت از نیروهای مخالف رژیم اسد حمایت کرده و خواهان سرنگونی حکومت سوریه بودهاند.
پوتین: نیروهای خارجی از سوریه بیرون بروند
در همین حال، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه نیز امروز (چهارشنبه) در اجلاس هفته انرژی روسیه در مسکو به سوریه پرداخت و اعلام کرد که نیروهای این کشور زمانی از سوریه خارج خواهند شد که دمشق از آنها بخواهد.
روسیه در سال ۲۰۱۵ وارد جنگ سوریه شد و بههمراه ایران و حزبالله لبنان به دفاع از رژیم سوریه پرداخت. این نیروها با کمک ارتش سوریه موفق شدند بخشهای بزرگی از خاک سوریه را بازپس گیرند.
پوتین افزود تمام نیروهای خارجی در سوریه، پس از آنکه درگیریهای نظامی خاتمه یافت باید خاک این کشور را ترک کنند.
کرملین دخالت ارتش آمریکا در سوریه را محکوم میکند و میگوید نه سازمان ملل و نه دولت سوریه چنین اجازهای را به آمریکا ندادهاند.
روسیه در حال حاضر یک پایگاه هوایی و یک پایگاه دریایی در سوریه دارد.
بیشتر بخوانید:
از نظر روسیه، فقط آمریکا نیروی اشغالگر خارجی است؟ از نظر آمریکا هم فقط ایران نیروی اشغالگر خارجی است؟ یعنی اشغالگری تورکیه در سوریه که نه با اجازۀ دولت بشار اسد بوده و نه حتی با اجازۀ ناتو، مشروع محسوب میشود؟ تورکیه از ابتدای جنگ یکی از اصلی ترین دشمنان اسد بود و اصلی ترین حامی و پشتیبن گروه های آدمخوار سلفی و جهادی محسوب میشد و ارتش آزاد و نیروهای مرتجع اخوانی را هم رهبری میکرد. در جرابلوس، عزاز، مارع و باب دست به اشغالگری زد، نیروهای مرتجع القاعده را در ادلب سازاندهی و پشتیبانی کرد، و در عفرین نیز دست به اشغال آشکار خاک «فدراسیون دموکراتیک شمال سوریه» زد. اگر یک نیروی باید زودتراز همه خاک سوریه را ترک کند، آن نیرو قطعاً رژیم جنایتکار و نژاپرست و مرتجع مذهبی تورکیۀ اردوغان است.
کارو / 03 October 2018