۷۰ فیلم که باید در رقابت اسکار خارجی زبان امسال شرکت کنند، معرفی شدند. فیلم‌های دو ایرانی در میان این فیلم‌ها هستند؛ «بدون تاریخ، بدون امضا» ساخته وحید جلیلوند از ایران و «مرز» ساخته علی عباسی از سوئد.

از راست به چپ: نوید محمدزاده بازیگر، وحید جلیلوند کارگردان و امیر آقایی، بازیگر فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» در جشنواره فیلم ونیز
از راست به چپ: نوید محمدزاده بازیگر، وحید جلیلوند کارگردان و امیر آقایی، بازیگر فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» در جشنواره فیلم ونیز

شمار فیلم‌های معرفی‌شده برای دریافت جایزه اسکار خارجی زبان به ۷۰ فیلم رسید که با افزایش دست‌کم ۲۰ فیلم دیگر این فهرست کامل خواهد شد. مهلت معرفی فیلم‌های خارجی‌زبان به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی تا روز دوشنبه یکم اکتبر / ۹ مهر خواهد بود.

«بدون تاریخ، بدون امضا» ساخته وحید جلیلوند نماینده امسال ایران در اسکار است. از سوئد نیز «مرز» ساخته علی عباسی، فیلمساز ایرانی‌تبار حضور دارد.

فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» در بخش رقابتی افق‌ها در هفتادوچهارمین دوره جشنواره فیلم ونیز جایزه بهترین کارگردانی را برای وحید جلیلوند و بهترین بازیگر مرد را برای نوید محمدزاده به ارمغان آورد.

این فیلم ‌وضعیت طبقاتی و فقر در جامعه امروز ایران را نشان می‌دهد و حکایت یکی از پزشکان پزشکی قانونی در محل کار خود است که با جسدی روبه‌رو می‌شود که او را می‌شناخته. به‌جز نوید محمدزاده، امیر آقایی، هدیه تهرانی، سعید داخ و عليرضا استادى دیگر بازیگران این فیلم هستند.

جلیلوند در سال ۲۰۱۵ با فیلم «چهارشنبه نوزدهم اردیبهشت» در جشنواره فیلم ونیز در همین بخش افق‌ها حضور داشت و جایزه فیپرشی یا انجمن منتقدان بین‌المللی را هم به خانه برد.

رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران از انتخاب فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» برای اسکار راضی نبودند آن‌ها ابتدا خواهان تحریم اسکار شده بودند، اما بعد اعلام کردند که هیأت انتخاب بهتر بود فیلم جنگی و تبلیغی «به وقت شام» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا را به جای فیلم «تلخ و سیاه» “بدون تاریخ، بدون امضاء”» برای معرفی به اسکار انتخاب می‌کرد.

یک کارگردان ایرانی دیگر هم در نودویکمین دوره اسکارحضور دارد: سوئد فیلم سینمایی «مرز» ساخته علی عباسی، کارگردان ایرانی‌تبار را به عنوان نماینده این کشور برای رقابت در بخش فیلم‌های غیرانگلیسی‌زبان معرفی کرده است.

فیلم «مرز» که بر اساس داستان کوتاهی از جان لینکویست نویسنده سوئدی ساخته شده، داستان یک زن پلیس را روایت می‌کند که از شامه‌ای قوی برخوردار است و می‌تواند بر تکیه بر این حس خلافکاران را رهگیری کند. زندگی او و زندگی یکی از خلافکارانی که قصد دارد از مرز عبور کند، با این حس بویایی متحول می‌شود و سرنوشت او را به مسیر دیگری می‌اندازد.

علی عباسی که در سال ۱۳۶۰ در ایران به دنیا آمده و چند داستان کوتاه به زبان فارسی منتشر کرده، گفته است اسکار چندان دور از دسترس هم به نظر نمی‌رسد.

از میان فیلمسازان مطرح شرکت‌کننده در بخش اسکار خارجی‌زبان، نوری بیلگه جیلان فیلمساز نامدار ترکیه با فیلم آخر خود «درخت گلابی وحشی» شرکت دارد. این هشتمین فیلم بلند بیلگه جیلان درباره سینان نویسنده‌ای بلندپرواز (با بازی آیدین دو دمیرکل) است که به دهکده زادگاه خود در یکی از مناطق روستایی در ترکیه بازمی‌گردد با این امید که پول کافی برای انتشار کتاب خود را فراهم کند، اما بدهی پدرش دامن او را می‌گیرد و…

«درخت گلابی وحشی» در بخش رقابتی جشنواره کن نیز حضور داشت. بیلگه جیلان تا پیش از این جوایز بسیاری در کن دریافت کرده است. «خواب زمستانی» فیلم قبلی او در ۲۰۱۴ جایزه نخل طلایی جشنواره را گرفت و از سوی فدراسیون بین‌المللی منتقدان فیلم نیز به عنوان برنده جایزه فیپرشی فیلم برتر بخش‌ مسابقه اصلی معرفی شد.

«روزی روزگاری در آناتولی» ساخته دیگر این فیلمساز در ۲۰۱۱ در کن به طور مشترک با «پسری با دوچرخه»، ساخته برادران داردن از بلژیک جایزه بزرگ را دریافت کرد. بیلگه جیلان سال ۲۰۰۸ هم با «سه میمون» برنده جایزه بهترین کارگردان جشنواره کن شد و سال ۲۰۰۶ با «اقلیم‌ها» جایزه فیپرشی را گرفت. «دوردست» اثر دیگر او نیز در سال ۲۰۰۲ برنده جایزه بزرگ کن شد. «قصبه» و «ابرهای ماه مه» از دیگر ساخته‌های این فیلمساز متولد استانبول است..

بر اساس قوانین آکادمی اسکار تمامی فیلم‌های واجد شرایط برای رقابت در بخش اسکار خارجی‌زبان باید بین تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۱۷ (۹ مهر ۱۳۹۶) تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۸ (۸ مهر ۹۷) حداقل به مدت ۷ روز در سینماهای کشور مبدا اکران شده باشند.

روز گذشته، یکشنبه ۲۳ سپتامبر / یکم مهر فیلم «رفیق» ساخته وانوری کاهیو از کشور کنیا که در بخش «نوعی نگاه» هفتادویکمین جشنواره کن حضور داشت و در این کشور تا روز جمعه گذشته ممنوع اعلام شده بود  ، سرانجام در میان استقبال مردم در نایروبی و در یک سالن پرجمعیت به نمایش در آمد. این فیلم داستان عشق دو زن به یکدیگر در نایروبی است که باید بین عشق و امنیت خود یکی را انتخاب کنند. رئیس اداره طبقه‌بندی فیلم‌ها در کنیا گفته بود که این فیلم تلاش می‌کند تا همجنس‌گرایی را قانونی و عادی جلوه کند و نمی‌تواند اجازه نمایش بگیرد. به‌گفته او «فیلم‌ها باید بازتاب‌دهنده ارزش‌های جامعه باشند و به آن‌ها احترام بگذارند».

کارگردان فیلم از این تصمیم اظهار تأسف کرده و گفته بود کنیایی‌ها به اندازه کافی بالغ و آگاه هستند که آن‌چه را در کشورشان می‌گذرد ببینند، اما آن‌ها را از این حق محروم می‌کنند. فعالان حقوق بشر و حقوق همجنس‌گرایان نیز این اقدام را محکوم کردند.

فیلم «رفیق» که می‌تواند نماینده کنیا در اسکار خارجی‌زبان باشد باید در سینماهای این کشور به نمایش عمومی در آید.

فهرست فیلم‌هایی که تاکنون شرکت آن‌ها در بخش اسکار خارجی‌زبان قطعی شده از این کشورها هستند الجزایر، اتریش، بلاروس، بلژیک، بولیوی، برزیل، بوسنی و هرزگوین، بلغارستان، کانادا، کامبوج، شیلی، کلمبیا، کوستاریکا، کرواسی، جمهوری چک، دانمارک، جمهوری دومینیکن، اکوادور، مصر، استونی،  فنلاند، فرانسه، گرجستان، آلمان، یونان، مجارستان، ایسلند، هند، اندونزی، ایران، عراق، ژاپن، کوزوو، لبنان، لتونی، لیتوانی، لوکزامبورگ، مقدونیه، مکزیک، مونته‌نگرو، مراکش، نپال، هلند، نروژ، پاکستان، فلسطین، اسرائیل، پاناما، پاراگوئه، پرو، پرتغال، رومانی، روسیه، صربستان، سنگاپور، اسلواکی، اسلوونی، آفریقای جنوبی، کره جنوبی، اسپانیا، سوئیس، سوئد، تایلند، تونس، تایوان، ترکیه، اوکراین، بریتانیا و ونزوئلا.

سال گذشته ۹۲ فیلم در رقابت‌های اسکار خارجی‌زبان حضور داشتند.

پس از تماشای فیلم‌ها از سوی داوران، ابتدا ۹ فیلم به فهرست کوتاه راه پیدا می‌کنند و سپس مرحله بعد پنج فیلم به‌ عنوان نامزد نهایی معرفی می‌شوند و اسامی آن‌ها ۲۲ ژانویه ۲۰۱۸ (۲ بهمن) در کنار اسامی نامزدهای دیگر بخش‌های جوایز اسکار اعلام می‌شود.

مراسم نودویکمین دوره اسکار ۲۴ فوریه ۲۰۱۹ (۵ اسفند ۱۳۹۷) برگزار می‌شود.

بیشتر بخوانید: