وضعیت اقتصادی ایران با تغییرات ناگهانی و جهشی قیمت‌ها طوری شده که هر هفته، سبد معیشت را باید دوباره محاسبه کرد اما فعالان کارگری می‌گویند حتی آمارهای رسمی نشان می‌دهند که یک خانوار کارگری در شهریورماه برای زنده ماندن باید ۷۲ درصد دستمزدش را برای تهیه مواد خوراکی ضروری صرف کند. برای باقی هزینه‌های زندگی فقط ۲۸ درصدِ دستمزد کارگران باقی می‌ماند.

عکس- آرشیو

فرامرز توفیقی، عضو شورای عالی کار و رئیس کمیته مزد کانون عالی شوراها چهارشنبه ۲۱ شهریور با توجه به گرانی‌ها، از افزایش هزینه معیشت ماهیانه کارگران از دو میلیون و ۶۷۰ هزار تومان در اسفند ۹۶ به ۳ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان در شهریور ۹۷ خبر داد.

توفیقی گفت: «طبق محاسبات مورد تأیید کارگروه دستمزد، هزینه اقلام خوراکی سبد معیشت کارگران با مبنا قرار دادن روز ۱۸ شهریورماه، نسبت به اسفند ۹۶ به میزان ۳۱ درصد کاهش پیدا کرده است.»

هزینه اقلام خوراکی سبد معیشت حدود ۲۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان و کل هزینه سبد معیشت جامعه کارگری نیز در این ۶ ماهه حدود ۸۰۰ هزار تومان افزایش داشته است.

خبرگزاری کار ایران (ایلنا) روز گذشته، سه‌شنبه ۲۰ شهریور در گزارشی نوشت براساس ارقام مرکز آمار، در انتهای اسفند سال گذشته قیمت یک کیلو گوشت قرمز ۴۱۰۹۶۸ ریال و قیمت یک کیلو برنج ایرانی ۱۳۵۹۹۴ ریال بود در حالی‌که در مرداد سال جاری، قیمت گوشت قرمز به ۵۲۴۲۸۲ ریال و برنج ایرانی به ۱۴۱۴۴۰ ریال رسید. با در نظر گرفتن حداقل دستمزد و مزایا که یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است، در اسفندماه سال گذشته ۲۱,۵ بار می‌شد یک کیلو گوشت و یک کیلو برنج خرید اما در مرداد امسال، فقط ۲۱,۰۲ بار این امکان میسر است؛ یعنی در مردادماه ۹۷، با حداقل مزد کارگری می‌شود ۲۱ کیلو گوشت و ۲۱ کیلو برنج خرید؛ با در نظر گرفتن این شرط که دیگر نه نان، نه تخم‌مرغ و نه میوه خریده شود و کرایه خانه هم پرداخت نشود.

ارقام مرکز آمار نشان می‌دهد که میوه بین ۸۰ تا ۸۵ درصد گران شده‌ و گوشت قرمز و برنج هم بیش از ۳۰ درصد افزایش قیمت داشته‌اند.

بر اساس این گزارش، اگر فقط گوشت و برنج در نظر گرفته شود قدرت خرید کارگران در مرداد سال جاری نسبت به اسفند سال گذشته، نزدیک به ۲۰ درصد کاهش یافته که اگر فقط کره نباتی ۱۰۰ گرمی به این سبد افزوده شود، کاهش قدرت خرید در بخش خوراکی‌ها به حدود ۳۰ درصد می‌رسد و اگر مواد غذایی مانند تخم‌مرغ، لبنیات و از آن مهم‌تر میوه‌جات به این فهرست افزوده شود، قدرت خرید، بیش از ۷۰ درصد کاهش می‌یابد.

فرامرز توفیقی می‌گوید این ارقام مربوط به مرداد است که اگر ارقام واقعی نیمه شهریور هم در نظر گرفته شود، باید به هر کدام از این ارقام، دست‌کم ۱۰ تا ۱۵ درصد افزود.

بدین ترتیب دستمزد یک کارگر فقط یک سوم هزینه‌های ماهانه‌اش را پوشش می‌دهد و دو سوم دیگر معلوم نیست که باید از کجا تأمین شود.

علی خدایی، نماینده کارگران در شورای عالی کار روز گذشته (سه‌شنبه) از تشکیل جلسه شورای عالی کار در روز دوشنبه ۱۹ شهریور برای بررسی جبران کاهش قدرت خرید کارگران خبر داد. او گفت سه گروه کارگری و کارفرمایی و دولت بر سر افزایش ۸۰۰ هزار تومانی و تورم ۳۱ درصدی هزینه‌های معیشت کارگران توافق کرده‌اند. همچنین کاهش ۵۲ درصدی قدرت خرید کارگران به تأیید هر سه گروه رسیده و قرار شده که پیشنهاد ستاد احیای بن برای تصویب نهایی به شورای عالی کار فرستاده شود.

نرخ تورم واقعی در ایران حداقل سه برابر نرخ تورم رسمی است، در حالی‌که در دو ماه گذشته قیمت مواد غذایی ۳۰ تا ۷۰ درصد افزایش یافته، بانک مرکزی در مردادماه میانگین افزایش قیمت کالاها را تنها ۴ درصد برآورد کرده بود.

بر اقتصاد ایران رکود حاکم است. برنامه‌های دولت برای اشتغال‌آفرینی و بهبود وضعیت معیشت ناممکن به نظر می‌رسد. خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، قراردادهای اقتصادی و تجاری ایران با شرکت‌های خارجی را تحت تأثیر قرار داده است.

افزون بر این تأمین مواد اولیه برای واحدهای تولیدی دشوارتر از پیش شده است. هزینه مواد اولیه تا چند برابر افزایش یافته و واحدهای تولیدی خواستار دریافت سهمیه ارزی و برخورداری از معافیت‌های مالیاتی و بیمه‌ای برای ادامه حیات هستند.

رسانه‌های ایران روزانه خبرهای متعددی از عدم پرداخت دستمزد کارگران، کاهش تولید واحدهای تولیدی، تعدیل و اخراج کارگران و تعطیلی دائم یا موقت کارگاه‌های صنعتی و تولیدی منتشر می‌کنند.

علی ربیعی وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی تیرماه امسال گفته بود که با بازگشت تحریم‌های آمریکا ممکن است یک میلیون شغل از دست برود.

بیشتر بخوانید:

اقتصاد ایران: قدرت خرید کارگران کاهش یافت، موج بیکاری در راه است