مشاور امنیت ملی ترامپ میگوید دور نخست تحریمهای اقتصادی علیه ایران کارآمدتر از آنچه بوده که دولت ترامپ انتظارش را داشته است، با اینهمه فعالیتهای جمهوری اسلامی در خاورمیانه همچنان ادامه دارد. هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان اعلام کرده که برای حفظ منافع اقتصادی ایران از برجام و حفظ توافق هستهای لازم است که اتحادیه اروپا کانالهای پولی مستقل، صندوق پول و سیستم سویفت اروپایی ایجاد کند.
دور اول تحریمهای ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی صبح دوشنبه ۱۵ مرداد/ ۶ اوت از ساعت ۴ بامداد به وقت گرینویچ آغاز شد. بر اساس فرمان اجرایی رئیس جمهور آمریکا معامله اسکناس و اسناد مبتنی بر دلار، نقل و انتقال درآمدهای جمهوری اسلامی و خدمات پیامرسانی به بانک مرکزی و سایر مؤسسات مالی ایران، همچنین تجارت گرافیت، فلزات خام و آلومینیوم و فولاد و زغال سنگ و همچنین صنعت خودروسازی شامل تحریمها میشود. تحریم ریال و حسابهای بانکی جمهوری اسلامی در خارج از ایران و معاملات اوراق ریالی ایران نیز در دستور کار قرار دارند.
جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ در یک گفتوگوی اختصاصی با خبرگزاری رویترز اعلام کرده که این تحریمها بر اقتصاد ایران اثرگذار بوده است:
«گمان میکنم تأثیرات تحریمها، تأثیرات اقتصادی تحریمها مطمئناً قویتر از آنچه بوده که ما انتظارش را داشتیم. اما فعالیتهای ایران در خاورمیانه همچنان خصمانه است. آنچه که در عراق، و در سوریه انجام میدهند و آنچه که با کمک حزبالله در لبنان و آنچه که در یمن انجام میدهند و همینطور تهدید به بستن تنگه هرمز.»
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان در مقالهای که روز گذشته بعد از بازگشتش از آرژانتین در روزنامه آلمانیزبان «هندلسبلت» منتشر کرد، نوشت:
«هر روز که توافقنامه هستهای با ایران به قوت خود باقی بماند، بهتر از بحران انفجارگونهای است که خاورمیانه را تهدید میکند.»
وزیر خارجه آلمان سپس برای حفظ برجام خواهان استقلال نظام مالی اتحادیه اروپا از آمریکا شد:
«کارفرمایان اروپایی باید از نظر حقوقی در برابر تحریمها مورد حمایت قرار گیرند. این کار زمانی امکانپذیر است که آلمان در کنار فرانسه و سایر کشورهای اروپایی در مقابل تحریمهای آمریکا وارد عمل شود. اروپائیها باید بر استقلال خود بیفزایند، به این شکل که کانالهای پرداخت مستقل خود را سازماندهی کنند، صندوق پولی اروپایی به وجود آورند و سیستم سویفت اروپایی ایجاد کنند. اروپا و آمریکا سالهاست که از هم دور میشوند و این موضوع با ریاست جمهوری دونالد ترامپ آغاز نشده. نزدیکی ارزشها و علائقی که رابطه ما را در فاصله بین دو نسل تحت تاثیر قرار داد، رو به کاهش است.»
جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ در پاسخ به تلاش اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هستهای با ایران به خبرنگار رویترز گفته است:
«ما از اروپاییها انتظار داریم که [این واقعیت را درک کنند] که انتخاب بین تجارت با آمریکا یا تجارت با ایران انتخاب دشواری نیست. ببینیم نوامبر چه اتفاقی میافتد. اما رئیس جمهور در پی اعمال حداکثر فشار بر ایران است و این آن چیزیست که باید اتفاق بیفتد.»
بولتون به تحریم نفتی ایران اشاره میکند که قرار است از ۵ نوامبر آغاز شود. مشاور امنیت ملی ترامپ به احتمال حمله نظامی به ایران نیز اشاره کرده است:
«تردیدی نیست که ایالات متحده میخواهد از راههای مسالمتآمیز این بحران را حل کند اما برای هرگونه احتمالی که ایران ایجاد کند نیز آماده است.»
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی روز گذشته در مراسم رونمایی از هواپیمای جنگنده «کوثر» که گفته میشود که در داخل ایران ساخته شده، اعلام کرد که توان رزمی جمهوری اسلامی مهمترین عامل بازدارنده آمریکا در تهاجم نظامی به ایران است:
«به خاطر قدرت ایران است که آمریکا به ایران حمله نظامی نمیکند. آنها میدانند نتایج این اقدام چه خواهد بود و چه هزینههایی را در بر خواهد داشت. کنگره آمریکا قانون صریحی را وضع و تصویب کرده که به واسطه آن دولت آمریکا حق حمله نظامی به ایران را ندارد و این نشان از توانمندی و قدرت ایران است که به آنها فهمانده است که اگر کسی بخواهد به ایران تجاوز کند، باید هزینه سنگینی را بپردازد.»
هفته گذشته علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هم گفته بود که ایالات متحده آمریکا از درگیری نظامی با ایران پرهیز دارد.
بیشتر بخوانید: