بیژن روحانی – در روزهای اخیر، ایتالیا شاهد برخوردهای خشونت‌بار میان پلیس و مخالفان احداث راه آهن یک قطار سریع‌السیر است.
حرکت No TAV که در چندسال اخیر در این کشور آغاز شده است هر از گاهی به رویارویی و دستگیری معترضان منجر می‌شود. در روزهای اخیر فعالان محیط زیست و مخالفان قطار تاو یکی از بزرگراه‌های دره‌سوزا یا Val Susa واقع در پیه‌مونت در شمال ایتالیا را به اشغال خود درآورده‌اند و مانع ازحرکت خودروها در مسیر شهر تورین شده‌اند. در این میان سه دستگاه خودروی معترضان نیز در طول شب آتش گرفته و کاملاً سوخته است. معترضان می‌گویند به آتش کشیدن خودروها کار کسانی است که می‌خواهند به جنبش اعتراضی No TAV ضربه بزنند. TAV در زبان ایتالیایی مخفف قطار سریع‌السیر یا Treno Alta Velocità است.
حرکت یا جنبش اعتراضی No TAV که چندسالی است در ایتالیا به راه افتاده یک جنبش زیست محیطی و همچنین اجتماعی در اعتراض به احداث خط قطار سریع‌السیری است که قرار است شهر تورین در ایتالیا را به شهر لیون در فرانسه متصل کند. مسیر تورین‌لیون در حقیقت بخشی از یک مسیر طولانی‌تر قطار سریع‌السیر در اروپاست که در نهایت به شهر بوداپست در مجارستان و سپس به اوکراین می‌رسد و از سمت غرب نیز تا اسپانیا و پرتغال ادامه خواهد داشت.
این پروژه بزرگ توسط اتحادیه اروپا حمایت می‌شود، اما در کشورهای مختلف مخالفانی جدی دارد. مخالفانی که اکنون در دره سوزا فعال هستند گاه برای پیشبرد اهداف خود از روش‌های خشونت‌آمیز نیز استفاده می‌کنند و به همین جهت برخی فعالیت‌های آنها با انتقادهایی از سوی دیگر مدافعان محیط زیست روبه‌رو هستند، اما از سوی دیگر برخی از چهره‌های سرشناس دنیای هنر و سینما نیز از حامیان این جنبش هستند. ژرار دوپاردیو، هنرپیشه نام‌آور فرانسوی، ازجمله کسانی است که ضمن انجام فعالیت‌های زیست محیطی در گذشته از جنبش مخالفت با قطار سریع‌السیر حمایت کرده بود.
استدلال اصلی حرکت No TAV آن است که احداث این راه‌آهن سریع‌السیر در کل کاری است بیهوده و از سوی دیگر زیان‌آور. به گفته آنان عبور این خط آهن از دره زیبای سوزا هیچ توجیهی به جز منفعت مادی برخی شرکت‌های خصوصی سهامدار این پروژه ندارد. به گفته آنان خط آهنی که هم اکنون در منطقه موجود است و منطقه پیه‌مونت را به فرانسه متصل می‌کند کاملاً جوابگوی نیازهای موجود است و دلیلی برای احداث خطی جداگانه برای قطار سریع‌السیر نیست، زیرا ترافیک در این منطقه در طی بیست سال گذشته هرگز به چنان سطحی افزایش پیدا نکرده است که چنین فن‌آوری پرهزینه و زیان‌بخشی لازم شود.مهم‌ترین استدلال فعالان این جنبش اما آن است که عملیات عظیم ساختن این خط آهن به‌طور غیر قابل جبرانی بخش‌های زیادی از دره سوزا را برای همیشه از میان خواهد برد و خسارت‌های جبران نشدنی زیست محیطی به بار می‌آورد. همچنین علاوه بر این خسارت‌ها، عوارض اجتماعی و اقتصادی ناخواسته‌ای برای مردم منطقه دارد و به از میان رفتن اقتصادهای کوچک محلی منجر می‌شود و بسیاری از روستاهای اطراف این پروژه نیز مجبور به جا‌به‌جایی خواهند شد.
قطار سریع‌السیر در ایتالیا از سوی دولت به عنوان پروژه‌ای با منافع استراتژیک تعریف شده است. این به آن معناست که نیازی به مشورت با ساکنان محلی و در نظر گرفتن خواسته‌ها و مخالفت‌های آنان نیست. مخالفان همچنین می‌گویند در شرایطی که کشورهای اروپایی و ازجمله ایتالیا در بحران فزاینده اقتصادی به‌سر می‌برند، انجام چنین پروژه‌هایی فشاری است که بر مالیات‌دهندگان وارد می‌شود و پولی را که می‌توان صرف موارد دیگر از جمله آموزش، بهداشت، درمان و فرهنگ کرد در راهی خرج می‌شود که زیان‌های فراوان زیست محیطی نیز به همراه دارد.
مقامات دولتی و موافقان این پروژه عظیم چنین استدلال می‌کنند که ساختن این راه‌آهن باعث اتصال این منطقه از ایتالیا از یک سو به شرق اروپا و از سوی دیگر به غرب آن در اسپانیا و پرتغال می‌شود و عبور و مرور کالاهای تجاری با سرعت بیشتری انجام خواهد شد. همچنین به گفته آنان با احداث خط TAV ایتالیا می‌تواند رشد اقتصادی بهتری داشته باشد.
مخالفان اما در پاسخ می‌گویند به جای انجام این سرمایه‌گذاری هنگفت و زیان‌آور در شمال، می‌توان با همین بودجه وضعیت حمل و نقل در جنوب ایتالیا و مناطق مانند شهر باری Bari را ارتقاء بخشید.
جنبش No TAV اکنون کمیته‌های محلی را در بسیاری از روستاها و شهرهای کوچک سازماندهی کرده است تا بتواند از یک‌سو ارتباط خود را با شهروندان حفظ کند و زیان‌های این پروژه را به آنها یادآور شود و از سوی دیگر بتواند مقاومت مدنی را در برابر این طرح اجرا کند. گرچه پروژه احداث قطار سریع‌السیر در میان مخالفت‌‌ها و اعتراض‌های حامیان محیط زیست و جنبش‌های اجتماعی همچنان به مسیر خود ادامه می‌دهد، اما این فعالان امیدوارند تداوم اعتراض‌ها آنها بتواند باعث متوقف شدن پروژه و یا حداقل کم‌کردن زیان‌های آن شود.
:پیوند‌های مرتبط