سراج‌الدین میردامادی – ۲۵ بهمن، اولین سالگرد حصر خانگی آقایان میرحسین موسوی و مهدی کروبی  و خانم زهرا رهنورد را پشت سر گذاشتیم. فراخوانی از سوی “شورای هماهنگی راه سبز امید” از مردم  برای اعتراض عمومی به این حصر دعوت کرد.  در شبکه‌های مجازی و سایتها و وبلاگها موافقان و مخالفان این حرکت بسیار نوشتند و گفتند. 

 
 
به این بهانه از علی هنری فعال سیاسی و مدنی مقیم هلند پرسیدم ارزیابی ایشان از حرکت اعتراضی 25 بهمن چیست؟
 
سوال شما را این‌طور باید جواب دهم که ما نباید ارزیابی‌مان را محدود کنیم به یک روز. واقعیت این است که پیش از این هم ما نمی‌خواستیم در این روز به اصطلاح تغییر عمده‌ای را در فضای اجتماعی و سیاسی‌مان ایجاد کنیم. بلکه این الزام وجود دارد که ما چنین روزهایی را داشته باشیم. برای این که جنبش‌مان زنده بماند، برای این که بتوانیم تجربه کسب کنیم، نیاز به فرصت‌هایی داریم برای کنش‌های جمعی و این که این رویکرد اصلاح‌طلبانه‌ ما نیاز دارد که به وجه خیابانی اعتراض،  برای تظاهر کنش‌هایش توجه داشته باشد. 
 
ما باید ارزیابی‌مان را بکشانیم به کل فرایند آن بسیج سیاسی که به روز 25 بهمن ختم شد. یعنی آن پیوندهایی که برقرار شد، پیوندهایی که در گذشته بود تقویت شد؛  نیروهایی که حالا چه نیروهای رسمی و چه غیررسمی، یعنی آن فعالان رسمی و فعالان غیررسمی که دوباره شروع به کار کردند، انگیزه گرفتند، همدیگر را پیدا کردند، در شبکه‌های آنلاین و همین طور شبکه‌های آفلاین کنش‌های جدید خلق کردند. این گونه ما باید ارزیابی کنیم، نه این که در آن روز ما چه قدر توانستیم نیرو بیاوریم که واقعاً هم خیلی مشکل است که بتوانیم عدد تخمین بزنیم یا این که چه تغییر عمده سیاسی اجتماعی برای ما داشت.
 
ولی می‌توانیم این گونه ارزیابی کنیم که اگر ما همین گونه راه را ادامه دهیم، به اصطلاح آن فعالان مرجع یا نهادهای مرجع‌مان را بتوانیم تقویت کنیم، این شبکه‌هایی را که شکل گرفته‌اند بتوانیم ادامه دهیم، از تجربه‌ای که کسب کرده‌ایم استفاده کنیم، می‌توانیم امیدوار باشیم در برنامه‌ی بعدی بیشتر همدیگر را ببینیم و همین طور دومینووار بتوانیم به یک حضور مؤثر برسیم که آن موقع بتوانیم ساختار حکومت را تحت تأثیر قرار دهیم.
 
آقای هنری، در آستانه‌ انتخابات نهمین دوره‌ مجلس این کنش‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا می‌تواند بر تحریم فعال انتخابات که جنبش سبز از قبل دارد روی آن تبلیغ می‌کند تأثیری داشته باشد؟
 
 
علی هنری: انتخابات برای ما چیزی جز یک فرصت نیست…در فضای انتخاباتی جامعه سیاسی‌‌تر می‌شود، میل به خبرگیری‌اش بیشتر می‌شود، پس در دسترس و در معرض جنبش قرار می‌گیرد و انگیزه‌ اعتراض بیشتر می‌شود، انگیزه‌ مشارکت. از طرف دیگر حد سرکوب پایین‌تر می‌آید.
 
مسلماً. یعنی واقعیت این است که انتخابات هم برای ما چیزی جز یک فرصت نیست. یعنی ما یک فضایی داریم که می‌توانیم آن موازنه‌ سرکوب و انگیزه‌ اعتراض را بشکنیم. در فضای انتخاباتی جامعه سیاسی‌‌تر می‌شود، میل به خبرگیری‌اش بیشتر می‌شود، پس در دسترس و در معرض جنبش قرار می‌گیرد و انگیزه‌ اعتراض بیشتر می‌شود، انگیزه‌ مشارکت. از طرف دیگر حد سرکوب پایین‌تر می‌آید. به هرحال یک ظرف سیاسی عمده در کلیه‌ نقاط کشور به‌وجود می‌‌آید که ما باید از آن استفاده کنیم.
 
یعنی واقعیت این است که خود انتخابات برای ما محل تمرکز نیست، بلکه آن فضا است. ما می‌توانیم همین کنش‌هایی را که همین امروز در یک مناسبت تقویمی در ۲۵ بهمن داشتیم، امتداد دهیم . همین کارهای خبررسانی‌، در انگیزه‌بخشی و معناسازی و مفهوم سازی و آگاهی‌رسانی تاثیرگذار است. حالا در یک زمان و در یک برهه‌ طولانی‌تر و در یک فضای ملی؛ کاری که فقط مختص تهران و شهرهای بزرگ نیست.  من خیلی مثبت می‌بینیم این زمان‌بندی را برای دو سه هفته‌ای که پیش‌رو داریم.
 
نقاط ضعف حرکت  اعتراضی ۲۵ بهمن را چه می‌دانید؟
 
خیلی کوتاه می‌توانم بگویم که هنوز برخی نیروهای سیاسی نوعی دوری‌‌گزینی از هسته‌ مرکزی جنبش سبز دارند و این دوری‌گزینی باعث می‌شود که آنها به نوعی ناامید باشند به جنبش و این ناامیدی را به نحوی تزریق کنند. من تصور می‌کنم که ما می‌توانیم یک اجماع بیشتری از نیروهای سیاسی‌ـ اجتماعی داشته باشیم برای فعالیت‌های آینده.
 
در ادامه این گزارش از کامیار بهرنگ کنشگر سیاسی طرفدار جنبش سبز در سوئد هم پرسیدم  ارزیابی ایشان از حرکت اعتراضی ۲۵بهمن که به دعوت شورای هماهنگی راه سبز امید در تهران برگزار شد چیست؟ چه‌قدر این حرکت را موفق و تأثیرگذار می‌داند؟
 
کامیار بهرنگ: به نظر من بررسی فقط روز تظاهرات نمی‌تواند یک معیار درستی باشد. ما یک پروسه‌ای را برای رسیدن به روز تظاهرات طی کرده‌ایم که این پروسه دستاوردهای بسیار مهمی را می‌تواند برای ما داشته باشد که این را می‌توانیم در آینده‌ نزدیک یعنی در همین ۱۵ـ ۱۰ روزی که مقابل‌مان داریم برای پروسه‌ی انتخابات از آن استفاده کنیم. به نظر من این که در این دوره شبکه‌های اجتماعی توانستند دوباره همدیگر را پیدا کنند و این تظاهرات، به همین اندازه‌ای که در تهران کنش اجتماعی صورت گرفته، به ما نوید می‌دهد که آن شبکه‌های اجتماعی می‌توانند دوباره خودشان را بازتولید کنند و می‌توانند اعتراض را دوباره به سطح خیابان برگردانند.
 
البته سنجش اعتراض فقط در شکل خیابانی‌اش یک معیار درست برای ارزیابی نیست و جنبش سبز نشان داده است که با این که حدود هشت ماه وارد عرصه‌ اعتراضات خیابانی نشد، ولی همچنان این پتانسیل را دارد که با یک هماهنگی و با یک کار منسجم با شبکه‌های اجتماعی دوباره وارد خیابان شود.
 
آقای کامیار بهرنگ ولی به‌هرحال یک حرکت اعتراضی باید به گونه‌ای حاکمیت را به عقب‌‌نشینی وادار کند و آن را مجبور کند که به مطالبات و خواست‌های حرکت اعتراضی تن دهد. چه ابزاری دارد و چگونه می‌تواند حاکمیت را به این عقب‌نشینی وادار کند؟
 
اساساً حاکمیت اقتدارگرا نیت‌اش بر جوابگویی نیست. ما این را در سابقه‌ شش ساله‌ دولت آقای احمدی‌‌نژاد و به‌ویژه در این دوسال‌ونیم بعد از کودتای انتخاباتی شاهدیم که اصلاً نیتی به جوابگویی ندارد.
 
 
کامیار بهرنگ: حاکمیت اقتدارگرا نیت‌اش بر جوابگویی نیست. ما این را در سابقه‌ شش ساله‌ دولت آقای احمدی‌‌نژاد و به‌ویژه در این دوسال‌ونیم بعد از کودتای انتخاباتی شاهدیم.
 بعد این باعث این می‌شود که آیا ما می‌خواهیم با بازی او بازی کنیم یا نه، به بازی خودمان ادامه دهیم. یعنی ما اعتراض خودمان را ادامه دهیم،  مطالباتمان را مطرح می‌کنیم و این مطالبات خواست‌های برحق‌مان است با شکل‌های مختلف.
 
حالا یکی از این اشکال، تنها یکی از آن‌ها، می‌تواند مبارزات خیابانی باشد. دومی می‌تواند نافرمانی‌های مدنی باشد.همان طور که در جواب سئوال اولتان گفتم، مهم‌ترین بخش قضیه این است که ما بتوانیم آن شبکه‌هایی را که داریم، درگیر این سوال کنیم که ما برای اعتراض خودمان به چه شکل می‌توانیم از خود مردم پاسخ داشته باشیم.  به تحلیل نزدیکش کنیم و بتوانیم با ابتکار بیشتر وارد کنش شویم. نه فقط واکنش نسبت به عملکرد دولت.
 
نقاط ضعف حرکت اعتراضی ۲۵ بهمن را چگونه می‌بینید، چه نقاط ضعف و چه کاستی‌هایی بود که جنبش سبز باید آنها را برطرف کند؟
 
نقطه‌ ضعف اساسی این برنامه این بود که فاصله‌ برنامه‌ریزی و اقدام کوتاه بود. یعنی ما خودمان را درگیر یکسری کارهایی می‌کنیم که سریع می‌خواهیم آنها را به نتیجه برسانیم. در صورتی که ما از همین الان باید برای ۲۵ بهمن سال آینده شروع کنیم به برنامه ریختن. ما از همین الان باید برای ۲۲ خرداد برنامه بریزیم. ما از همین الان باید وارد این تحلیل‌ها شویم که وقت بگذاریم برای ارتباط گرفتن، برای گرفتن آمار، برای تبلیغ و این را هم مطمئن باشیم که اگر این کار را کنیم، نتیجه‌ بهتری هم خواهیم گرفت.