دیدار و گفت‌وگوی دوجانبه رؤسای جمهور آمریکا و روسیه در هلسینکی که قرار بود ۹۰ دقیقه به طول انجامد، بعد از دو ساعت به پایان رسید. سپس گفت‌وگوها با حضور مایک پمپئو و سرگئی لاوروف، وزیران خارجه آمریکا و روسیه ادامه یافت. در پایان اجلاس هم یک نشست خبری مشترک با حضور پوتین و ترامپ برگزار شد. رئیس جمهور روسیه گفت نگرانی‌اش از خروج آمریکا از برجام را با رئیس جمهور آمریکا در میان گذاشته. رئیس جمهور آمریکا هم اعلام کرد که همکاری دو کشور در سوریه ممکن است جان صدها هزار انسان را نجات دهد. ترامپ گفت: ایران نباید با فرصت‌طلبی از موفقیت جنگ علیه داعش در سوریه به نفع خودش استفاده کند.
در اجلاس هلسینکی، بعد از گفت‌و گوی دوجانبه رؤسای جمهور آمریکا و روسیه در مجموع چهار موضوع مطرح شد:
- سلاح‌های هسته‌ای:
پوتین در نشست خبری مشترکش با ترامپ اعلام کرد که پیشنهادهای کاملاً مشخصی را برای منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای مطرح کرده است. پوتین تلاش آمریکا برای خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی را ستود و بر مسئولیت مشترک روسیه و آمریکا در جهت خلع سلاح هسته‌ای تأکید کرد.
- سوریه:
ترامپ گفت همکاری مشترک دو کشور در سوریه ممکن است جان صدها هزار نفر را نجات دهد. رئیس جمهور آمریکا ابراز امیدواری کرد که دو کشور در سوریه در آینده همکاری بهتری داشته باشند. ترامپ گفت ایران نباید به طرز فرصت‌طلبانه‌ای از موفقیت مبارزه علیه داعش به نفع خود استفاده کند. پوتین هم اعلام کرد که دو کشور وظیفه دارند صلح را در سوریه مجدداً برقرار کنند.
- اوکراین:
پوتین بر معاهده صلح مینسک تأکید کرد و از ایالات متحده آمریکا خواست در جهت اجرای مفاد این توافق‌نامه کوشش بیشتری کند.
- ترور:
ترامپ اعلام کرد که قرار است در آینده آمریکا و روسیه همکاری تنگاتنگ‌تری برای مبارزه با تروریسم در جهان داشته باشند. رئیس جمهور آمریکا همچنین اعلام کرد که سازمان‌های اطلاعاتی دو کشور با هم در این زمینه همکاری می‌کنند.
دونالد ترامپ درباره این دیدار گفته بود: شروع خوبی بوده است. پیش از آغاز اجلاس هلسینکی هم رئیس جمهور آمریکا و هم کرملین اعلام کرده بودند که نباید انتظار زیادی از این اجلاس داشت.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران صبح دوشنبه اعلام کرد که جمهوری اسلامی از طریق رئیس جمهور روسیه پیامی برای رئیس جمهور آمریکا ارسال نکرده است. قاسمی گفت علائمی در گذشته وجود داشته که رئیس جمهور آمریکا قصد داشته به تهران زنگ بزند و هنوز هم چنین احتمالی وجود دارد. سخنگوی وزارت خارجه در این زمینه توضیحات بیشتری نداد.
پیش از این رئیس جمهور آمریکا گفته بود که با آغاز تحریم نفتی ایران، تهران خودش زنگ می‌زند و برای گفت‌وگو از او وقت می‌گیرد. مهمترین خواسته آمریکا، تحدید نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی و نظارت بر برنامه موشکی سپاه پاسداران است. علاوه بر این آمریکا و اسرائیل بارها گفته‌اند که بند غروب برجام نیز که محدودیت غنی‌سازی اورانیوم از سال ۲۰۲۵ به بعد را برمی‌دارد، می‌بایست تغییر کند.
سازمان اطلاعات و وظایف ویژه اسرائیل (موساد) اسنادی را که ادعا می‌کند از شورآباد تهران دزدیده و نمایانگر تلاش ایران برای دسترسی به بمب اتمی است، در اختیار چند رسانه آمریکایی گذاشته. اسرائیل با استناد به این میگوید ایران از سال ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۳ در تلاش برای فریب دادن جهان و دسترسی به بمب اتمی بوده. بنابراین در بند غروب برجام باید تجدید نظر شود. نحوه دسترسی به این اسناد یک روز قبل از اجلاس هلسینکی رسانه‌ای شد.
پیش از این در سال ۱۹۹۷ بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت آمریکا و بوریس یلتسین، رئیس جمهور وقت روسیه در هلسینکی با هم ملاقات و درباره خلع سلاح اتمی گفت‌وگو کردند. در دیدار تاریخی جرالد فورد با لئونید برژنف در سال ۱۹۷۵ در هلسینکی، توافق‌نامه‌ای به امضاء رسید که بعدها مبنای صلح جهانی و حقوق بشر در جهان شد.
برخلاف دوران جنگ سرد، فنلاند دیگر یک کشور کاملاً بی‌طرف نیست: از سال ۱۹۹۵ عضو اتحادیه اروپاست اما به عضویت ناتو در نیامده است.
پانویس:
حکومت اسلامی کشور را وابسته به واردات کرده و تولید وکشاورزی را نابوده کرده از موشک و بمب صرفنظر نمیکنندو نفت مفت به روسیه میدهد تا کالای روسی دریافت کند! و در عوض هدایت خادمی نماینده خوزستان مجلس شورای اسلامی میگوید: از روسیه ممنونیم که نمی‌گذارد از گرسنگی بمیریم!
-او گفته باید تنگه هرمز را ببندیم، حتی نباید بگذاریم کشورهای همسایه نفت تولید کنند!
وی درباره مبادله «کالا در برابر نفت» با روسیه گفته در شرایطی که به ما اجازه نمی‌دهند نفت بفروشیم!! و کالای مورد نیازمان را وارد کنیم!!، ممنون روسیه هم هستیم که به ما کالا میدهد تا از گرسنگی نمیریم!!
Faryad / 17 July 2018