وضعیت بازار ارز و طلا در ایران آشفته‌تر از هر زمانی است. نرخ برابری دلار در بازار آزاد بیش از ۲ برابر نرخ رسمی اعلام شده از سوی دولت است. نرخ یورو از مرز ۱۰ هزار تومان عبور کرده است. قیمت سکه طلا نیز به نزدیکی سه میلیون تومان رسیده و هر یک گرم طلا هم برای چندمین روز پیاپی افزایش یافت و به بیش از ۲۳۰ هزار تومان رسید.

دلار در بازار رسمی ارز کمیاب است.

اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس دولت جمهوری اسلامی در پی این وضعیت به مجلس شورای اسلامی رفت. هیئت دولت نیز برای بررسی وضعیت و آنچه که «اتخاذ تصمیم‌های جدید» اعلام شد، تشکیل جلسه داد.

محمدرضا پورمختار نماینده همدان در مجلس شورای اسلامی گفت که جهانگیری در این نشست محرمانه به مجلس گفته است دولت برای واردات کالاهای ضروری به اندازه کافی ارز دارد و جای نگرانی نیست.

رسانه‌های ایران جزئیات بیشتری از این نشست منتشر نکردند اما از تشکیل جلسه فوری در هیئت دولت برای بررسی وضعیت بازار ارز و طلا خبر دادند.

دولت جمهوری اسلامی شنبه ۲ تیر فهرست کالاهایی که مشمول ممنوعیت واردات می‌شوند را اعلام کرد. علاوه بر این، محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت گفت که ثبت سفارش و تخصیص ارز با نرخ ۴۲۰۰ تومان به کالاها محدود خواهد شد.

بحران خود ساخته

نوبخت شامگاه شنبه همچنین برای نخستین بار فاش کرد که دولت و بانک مرکزی نقش مستقیم در افزایش قیمت سکه داشتند. به گفته او «دولت برای گرفتن عطش عده‌ای در جهت خرید سکه مجبور شده بیش از هفت میلیون قطعه سکه در بازار عرضه کند».

براساس اعلام نهادهای دولتی، بانک مرکزی از نیمه دوم سال گذشته بیش از هفت میلیون قطعه سکه طلا پیش‌فروش کرده است. به تازگی رئیس سازمان بازرسی جمهوری اسلامی تائید کرده است که بخش زیادی از سکه‌های عرضه شده در «حراج سکه» توسط افراد خاص و به صورت کلی خریداری شده است.

حال دولت در تصمیم تازه‌ای که به منظور مقابله با افزایش تقاضا برای سکه، گواهی خرید سکه‌های پیش‌فروش شده را با سند مالی جدیدی معاوضه می‌کند که بار مالی دیگری برای سیستم بانکی خواهد دارد.

شناسایی مجاری تنفس

مسئولان جمهوری اسلامی وضعیت کنونی بازار ارز و طلا را «روانی» و ناشی از «جنگ اقتصادی امریکا» می‌دانند. جواد ظریف وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی در نشست با اعضای اتاق بازرگانی «شناسایی مجاری تنفس ایران توسط امریکا» را یکی از علل وضعیت فعلی دانست.

او گفت: «آمریکا با دستگیری ضراب و صدرهاشمی مجاری تنفسی جمهوری اسلامی را شناسایی کرده» و اقدام این کشور کار را برای ایران سخت‌تر کرده است.

ناامیدی عمومی

تصمیم اوپک برای افزایش سقف تولید تا یک میلیون بشکه در روز در آستانه آغاز دور تازه تحریم‌های امریکا چشم‌انداز بهبود وضعیت اقتصادی در ایران را از هر زمان دیگر تیره‌تر کرده است. آنگونه که واحدهای تولیدی که طی سال‌های گذشته با تزریق تسهیلات بانکی به چرخه تولید بازگشتند، بار دیگر در آستانه تعطیلی قرار دارند.

همزمان نرخ مواد اولیه وارداتی و هزینه‌های جانبی افزایش یافته و به گفته عضو اتاق بازرگانی تهران، بسیاری به دنبال تبدیل دارایی‌هایشان به یک ذخیره مطمئن و یا انتقال آن به خارج از مرزهای ایران هستند.

وضعیتی که از پائیز سال گذشته آغاز شد و پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای شدت بیشتری گرفت. با این حال محمدعلی وکیلی عضو هیئت رئیسه مجلس به خبرگزاری‌ها گفته است: یک کارگروه مشترک ملی از سران سه قوه برای «کنترل وضعیت اقتصادی» تشکیل خواهد شد.

پیشنهاد برکناری حسن روحانی

در این شرایط حسین موسویان از اعضای سابق تیم مذاکره هسته‌ای ایران در اظهارنظری حاشیه‌ساز به رهبر جمهوری اسلامی توصیه کرده: «حسن روحانی را برکنار و انتخابات زودرس برگزار کند».

محمدرضا باهنر دبیر کل جامعه اسلامی مهندسان هم به خبرگزاری فارس گفته است که برکناری روحانی راه‌حل نیست اما برخی از اعضای هیئت دولت باید کنار گذاشته شوند.

او گفته که اطلاع دارد برخی از وزرا تمایلی به ادامه همکاری با دولت در وضعیت کنونی ندارند و بهتر است که رئیس دولت این افراد را کنار بگذارد.

بیشتر بخوانید:

اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به سه گروه کالایی محدود شد