عباس عراقچی می‌گوید توافق هسته‌ای مهم‌ترین نقطه تعادل خود را از دست داده و چشم‌انداز روشنی برای حفظ برجام وجود ندارد. معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه می‌گوید «برجام در آی‌سی‌یو است».
عباس عراقچی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه، از اعضای تیم مذاکره کننده ایران با گروه ۱+۵ از روز گذشته پنج‌شنبه ۳۱ خرداد در دومین همایش همکاری‌های بین‌المللی اقتصادی ایران و اروپا در محل اتحادیه اروپا در بلژیک شرکت دارد. او در مصاحبه با شبکه یورونیوز گفت: «امروز در کنفرانس مربوط به ایران گفتم برجام در آی‌سی‌یو است چرا که مهم‌ترین نقطه تعادل خود را از دست داده است. نقطه تعادل آن خروج آمریکا از برجام است. حال اگر اروپا و دیگر امضاکنندگان برجام می‌خواهند این توافق هسته‌ای را حفظ کنند باید فداکاری بیشتر کنند و خصوصاً عدم حضور آمریکا و تحریم‌های دوباره این کشور علیه ایران را جبران کنند.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا ۱۸ اردیبهشت / ۸ مه اعلام کرد که ایالات متحده از توافق هسته‌ای با ایران خارج می‌شود. این کشور اعلام کرده که برای تحدید نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی و نظارت بر برنامه موشکی سپاه پاسداران سخت‌ترین تحریم‌های اقتصادی را علیه ایران اعمال خواهد کرد و تاکنون نیز چندین مورد تحریم علیه ایران را به اجرا گذاشته است.
عباس عراقچی گفته است برجام و تحریم‌ها هیچ گاه نمی‌توانند در کنار هم بنشینند. به‌گفته او آنچه برای ایران اهمیت دارد «اجرای کامل و تمام عیار برجام» است: «برای ما اهمیتی ندارد چگونه اروپا قصد دارد برجام را حفظ و تحریم‌های آمریکا را دور بزند. آنچه برای ما اهمیت دارد حضور و ماندگاری شرکت‌های اروپایی در ایران است. آنچه برای ما اهمیت دارد فروش نفت خام است. ما می‌خواهیم که پول‌ها به راحتی به حساب ما واریز شود. باید یک ارتباط بین بانکی بین ما و اروپا باشد. این موضوع با اروپایی‌هاست تا راه اصلی را پیدا کنند.»
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی پس از خروج آمریکا از برجام مهلتی به اروپا داد تا با حمایت از برجام این توافق را زنده نگه دارد.
سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا ۲۶ اردیبهشت / ۱۶ مه در اجلاس صوفیه توافق کردند که با وجود خروج آمریکا از برجام، به تعهدات خود در توافق هسته‌ای با ایران عمل کنند. اتحادیه اروپا راهکارهایی نیز برای مقابله با تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران پیش‌بینی کرد، از جمله بازگرداندن قانون «مقررات مقابله‌ای» که در نوامبر ۱۹۹۶ در جریان مناقشه بر سر تحریم ایران، کوبا و لیبی به تصویب پارلمان اروپا رسید. این قانون رعایت تحریم‌های آمریکا علیه ایران را برای شرکت‌های اروپایی ممنوع می‌کند.
با این حال عباس عراقچی گفت چشم‌انداز روشن و مثبتی برای ادامه مذاکرات با اروپا برای حفظ برجام وجود ندارد: «نمی توانم بگویم چشم‌انداز ادامه مذاکرات با اروپا روشن و مشخص است و می‌تواند ما را به دستیابی یک بسته مشترک برای حفظ برجام رهنمون کند. ما همچنان منتظریم و امیدوار تا بسته پیشنهادی اروپایی‌ها مورد رضایت ایران باشد تا ایران از برجام خارج نشود.»
روز گذشته (پنج‌شنبه) هلگا اشمید، دبیرکل بخش روابط خارجی اتحادیه اروپا در دیدار با علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در نروژ وعده داد که به زودی ۱۰۰ شرکت کوچک و متوسط اروپایی برای سرمایه‌گذاری با ایران مذاکراتی را با جمهوری اسلامی آغاز می‌کنند.
تراکنش‌های مالی و سازوکارهای بانکی بعد از خروج آمریکا از برجام همچنان مانع بزرگی برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی در ایران است. لوایح «اصلاح قانون مبارزه با پولشویی» و «اصلاح قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم» ممکن بود زمینه‌ساز تراکنش‌های بانکی ایران با اتحادیه اروپا و سایر کشورها در چارچوب مذاکرات برجام باشد اما علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی چهارشنبه ۳۰ خرداد در دیدار با رئیس و گروهی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آن‌ها خواست به جای تصویب قانون مبارزه با پولشویی، قانون جایگزین دیگری تدوین کنند و به تصویب برسانند.
بیشتر بخوانید: