علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شامگاه سه‌شنبه ۱۶ خرداد اعلام کرد که تاسیسات لازم برای ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته در مرکز هسته‌ای نطنز آماده می‌شود. این برنامه از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد. چند ساعت بعد وزیر خارجه آمریکا با انتشار پیامی در توئیتر در واکنش به گسترش تأسیسات هسته‌ای نظنز اعلام کرد که آمریکا مصمم است از دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا چهارشنبه ۷ ژوئن/ ۱۷ خرداد با انتشار پیامی در توئیتر گفت آمریکا اجازه نمی‌دهد ایران سلاح هسته‌ای تولید کند:
«ما گزارش‌ها در خصوص برنامه ایران برای افزایش ظرفیت غنی‌سازی اش را زیر نظر داریم. ما اجازه نمی‌دهیم ایران سلاح هسته‌ای تولید کند. ایران از عزم ما آگاه است. این (اقدام) نمونه دیگری است از این که ایران چگونه احمقانه منابعش را به هدر می‌دهد. جای تعجب نخواهد بود، اگر تظاهرات در ایران ادامه یابد.»
پمپئو این پیام را در واکنش به گسترش تأسیسات هسته‌ای نطنز منتشر کرده است. علی خامنه‌ای، سه روز قبل در سخنانی که در مقبره بنیانگذار جمهوری اسلامی ایراد کرد دستور داده بود که سازمان انرژی اتمی مقدمات دست‌یابی به ۱۹۰ هزار سو غنی‌سازی اورانیوم را در چارچوب برجام فراهم کند. برای رسیدن به ۱۹۰ هزارسو غنی‌سازی، ایران به سانتریفیوژهای پیشرفته نیاز دارد. صالحی وعده داد که تا یک ماه آینده تأسیسات لازم برای نصب سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر در نطنز آماده می‌شود.
تأسیسات نطنز در ۲۵۰ کیلومتری جنوب تهران در زیر زمین بنا شده. دیواری بتونی به قطر بیش از هفت متر می‌بایست این تأسیسات را از بمباران‌ها محفوظ نگه دارد. حمله با بدافزار رایانه‌ای استاکس‌نت در ژوئیه ۲۰۱۰ که به سازمان‌های اطلاعاتی اسرائیل نسبت داده شد، کار هزاران سانتریفیوژ در تأسیسات هسته‌ای نطنز را مختل کرده بود.
بعد از توافق هسته‌ای در لوزان، تأسیسات هسته‌ای نطنز تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درآمد. در چارچوب برجام ایران می‌تواند در این تأسیسات با ۵۰۶۰ سانتریفیوژ قدیمی(IR1 ) اورانیوم به غلظت ۳,۶۷ درصد تولید کند. در تأسیسات نطنز اما قابلیت نصب ۵۰ هزار سانتریفیوژ وجود دارد.
ایران برای تولید سلاح هسته‌ای به اورانیوم ۹۰ درصد نیاز دارد. بر اساس برجام ایران می‌تواند فقط ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم در اختیار داشته باشد. قبل از برجام ذخایر اورانیوم ایران ۱۰۰ هزار کیلوگرم بود.
رضا نجفی، نماینده دائمی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سخنانی که چهارشنبه ۶ ژوئن/ ۱۶ خرداد ایراد کرد، اعلام کرد که اعضای برجام و شرکای اقتصادی ایران می‌بایست تضمین‌های لازم برای تأمین منافع ایران را بدهند. در غیر این‌صورت ایران از برجام خارج می‌شود.
شرکت بوئینگ ، شرکت پژو – سیتروئن، شرکت توتال، و همچنین شرکت لوک‌اویل و ریلیانس از شرکت‌های بزرگی‌اند که تنها در یک هفته گذشته معاملات خود با ایران را متوقف کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری رویترز، برخی از پالایشگاه‌ها هم اعلام کرده‌اند که خرید نفت از ایران را متوقف می‌کنند. در همان دولت آمریکا، تیم‌هایی را به سراسر جهان اعزام کرده که کشورها را از تجارت با ایران منع کنند.
بیشتر بخوانید: