همزمان با بالاگرفتن تنشها بین ایران و اسرائیل در خاورمیانه، دبیرکل سازمان پیمان نظامی آتلانتیک شمالی (ناتو) میگوید که دامنه حمایت این ائتلاف شامل اسرائیل نمیشود.
ینس استولتنبرگ شنبه دوم ژوئن / ۱۲ خرداد در گفتگو با نشریه آلمانی «اشپیگل» اعلام کرد که ناتو در صورت حمله فرضی ایران به اسرائیل، به کمک اسرائیل نخواهد شتافت.
او گفت: «اسرائیل شریک ماست، نه عضو ما. تضمین امنیتی ماده ۵ ناتو در مورد اسرائیل صدق نمیکند.»
ماده ۵ اساسنامه ناتو اعلام میکند که حمله علیه هر عضو این پیمان نظامی حملهای علیه تمام اعضای آن تلقی خواهد شد.
استولتنبرگ همچنین تأکید کرد که ناتو علاقهای به درگیرکردن خود در تنشهای خاورمیانه ندارد و گفت که «این وظیفه ما نیست.»
اظهارات دبیرکل ناتو در حالی مطرح میشود که این سازمان در مه ۲۰۱۷ رسماً به ائتلاف بینالمللی علیه گروه «دولت اسلامی» (داعش) به رهبری ایالات متحده پیوست و از ۲۰۱۶ به آموزش نیروهای عراقی در پایگاههایی در اردن و عراق پرداخته است.
-
بیشتر بخوانید: طرح تازه ناتو برای مداخله نظامی مؤثرتر در خاورمیانه
تنش ایران و اسرائیل
استولتنبرگ همزمان با آغاز تور اروپایی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیری اسرائیل با اشپیگل گفتوگو کرده. تنش بین اسرائیل و ایران در ماههای اخیر شدت گرفته است.
اسرائیل خواهان خروج ایران از سوریه است و به تازگی به توافقی با روسیه برای دورکردن نیروهای سپاه قدس پاسداران و حزبالله لبنان و شبهنظامیان شیعه تحت حمایت ایران از مرزهای جنوبی سوریه با اسرائیل دست یافته است.
نتانیاهو اما خروج ایران از مرزهای اسرائیل را کافی ندانسته و خواهان خروج کامل نیروهای ایرانی از سوریه است. تهران مدعی است که به درخواست دولت قانونی سوریه در آن کشور حضور دارد.
تنشها بین اسرائیل و ایران ۱۰ مه به اوج خود رسید. اسرائیل مدعی شد که ایران ۲۰ راکت به سمت مواضع این کشور در بلندیهای جولان اشغالی شلیک کرده و به تلافی آن، بیش از ۳۰ پایگاه نظامی ایران در سوریه را مورد هدف قرار داد. ۱۱ ایرانی در این حملات کشته شدند.
۳۰ مه، رئیس سابق موساد در یک برنامه تلویزیونی فاش کرد که بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۱ به ارتش این کشور دستور تدراک حمله به ایران را داده بود، اما این دستور نهایتاً لغو شد.
-
بیشتر بخوانید: تور اروپایی نتانیاهو علیه برجام
برجام و برنامه موشکی ایران
پس از خروج واشنگتن از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) بود که تنشها بین ایران و اسرائیل شدت گرفت. اتحادیه اروپا، روسیه و چین خواهان حفظ این توافق هستند.
ولی دبیرکل ناتو نسبت به پایدارماندن توافق هستهای ایران بدون حضور ایالات متحده در آن ابراز تردید کرده است:
«توافق ایران ادامه دارد. اما مسئله این است که آیا توافق میتواند بدون ایالات متحده کارایی داشته باشد؟ تأثیر تحریمهای ایالات متحده بر شرکتهای اروپایی در هر حال عظیم خواهد بود.»
اگرچه ایالات متحده و شرکای اروپاییاش بر سر برجام اختلاف دارند، هر دو درباره توسعه مداوم برنامه موشکهای بالستیک ایران دغدغههای یکسانی را مطرح کردهاند.
دبیرکل ناتو همزمان برنامه موشکی ایران و فعالیتهای «بیثباتکننده» تهران در خاورمیانه را «نگرانی مشترک» توصیف کرد و ایران را به حمایت از گروههای تروریستی متهم کرد.
خبرگزاری «رویترز» پیش از این ادعا کرده است که ارتش ایالات متحده برای تقویت قدرت دفاعی اروپا پس از خروج از برجام و تضمین امنیت اروپا در برابر تهدید موشکهای بالستیک ایران، مذاکرات اولیه برای استقرار سامانه ضددفاع موشکی پیشرفته تاد در آلمان را انجام داده است.