با خروج اخیر آمریکا از برجام ادامه فعالیت شرکت توتال فرانسه در توسعه پارس جنوبی در ایران دشوار شده است. بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران می‌گوید در این صورت یا یک شرکت چینی جایگزین آن خواهد شد و یا شرکت پتروپارس.

بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران

بیژن زنگنه پنج‌شنبه ۱۷ مه / ۲۷ اردیبهشت گفت: «توتال اعلام کرده است اگر آمریکا مجوز معافیت توتال از تحریم‌ها را صادر نکند بر اساس قرارداد، فرآیند خروج از قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را آغاز می‌کند.»

به‌گفته او، طبق قرارداد، در صورتی که شرکت توتال از فعالیت در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی کنار برود شرکت سی‌ان‌پی‌سی چین جایگزین آن می‌شود و سهام توتال را در اختیار می‌گیرد و در صورت خروج طرف چینی نیز شرکت پتروپارس ایران باقی می‌ماند.

توتال فرانسه عصر چهارشنبه ۱۶ مه / ۲۶ اردیبهشت با صدور بیانیه‌ای اعلام کردکه به تمام فعالیت‌های خود در ایران تا پیش از ۱۸ نوامبر که مهلت واشنگتن به شرکای تجاری ایران است، پایان خواهد داد.

در بیانیه این شرکت آماده بود: «در صورتی که مقام‌های فرانسوی در مذاکره با آمریکا بتوانند برای معافیت از تحریم‌ها با آمریکا به توافق برسند، به همکاری با ایران ادامه می‌دهد اما تا آن زمان هیچ تعهد و التزام دیگری در ارتباط با پروژه پارس جنوبی اضافه نخواهد کرد.»

وزیر نفت ایران می‌گوید: «برای خروج توتال از قرارداد جریمه‌ای وجود ندارد اما مبلغی که توتال تاکنون در این قرارداد هزینه کرده است تا زمان اجرای کار، بازپرداخت نمی‌شود.»

پاتریک پویانه، مدیرعامل توتال هزینه تاکنونی این شرکت در میدان گازی پارس جنوبی را ۵۰ میلیون دلار اعلام کرده و گفته است که در صورت اعمال تحریم‌های جدید یا تغییر شرایط سیاسی «چیز زیادی از دست نخواهد رفت».

شرکت فرانسوی توتال ژوئیه سال گذشته با ایران برای توسعه میدان گازی پارس جنوبی قرارداد امضا کرد. مدیرعامل این شرکت گفته بود که «به طور کامل به این قرارداد پایبند است، اما اگر آمریکا تحریم‌های ایران را باز گرداند این شرکت راه‌های زیادی برای خروج از این قرارداد دارد».

به‌گفته او «خروج آمریکا از این توافق ایران را به گذشته، یعنی زمانی باز می‌گرداند که شرکت‌های اروپایی نمی‌توانستند تعاملی با ایران داشته باشند».

هدف از طرح توسعه فاز ١١ پارس جنوبی، تولید روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز، ۸۰ هزار بشکه میعانات گازی و ۴۰۰ تن گوگرد است.

میدان گازی پارس جنوبی، از بزرگ‌ترین میدان‌های گازی جهان است، که در خلیج فارس و در آب‌های ایران و قطر قرار دارد. این میدان گازی بین ایران و قطر مشترک است و دو کشور از ابتدای برداشت از آن همواره در رقابت برای برتری در بهره‌برداری از منابع هیدروکربنی بودند.

ایران برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی حدود ۱۴ سال پیش مذاکرات خود را با شرکت‌های بزرگ نفت و گاز جهان آغاز کرد.

شرکت ملی نفت ایران و توتال فرانسه در نهایت در سال ۱۳۷۹ تفاهم نامه‌ای امضا کردند، اما بعد با افزایش قیمت‌های جهانی فولاد و بالارفتن هزینه اجرای این پروژه مشترک گازی، پیشنهاد ۱۰ تا ۱۱ میلیارد دلاری فرانسوی‌ها رد شد و شرکت توتال از این پروژه کنار گذاشته شد.

در سال ۱۳۸۸ قراردادی حدود پنج میلیارد دلار با شرکت‌ سی‌ان‌پی‌سی چین بسته شد، اما این شرکت چینی نیز از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱ کاری را در پارس جنوبی از پیش نبرد و در نهایت در پائیز سال ۱۳۹۲ از این طرح کنار کشید.

پس از آن شرکت ملی نفت ایران مذاکراتی را با پیمانکاران مختلف داخلی برای توسعه این میدان گازی آغاز کرد و تفاهم‌نامه‌ای بین شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم تأسیسات دریایی و پتروایران برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی امضا شد.

سپس شرکت ملی نفت ایران قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را از شرکت پتروایران پس گرفت و شهریورماه گذشته به شرکت پتروپارس واگذار کرد که این قرارداد نیز لغو شد.

بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که دولت حسن روحانی ۱۲ تیرماه سال گذشته با شرکت توتال منعقد کرد، توسعه و بهره‌برداری از فاز ۱۱ میدان نفتی پارس جنوبی بار دیگر به کنسرسیومی از شرکت توتال فرانسه، سی‌ان‌پی‌سی چین و پتروپارس ایران واگذار شد. ارزش این پروژه که دوره بهره‌برداری از آن ۲۰ سال برآورد شد، ۴ میلیارد و ۸۷۹ میلیون دلار است. بیژن زنگنه پس از امضاء این تفاهم‌نامه، توتال و شرکت ان‌پی‌سی چین را «دوستان روزهای سخت» خوانده بود.

بیشتر بخوانید: