با نزدیک شدن زمان تصمیم‌گیری آمریکا درباره خروج از برجام و در پی سخنان اخیر نتانیاهو در مورد «برنامه هسته‌ای مخفی» ایران، اظهارنظر مقامات مختلف درباره توافق هسته‌ای بیشتر شده. دبیرکل سازمان ملل گفته است که تا زمانی که جایگزین دیگری برای برجام وجود ندارد باید از آن حمایت کرد. صدراعظم آلمان هم ضمن دفاع از حفظ توافق هسته‌ای با ایران معتقد است که درباره برنامه موشکی و نقش این کشور در سوریه باید مذاکرات جداگانه‌ای را پیش برد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، پنج‌شنبه ۳ ماه مه / ۱۳ اردیبهشت در گفت‌وگو با شبکه چهار رادیو بی‌بی‌سی علیه لغو توافق هسته‌ای با ایران سخن گفت. او گفت: «اگر روزی توافق بهتری برای جایگزینی برجام وجود داشت خوب است، اما تا زمانی که جایگزین بهتری وجود ندارد ما نباید توافق کنونی را کنار بگذاریم.»
گوترش افزود: «من فکر می‌کنم برجام یک پیروزی دیپلماتیک مهم بود و حفظ آن اهمیت دارد اما معتقدم که عرصه‌هایی وجود دارند که بسیار مهم خواهد بود گفت‌وگوی مناسبی درباره آن‌ها صورت گیرد زیرا منطقه (خاورمیانه) را در موقعیت بسیار خطرناکی می‌بینم.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا به آلمان، فرانسه و بریتانیا مهلت داده تا توافق هسته‌ای کنونی را تا ۱۲ ماه مه (۲۲ اردیبهشت) تکمیل کنند. ترامپ برجام را «بدترین توافق همه دوران‌ها» می‌داند و گفته است که اگر برجام تکمیل نشود از آن خارج خواهد شد و تحریم‌ها علیه ایران را بار دیگر به‌اجرا خواهد گذاشت.
دبیرکل سازمان ملل در این‌باره گفت: «من دغدغه برخی از کشورها درباره نقش ایران در دیگر کشورهای منطقه را درک می‌کنم اما فکر می‌کنم که باید این دو مسئله را از هم جدا کرد.»
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز با صراحت بیشتری همین موضع را تکرار کرد. او روز گذشته، چهارشنبه ۲ ماه مه / ۱۲ اردیبهشت اعلام کرد که برجام نباید لغو شود اما مذاکرات با ایران باید گسترش یابد.
مرکل در برلین به خبرنگاران گفت باید در مورد برنامه موشکی ایران و نفوذ سیاسی این کشور در سوریه جداگانه گفت‌وگو کرد: «ما استدلال خود را دنبال می‌کنیم؛ حفظ برجام و گسترش کادر گفت‌وگوها [با ایران].»
او با اشاره به سخنان تلویزیونی اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل که ایران را متهم به فعالیت مخفی هسته‌ای برای دستیابی به سلاح اتمی کرده بود، از اسرائیل خواست تا مدارک خود در این‌باره را در اختیار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دهد.
نتانیاهو شامگاه دوشنبه ۳۰ آوریل / ۱۰ اردیبهشت اعلام کرد که به اسناد و آرشیو هسته‌ای مخفی ایران، از جمله به پروژه مخفی طراحی، ساخت و آزمایش سلاح هسته‌ای «عماد» دسترسی پیدا کرده است. او همچنین گفت ایران در سال ۲۰۱۷ «آرشیو هسته‌ای» را به منطقه‌ای مخفی در شورآباد تهران منتقل کرده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اما این ادعاها را تأیید نکرده است.
رودریش کیزِوتر، نماینده حزب دموکرات مسیحی آلمان (حزب آگلا مرکل) در پارلمان این کشور گفته است که سخنان اخیر نتانیاهو «موضوع جدیدی» فراتر از اطلاعات منتشرشده توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۵ نبود که آژانس آن را در ارزیابی برنامه هسته‌ای ایران ارائه داد.
کیزِوتر همچنین از آمریکا خواست که در برجام بماند. او گفت: «رهبری مذهبی و سیاسی ایران خطرناک است، اما تکرار آن‌چه قبلاً شناخته شده، ما را به پیش نمی‌برد.»
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه هم پیشنهاد داده که قدرت‌های جهانی برای تحدید نفوذ ایران در خاورمیانه و نظارت بر برنامه موشکی سپاه پاسداران مذاکرات تازه‌ای با جمهوری اسلامی آغاز کنند.
بدین ترتیب چه برجام حفظ شود چه نه، نفوذ ایران در خاورمیانه نگرانی بیشتر کشورهایی که در توافق هسته‌ای با ایران نقش داشتند را برانگیخته است.
رویترز در گزارش تازه‌ای به نقل از منابعی در کاخ سفید نوشته که دونالد ترامپ تصمیم قطعی خود را مبنی بر خروج از برجام گرفته و بحث در حال حاضر فقط بر سر نحوه خروج از توافق هسته‌ای است.
محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت و معاون رئیس جمهوری اسلامی چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت در سخنانی در انزلی پیش‌بینی کرد که احتمالاً آمریکا از برجام خارج می‌شود. نوبخت گفت: «آماده متفاوت شدن فضا هستیم و تدابیر و بودجه‌های لازم را برای روزهای متفاوت با امروز، آماده کرده‌ایم. محاصره اقتصادی، همچنان وجود دارد و وظیفه ما این است که آن را بشکنیم و از تصمیماتی هم که از ابتدای دولت تاکنون تحت عنوان برجام اتخاذ شد و همه مردم ایران در آن سهم دارند را تا آخرین روز، با مستندات دفاع می‌کنیم.»
روز گذشته (چهارشنبه) وزارت خارچه چین از همه طرف‌های توافق هسته‌ای با ایران خواست تا به مفاد برجام عمل کنند و یادآوری کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کرده است.
بیشتر بخوانید: