باقی‌مانده شورشیان مسلح غوطه شرقی را ترک می‌کنند و ارتش سوریه کنترل کامل این منطقه را به دست می‌گیرد. به این ترتیب اراده اسد برای تغییر ترکیب جمعیتی سوریه به زودی تحقق می‌یابد.

باقی‌مانده شورشیان مسلح جیش‌الاسلام با اتوبوس‌هایی شهر دوما را ترک می‌کنند

پنجشنبه ۵ آوریل/ ۱۶ فروردین یک فرمانده ارتش روسیه که در سوریه مستقر است به روزنامه الوطن گفته است که به زودی با خروج باقی‌مانده شورشیان مسلح از دوما، این «آخرین سنگر» مخالفان مسلح اسد نیز سقوط می‌کند و ارتش سوریه کنترل کامل غوطه شرقی را به دست می‌گیرد. سرهنگ سرگئی رودوسکی به الوطن گفته است:

«شورشیان مسلح، آخرین سنگرشان در شهر دوما را ترک می‌کنند و تا چند روز دیگر با پایان تخلیه آنان، می‌توان به ساکنان غوطه شرقی کمک‌های انسانی را رساند.»

در غوطه شرقی همان سناریویی در حال تکرار است که در حلب شرقی اتفاق افتاد: محاصره نظامی، غذایی و دارویی، بمباران و حمله هوایی شدید، ناتوانی بین‌المللی در توقف ماشین جنگی، و تولید خشونت بی‌پایان برای متقاعد کردن مخالفان به بی‌ثمر و مرگ‌بار بودن مقاومت.
تنها گزینه پیش روی مخالفان اسد در غوطه توافق با دولت سوریه برای ترک و واگذاری این منطقه و جابه‌جایی به سمت مناطقی است که هنوز تحت کنترل شورشیان قرار دارد.
چنین سناریویی اما برای ساکنان غوطه شرقی قابل تصور نیست: مرز بسته است، سرزمین‌های اطراف کاملاً در اختیار دولت سوریه قرار دارد، ادلب بسیار دور و انباشته از آوارگان جنگ و فاقد زیرساخت‌ها و منابع لازم برای پذیرش یک موج جمعیتی جدید است و درعا نیز، که به غوطه نزدیک‌تر است، به دلیل تمایل اسرائیل و اردن مبنی بر حفظ بافت جمعیتی محلی و جلوگیری از تجمع مخالفان در آنجا، نمی‌تواند گزینه‌ای برای جابه‌جایی باشد. حرکت به سمت جرابلس و الباب نیز به دلیل حضور و نفوذ ترکیه ممکن نیست.
خالد صالح
غوطه شرقی حلب شرقی نیست

دولت اسد مقرر کرده که شورشیان مسلح سلاح‌های سنگین خود را تحویل دهند. در مقابل دولت اسد متعهد شده که شورشیان را به جرابلس در شمال سوریه منتقل کند و امنیت جانی آن‌ها را هم تضمین نماید. جرابلس تحت کنترل مخالفان اسد قرار دارد.

دیده‌بان حقوق بشر که در لندن مستقر است، اعلام کرده که از سه‌شنبه ۳ آوریل/ ۱۴ فروردین تاکنون شورشیان جیش‌الاسلام به همراه خانواده‌هایشان با اتوبوس‌هایی از شهر دوما در غوطه شرقی به جرابلس در شمال سوریه منتقل می‌شوند.

با تخلیه شهر دوما، ارتش سوریه برای نخستین بار در پنج سال گذشته مجدداً بر غوطه شرقی مسلط می‌شود.

ارتش سوریه ۱۸ فوریه با کمک نیروهای نظامی روسیه عملیات گسترده‌ای را با حملات زمینی و بمباران‌های هوایی در این منطقه آغاز کرد. غوطه شرقی در نزدیکی دمشق قرار دارد و از سال ۲۰۱۳ تاکنون در دست شورشیان مسلح مخالف اسد است.

جیش‌الاسلام یکشنبه گذشته حصول یک توافق با دولت اسد برای تخلیه غوطه شرقی را تکذیب کرده بود. جیش‌الاسلام در بیانیه چهار روز قبل خود اعلام کرده بود که با دولت اسد به این توافق دست یافته که فقط مجروحان از غوطه شرقی خارج شوند و تحت درمان قرار گیرند.

اما روز گذشته ابو عبدالرحمان کاکا، یکی از اعضای کمیته مذهبی جیش‌الاسلام با انتشار یک پیام ویدیویی توافق با دولت اسد بر سر تخلیه غوطه شرقی را تأیید کرد.

کاکا در این پیام ویدیویی اعلام کرد که بین اعضای جیش‌الاسلام درباره تخلیه غوطه شرقی اختلاف نظر وجود ندارد.

اوایل ماه مارس سال جاری، دو گروه دیگر از شورشیان مسلح مخالف اسد که در غوطه شرقی زندگی می‌کردند، با ارتش روسیه بر سر تخلیه محل سکونتشان و انتقال به شمال سوریه به توافق رسیده بودند. در آن زمان ۱۹ هزار نفر از شورشیان و خانواده‌هایشان غوطه شرقی را ترک کردند.

رؤسای جمهور روسیه، ترکیه و ایران، روز گذشته در بیانیه پایانی نشست سه جانبه‌ای که در آنکارا برگزار شد، درباره حملات نظامی ارتش سوریه و متحدان آن به غوطه شرقی برای تغییر ترکیب جمعیتی این منطقه در حوالی دمشق سکوت کردند. آن‌ها صرفاً به یادآوری این نکته بسنده کردند که اراده مشترکی برای مبارزه با همه گروه‌های مسلح وابسته به داعش و القاعده دارند.

پوتین، اردوغان و روحانی در بیانیه مشترکشان همچنین اعلام کردند که بین گروه‌های مسلحی که به «رژیم آتش‌بس» بپیوندند، با سایر گروه‌های مسلح تمایز قائل‌اند. آن‌ها گفته‌اند تنها راه حل مناقشه سوریه تدوین یک قانون اساسی تازه و برگزاری انتخابات آزاد زیر نظر سازمان ملل است.

بیشتر بخوانید: