مخالفان حکومت سوریه گفته‌اند که صبح چهارشنبه ۲۱ مارس / یکم فروردین توافقی صورت گرفت که بر اساس آن نیروهای احرار‌الشام از غوطه شرقی خارج خواهند شد.

نیروهای احرار‌الشام ـ عکس از آرشیو
نیروهای احرار‌الشام ـ عکس از آرشیو

به‌گزارش رویترز، این توافق بین رژیم سوریه و شورشیان احرار‌الشام و با میانجی‌گری روسیه پس از چند روز مذاکره انجام شد و بر اساس آن افراد احرارالشام که هنوز کنترل شهر محاصره‌شده حرستا را در اختیار دارند، پذیرفتند که سلاح‌های خود را زمین بگذارند و در مقابل بتوانند به مناطق شمال غرب سوریه نقل مکان کنند. مناطق شمال غرب در اختیار شورشیان است.

در غوطه شرقی همان سناریویی در حال تکرار است که در حلب شرقی اتفاق افتاد: محاصره نظامی، غذایی و دارویی، بمباران و حمله هوایی شدید، ناتوانی بین‌المللی در توقف ماشین جنگی، و تولید خشونت بی‌پایان برای متقاعد کردن مخالفان به بی‌ثمر و مرگ‌بار بودن مقاومت.
تنها گزینه پیش روی مخالفان اسد در غوطه توافق با دولت سوریه برای ترک و واگذاری این منطقه و جابه‌جایی به سمت مناطقی است که هنوز تحت کنترل شورشیان قرار دارد.
چنین سناریویی اما برای ساکنان غوطه شرقی قابل تصور نیست: مرز بسته است، سرزمین‌های اطراف کاملاً در اختیار دولت سوریه قرار دارد، ادلب بسیار دور و انباشته از آوارگان جنگ و فاقد زیرساخت‌ها و منابع لازم برای پذیرش یک موج جمعیتی جدید است و درعا نیز، که به غوطه نزدیک‌تر است، به دلیل تمایل اسرائیل و اردن مبنی بر حفظ بافت جمعیتی محلی و جلوگیری از تجمع مخالفان در آنجا، نمی‌تواند گزینه‌ای برای جابه‌جایی باشد. حرکت به سمت جرابلس و الباب نیز به دلیل حضور و نفوذ ترکیه ممکن نیست.
خالد صالح
غوطه شرقی حلب شرقی نیست

یک منبع آگاه از مخالفان گفته است که «توافق نهایی شد و ممکن است کمی پس از اعلام آتش‌بس از روز چهارشنبه به‌اجرا گذاشته شود».

اجرای توافق با تخلیه غیرنظامیان زخمی‌ِ گرفتار در حرستا آغاز می‌شود.

ارتش سوریه حمله به غوطه شرقی، منطقه تحت کنترل شورشیان در نزدیکی دمشق را ۱۸ فوریه / ۲۹ بهمن آغاز کرد. در این مدت بیش از ۱۲۵۰ نفر از غیرنظامیان کشته شده‌اند.

توافق محلیِ صورت‌گرفته برای تخلیه حرستا فشار بر گروه‌های شورشی دیگر را که در محاصره قرار دارند بیشتر خواهد کرد. گروه فیلق‌الرحمن در جنوب و جیش‌الاسلام در شمال غوطه شرقی مستقر هستند.

در مدت بیش از یک سال حملات هوایی که بعد به حملات زمینی تبدیل شد، ارتش سوریه و متحدانش حدود ۸۰ درصد غوطه شرقی را به‌تصرف خود در آورده‌اند. ده‌ها هزار نفر از غیرنظامیان نیز مجبور به ترک منطقه شده‌اند.

توافقی از این دست در غوطه شرقی بی‌سابقه است اما در مناطق دیگر سوریه به‌اجرا گذاشته شده است. ارتش سوریه در هنگام تصرف حلب و حمص نیز با شورشیان چنین پیمان‌هایی بست.

روز گذشته، سه‌شنبه ۲۰ مارس / ۲۹ اسفند، استفان دی میستورا، فرستاده سازمان ملل در امور سوریه درباره خطر تجزیه این کشور و نیز بازگشت گروه «دولت اسلامی» (داعش) هشدار داد.

ساعاتی بعد دیده‌بان حقوق بشر سوریه اعلام کرد که داعش توانست بخش کوچک «حی القدم» در اطراف دمشق را که در اختیار نیروهای دولتی سوریه بود و خارج از غوطه شرقی قرار داشت، به کنترل خود در آورد.

بیشتر بخوانید:

داعش منطقه‌ای در اطراف دمشق را به تصرف خود در آورد