مجتبا یوسفی‌پور – مدت‌هاست علاقمندان دیوید فینچر، فیلمساز شناخته‌شده آمریکایی منتظر هستند تا او تازه‌ترین ساخته‌اش یعنی فیلم “دختری با خالکوبی اژدها” را روانه سینماها کند. بالاخره از این هفته این فیلم در سینماهای آمریکا و انگلستان به نمایش عمومی درآمد. به همین دلیل، در اکران این هفته می‌پردازیم به معرفی این فیلم.
“دختری با خالکوبی اژدها” با آنکه قرار بود از روز چهارشنبه نمایش عمومی خود را آغاز کند، اما کمپانی سونی، پخش‌کننده فیلم، تصمیم گرفت تا آن را یک روز زودتر یعنی از روز سه‌شنبه ۲۰ دسامبر ۲۰۱۱ در 
سینماهای آمریکا، کانادا و کشورهای اسکاندیناوی به روی پرده بفرستد. این فیلم در نخستین روز نمایش در آمریکا توانست تا یک میلیون و ششصد هزار دلار فروش داشته باشد. “دختری با خالکوبی اژدها” از روز دوشنبه ۲۶ دسامبر نمایش عمومی خود را در سینماهای انگلستان و ایرلند نیز آغاز کرد و از هفته دوم ماه ژانویه ۲۰۱۲ در دیگر کشورهای اروپایی به روی پرده خواهد رفت.
“دختری با خالکوبی اژدها” یک تریلر جنائی است که رابطه میان دو شخصیت اصلی داستان در هنگام کار بر روی یک پرونده پیچیده را به تصویر می‌کشد. میکائیل یک روزنامه‌نگار است که توسط مرد ثروتمندی استخدام می‌شود تا دختری را که ۴۰ سال پیش در جزیره‌ای گم شده است پیدا کند. او در هنگام کار بر روی این پرونده با لیزبث، دختری که در هک و نفوذ به سیستم‌های رایانه‌ای تخصص دارد همکار می‌شود و این دو در کنار یکدیگر گره از یک راز قدیمی می‌گشایند.
علاقمندان سینما با فیلم و داستان آن آشنا هستند. فیلمنامه فیلم بر اساس رمان پرفروش “مردانی که از زنان متنفرند” نوشته استیگ لارسون، نویسنده سوئدی نوشته شده است. این کتاب، نخستین رمان از یک سه‌گانه با نام “هزاره” است. کتاب، در سال ۲۰۰۴ و پس از مرگ لارسون انتشار یافت و به سرعت به یکی از کتاب‌های پرفروش سال در آمریکا و اروپا تبدیل شد و توانست جوایزی چون “کلید شیشه‌ای” در سال ۲۰۰۶، “بوکی” در سال ۲۰۰۸ و “جوایز کتاب بریتانیا” در سال ۲۰۰۹ را به عنوان بهترین کتاب تریلر جنائی سال از آن خود نماید و تا امروز حدود ۳۰ میلیون نسخه فروش داشته باشد.
در سال ۲۰۰۸ برای نخستین بار این سه گانه در سوئد به فیلم تبدیل شدند. با موفقیت نسخه سوئدی، کمپانی فیلمسازی “کلمبیا پیکچرز” کار بر روی ساخت نسخه آمریکایی آن را آغاز کرد.
استیون زیلیان، فیلمنامه‌نویس شناخته شده آمریکایی که پیش‌تر فیلمنامه فیلم “شبکه اجتماعی” را نیز برای فینچر نوشته بود، مسئولیت اقتباس و نوشتن فیلمنامه را بر عهده گرفت. اسکات رودین، تهیه‌کننده باسابقه هالیوود که فیلم‌هایی چون “نمایش ترومن”، “جایی برای پیرمردها نیست” و “شبکه اجتماعی” تنها نمونه‌هایی از کارهای او هستند، تهیه‌کنندگی کار را بر عهده گرفت و کارگردانی کار با بودجه‌ای ۱۰۰ میلیون دلاری به دیوید فینچر، کارگردان صاحب‌نام آمریکایی سپرده شد.
فینچر فیلمسازی است که تاکنون تمامی ساخته‌هایش مورد استقبال تماشاگران و منتقدان قرار گرفته است. او تاکنون دو بار برای فیلم‌های “مورد عجیب بنجامین باتن” و “شبکه اجتماعی” نامزد دریافت اسکار بهترین کارگردانی شده و برای فیلم “شبکه اجتماعی” موفق شد جایزه بفتای بهترین کارگردانی را از آن خود کند. او همچنین در ساخت موزیک ویدئو فعال است و با خوانندگان سرشناسی چون مدونا، مایکل جکسون و جرج مایکل کار کرده است.
با آنکه قرار بود نسخه انگلیسی فیلم ساخته شود، اما فینچر و گروهش ترجیح دادند که مکان روی دادن داستان را در همان کشور سوئد نگاه دارند. برای همین فیلمبرداری فیلم تنها حدود یک ماه بعد از پایان ساخت فیلم “شبکه اجتماعی”، ساخته قبلی فینچر، در سوئیس آغاز شد و بعد از آن گروه ادامه فیلم را در لس‌آنجلس و سوئد فیلمبرداری کردند.
دیوید فینچر، کارگردان فیلم، دلیلش برای انتخاب سوئد به عنوان یکی از مکان‌های اصلی فیلمبرداری را اینگونه توضیح می‌دهد: “فکر نمی‌کنم بشود این شخصیت‌ها را به‌راحتی جابجا کرد. همینطور از نظر مکانی، فکر نمی‌کنم بشود در آمریکا جایی را پیدا کرد که مثل سوئد در لحظه در مکانی مدرن و در مرکز شهر باشی و چهل دقیقه بعدش به جایی در مناطق حومه شهر بروی، جایی که هیچ‌کس صدای جیغ کشیدنت را نشنود! همچنین آدم‌هایی که ما این فیلم را درباره آنها می‌ساختیم به اینجا تعلق دارند و وقتی من برای اولین‌بار سوئد را دیدم، به نظرم آمد که خیلی سوئدی هستند.”
دانیل کریگ، بازیگری که شاید بیشتر برای بازی در نقش جیمز باند شناخته می‌شود نقش اصلی این فیلم را بازی می‌کند. او با اشاره به اینکه بدون دیدن نسخه سوئدی فیلم، پیشنهاد پیوستن به این پروژه 
را پذیرفته است، می‌گوید: “اتفاقی بود که قبل از این فیلم، نسخه سوئدی را تماشا نکردم. خیلی‌ها که فیلم را دیده بودند به من پیشنهاد می‌کردند که حتماً تماشایش کنم، همان زمان پیشنهاد این فیلم به من داده شد و تصمیم گرفتم تا نسخه سوئدی را به کناری بگذارم و بر روی این فیلمنامه تمرکز کنم.”
کریگ در ارتباط با دلایلش برای پذیرفتن این نقش می‌افزاید: “یکی از دلایلش رابطه بین این دو شخصیت اصلی بود. رابطه‌ای که از خیلی جهات اشتباه به نظر می‌آید و انگار این‌دو نباید در کنار یکدیگر باشند. اما متوجه می‌شویم هر دو آنها مشترکات زیادی دارند. هر دو به جنگیدن برای عدالت باور دارند. هر دو به رازگشایی از معماها علاقمند هستند و وقتی که این دو در کنار 
یکدیگر قرار می‌گیرند، این نقاط مشترک پنهان باعث جذابیت کار می‌شود. البته دلایل بسیار دیگری هم هست، اما این یکی از مهمترین‌ها بود.”
نقش زن اصلی فیلم را رونی مارا بازی کرده است. این دومین همکاری این بازیگر ۲۶ ساله آمریکایی با دیوید فینچر بعد از فیلم “شبکه اجتماعی” است. او در این فیلم نقشی را بازی می‌کند که پیش از آغاز فیلمبرداری، بسیاری اعتقاد داشتند باید از بازیگر نسخه سوئدی فیلم برای بازی آن استفاده کرد.
مارا در ارتباط با تفاوت میان این دو نسخه فیلم اینگونه می‌گوید: “هدف اصلی ما تبدیل کتاب به فیلم بود، نه بازسازی فیلمی دیگر. ما هر کاری می‌توانستیم انجام دادیم تا کتاب را به بهترین شکل به فیلم تبدیل کنیم و هیچوقت به نسخه سوئدی مراجعه نکردیم.”
منتقدان در مجموع نظر مثبتی به فیلم داشته‌اند، هرچند به قول جیمی گراهام، منتقد “توتال فیلم”، “دختری با خالکوبی اژدها” هنوز با بهترین فیلم‌های فینچر چون “هفت” و “زودیاک” کمی فاصله دارد. این منتقد با دادن چهار ستاره از پنج‌ستاره به فیلم، آنرا یک تریلر نفس‌گیر و مسحورکننده با کارگردانی حساب‌شده فینچر معرفی می‌کند. راجر ایبرت نیز با دادن سه‌ونیم ستاره از چهار ستاره همیشگی خود، در مقام مقایسه گفته است که اگر بخواهد میان نسخه آمریکایی و سوئدی فیلم، یکی را برای اولین بار تماشا کند، او نسخه سوئدی را برخواهد گزید.
“دختری با خالکوبی اژدها” با زمان ۱۵۸ دقیقه، محصول سال ۲۰۱۱ کشورهای آمریکا، انگلستان، سوئد و آلمان است.
مشخصات فیلم
دختری با خالکوبی اژدها
The Girl With The Dragon Tattoo
نویسنده: استیون زیلیان بر اساس کتاب “مردانی که از زنان متنفرند” نوشته استیگ لارسون
Steven Zaillian (Based on novel “Män som hatar kvinnor” by Stieg Larsson)
کارگردان: دیوید فینچر
David Fincher
بازیگران: دنیل کریگ، رونی مارا، کریستوفر پلامر، استلان اسکارسگارد
Daniel Craig, Rooney Mara, Christopher Plummer, Stellan Skarsgard
در همین زمینه:
::برنامه رادیویی اکران از مجتبا یوسفی‌پور در رادیو زمانه::
::وب‌سایت فیلم “دختری با خالکوبی اژدها”::
پیش‌پرده فیلم “دختری با خالکوبی اژدها”