آغاز ساخت يک شهرک صنعتی در حريم محوطه باستانی پاسارگاد که آرامگاه کوروش يکی از آثار تاريخی موجود در آن است، باعث نگرانی فعالان ميراث فرهنگی در ايران شده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) ساخت اين شهرک صنعتی به محوطه تاريخی پاسارگاد “آسيب منظری” وارد میکند و آلودگیهای ناشی از اين شهرک نيز اين محوطه را در برمیگيرد.
فريدون فعالی، مديرکل سازمان ميراث فرهنگی و گردشگری استان فارس روز شنبه سوم دی ۱۳۹۰ به ايسنا گفته مجوز ساخت اين شهرک در دورههای پيشتر صادر شده است.
عبدالرضا نصيری، معاون اداره کل ميراث فرهنگی و گردشگری استان فارس نيز گفته است مکان فعلی برای ساخت شهرک صنعتی مورد قبول ميراث فرهنگی نيست.
برخی دوستداران ميراث فرهنگی ساخته شدن چنين شهرکی را در حريم پاسارگاد غيرفانونی میدانند و از عملکرد مسؤولان ميراث فرهنگی برای دادن اجازه ساخت شهرک، آن هم در حريم اين اثر جهانی متعجب هستند
وی افزود: “ابتدا برای ساخت اين شهرک سه مکان را که همه در حريم درجه سه پاسارگاد بودند، پيشنهاد کرديم و سازندگان شهرک نيز اولويت ما را امضا و با آن موافقت کردند. در واقع، مکانی که پيشنهاد کرده بوديم از نظر موقعيت توپوگرافی در منطقه پايينی بود که از نظر بصری، آسيب کمتری به پاسارگاد وارد میکرد، ولی آنها بدون دادن اطلاع به سازمان ميراث فرهنگی جايی را انتخاب کردند که در بلندی است و جزو هيچکدام از آن سه گزينهی پيشنهادی نيست.”
به گفته نصيری محل جديد با وجود آنکه در حريم درجه سه پاسارگاد قرار دارد، ولی به حريم درجه دو نزديک شده است.
وی افزود: ” گلايه ما اين است که چرا منطقه مشخصشده تغيير کرد و چرا برای تغيير آن با مسؤولان ميراث فرهنگی هماهنگی نشده و موضوع به آنها اعلام نشده است.”
ايسنا گزارش داده است “برخی دوستداران ميراث فرهنگی بهطور کلی ساخته شدن چنين شهرکی را در حريم پاسارگاد غيرفانونی میدانند و از عملکرد مسؤولان ميراث فرهنگی برای دادن اجازه ساخت شهرک، آن هم در حريم اين اثر جهانی متعجب هستند.”
محوطه ميراث جهانی پاسارگاد مجموعهای از آثار باستانی برجایمانده از دوران هخامنشی است که در ۱۳۵ کيلومتری شمال شيراز در منطقهٔ پاسارگاد استان فارس قرار دارد.
اين محوطه شامل بناهای تاريخی مانند آرامگاه کوروش، کاخ دروازه، پل، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجيه، استحکامات دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری و تنگه بلاغی است.
اين محوطه، پنجمين مجموعه ثبتشده در فهرست آثار ميراث جهانی در ايران است که طی جلسه يونسکو که در تيرماه سال ۱۳۸۳ در چين برگزار شد به علت دارا بودن شاخصهای فراوان با صد در صد آرا در فهرست ميراث جهانی به ثبت رسيد.
هر اثر که در فهرست جهانی يونسکو جای میگيرد، طبق کنوانسيون ميراث طبيعی و تاريخی بايد از سوی کشور نگهدارنده اثر مورد توجه ويژه قرار گيرد و انجام هرگونه اقدامی که اثر را با خطر روبرو کند، ممنوع است.
چند سال پيش نيز آبگيری سد سيوند در محوطه باستانی پاسارگاد اعتراضهای گستردهای را به دنبال داشت.
سد سيوند که در ٩۵ کيلومتری شمال شياز ساخته شده تا محوطه پاسارگاد حدود ١٧ کيلومتر فاصله دارد. به گفته فعالان ميراث فرهنگی اين سد میتواند باعث نفوذ رطوبت به آثار تاريخی در اين محوطه باستانی و نابودی آنها شود.
مطالعات ساخت سد سيوند در دوره رياستجمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی آغاز شد و ساخت آن نيز در دوره رياستجمهوری محمد خاتمی آغاز گرديد. اين سد در دوره رياستجمهوری محمود احمدینژاد آبگيری شد.