در حالی‌که چندین کشور نسبت به ادامه عملیات «شاخه زیتون» ارتش ترکیه در شمال سوریه ابراز نگرانی کرده‌اند، اردوغان بر ادامه این عملیات تأکید دارد و حتی سخنگوی او گفته است که تا بازگشت ۳,۵ میلیون پناهنده سوری ساکن ترکیه به کشورشان، عملیات ادامه خواهد داشت.

سربازان ارتش ترکیه در مرز با سوریه
سربازان ارتش ترکیه در مرز با سوریه

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه چهارشنبه ۲۴ ژانویه / ۴ بهمن اعلام کرد که عملیات نظامی در عفرین تا شهر منبج هم گسترش پیدا می‌کند. اردوغان در جمع گروهی از طرفدارانش در آنکارا گفت: «با عملیات شاخه زیتون بازی نیروهای ریاکار و توطئه‌گر در منطقه را به هم زدیم. با گسترش این عملیات در منبج بازهم بازی آن‌ها را به هم می‌زنیم.»

در منبج نیروهای ائتلاف نظامی به رهبری آمریکا مستقرند.

از سوی دیگر، «نیروهای دموکراتیک سوریه» که مورد حمایت آمریکا هستند اعلام ارتش ترکیه مبنی بر این‌که افراد گروه «دولت اسلامی» (داعش) در عفرین حضور داشتند را رد کردند.

ارتش ترکیه شامگاه سه‌شنبه ۲۳ ژانویه / ۳ بهمن اعلام کرد که دست‌کم ۲۶۰ نفر از نیروهای کُرد و افراد داعش را در حمله به منطقه عفرین سوریه از پا در آورده است.

ردور خلیل، یکی از مسئولان بلندپایه نیروهای دموکراتیک سوریه به رویترز گفت: «همه می‌دانند که داعش در عفرین حضور ندارد.»

«نیروهای دموکراتیک سوریه» متشکل از نیروهای کرد و عرب‌ است که در آن شبه‌نظامیان کرد «یگان‌های مدافع خلق» دست بالا را دارند. ترکیه «یگان‌های مدافع خلق» را متحد حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) می‌داند که سال‌هاست با آن در جنگ است.

ردور خلیل تأکید کرد که ارتش ترکیه در ارائه آمار کشته‌شدگان «نیروهای دموکراتیک سوریه» غلو می‌کند اما شمار کشته‌شدگان گروه خود را اعلام نکرد. او گفت نیروهای کرد ده‌ها نفر از سربازان ترکیه و متحدان آن، ارتش آزاد سوریه را از پا در آورده است.

عملیات هوایی و زمینی ارتش ترکیه در شمال سوریه جبهه جدیدی را در جنگ سوریه ایجاد کرده است و می‌تواند برنامه‌های آمریکا برای تثبیت شمال سوریه و بازسازی بخش بزرگی از آن را که از کنترل حکومت سوریه خارج است، تهدید کند.

یک مسئول بلندپایه دولت آمریکا گفته است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور قرار است در یک تماس تلفنی که احتمالاً امروز چهارشنبه ۲۴ ژانویه / ۴ بهمن صورت خواهد گرفت مراتب نگرانی خود از از عملیات نظامی ترکیه در منطقه عفرین سوریه را به اردوغان ابلاغ کند.

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه نیز نگرانی خود از این حملات را ابراز داشت. کمی قبل از آن‌ مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه اعلام کرده بود که آنکارا در این عملیات از هر گونه برخوردی با نیروهای آمریکایی، روسی و سوری پرهیز می‌کند اما برای امنیت خود همه‌کار خواهد کرد.

یک مقام بلندپایه آمریکایی که نخواست نامش فاش شود گفته است که آنکارا در مورد دامنه این حملات «علائم متناقضی» ارسال کرده است. او گفت: «ما باید ببینیم که چگونه این مسئله توسعه می‌یابد. اما پیام ما یکی است. ما از آن‌ها می‌خواهیم که تا حد امکان این حمله را محدود کنند.»

به‌گفته مقام‌های دفتر ریاست جمهوری ترکیه، اردوغان روز سه‌شنبه به مکرون گفته است که ترکیه تمامی تدابیر لازم را برای این‌که غیرنظامیان در عملیات عفرین کشته نشود انجام خواهد داد. قرار شده است که رهبران دو کشور در مورد این مسئله در ارتباط باقی بمانند.

کرملین نیز اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با اردوغان در مورد عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه تلفنی گفت‌وگو کرده و به او گفته است تمامیت ارضی و حاکمیت سوریه باید مورد احترام قرار گیرد.

کرملین در بیانیه‌ای اعلام کرد که پوتین و اردوغان بر ادامه همکاری دو کشور برای یافتن راه حل صلح‌آمیز به‌منظور پایان دادن به جنگ سوریه تأکید کردند. روسیه از رژیم سوریه حمایت می‌کند.

محمود عفیفی، سخنگوی احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب نیز از نگرانی ابوالغیط درباره تحولات شمال سوریه خبر داد. به‌گفته او، دبیرکل اتحادیه عرب با دخالت نیروهای خارجی در سوریه مخالفت کرده و گفته است که چنین اقدامی بحران سوریه را طولانی‌تر خواهد کرد و غیرنظامیان را به کشتن خواهد داد.

دبیرکل اتحادیه عرب همچنین افزایش درگیری‌های نظامی در سوریه را نشان‌دهنده ناپایداری توافق بر سر ایجاد «مناطق کم‌تنش» دانست. ایجاد «مناطق کم‌تنش» در سوریه از جمله مواردی بود که در جریان مذاکرات آستانه روسیه، ایران و ترکیه بر سر آن به توافق رسیدند.

مولود چاووش اوغلو هم بار دیگر بر خواسته دولت ترکیه مبنی بر قطع کمک‌های آمریکا به «یگان‌های مدافع خلق» تأکید کرده است. او گفته است: «آینده روابط ما بستگی به گام بعدی ایالات متحده دارد.»

سه‌شنبه شب نیز چاووش اوغلو در جریان کنفرانسی در پاریس با رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا گفت‌وگو کرد.

آنکارا عملیات ارتش ترکیه را سریع توصیف کرده بود اما ابراهیم کالین، سخنگوی اردوغان گفته است که این عملیات زمانی پایان خواهد یافت که ۳,۵ میلیون نفر پناهنده سوری در ترکیه بتوانند در امنیت به خانه‌های خود بازگردند.

کنترل شمال سوریه توسط کردها این امکانِ دیپلماتیک را برای آمریکا فراهم می‌سازد که از این امتیاز در مذاکرات صلح ژنو برای پایان دادن به جنگ سوریه بهره ببرد.

به‌گفته دیده‌بان حقوق بشر سوریه تاکنون ۲۳ غیرنظامی در جریان حملات هوایی ترکیه به منطقه عفرین کشته شده‌اند.

سازمان ملل به‌نقل از منابع محلی اعلام کرده که روز دوشنبه گذشته ۵ هزار نفر در منطقه عفرین آواره شدند با این حال افراد آسیب‌پذیر توانایی خروج از منطقه را ندارند. سازمان ملل گفته که آماده است تا به ۵۰ هزار نفر ساکن عفرین کمک کند.

بیشتر بخوانید: