محمد عبدی – فرانسویها پس از جنگهای متمادی چند قرن قبل با بریتانیاییها، حالا بدون خونریزی لندن را اشغال کردهاند! تا آنجا که قطار شهریای نیست که سوارش شوی و در آن مکالمهای به زبان فرانسه نشنوی. آنها حتی یکی از بهترین محلات لندن (ساوت کنزینگتون) را حسابی قبضه کردهاند، با یک سفارتخانه بزرگ و مدرسه ویژه و انواع و اقسام کتابفروشی فرانسوی و انستیتو فرانسه برای آموزش زبان (که مشتریان بسیار زیادی هم دارد) و از همه جالبتر یکی از سینماهای هنری شهر به نام “سینه لومیر” که هر روز فیلمهای مختلف عمدتاً فرانسوی را به نمایش میگذارد و هر یکشنبه بعدازظهر هم یک فیلم کلاسیک فرانسوی در چنته دارد.
اما کار به همین جا ختم نمیشود! فرانسویها هر چند یک بخش بزرگ ثابت به نام “انقلاب فرانسوی” هم در مهمترین جشنواره سینمایی بریتانیا یعنی جشنواره لندن دارند، اما به همین قناعت نکردهاند و چند جشنواره ویژه نمایش فیلمهای فرانسوی هم برای خود دارند.
یکی از بزرگترین آنها هماکنون در لندن، ادینبورگ، گلاسکو، منچستر و چند شهر دیگر در حال برگزاری است و دهها فیلم فرانسوی را برای مخاطبان بریتانیایی به نمایش میگذارد.
“جشنواره فیلمهای فرانسوی در بریتانیا” که امسال نوزدهمین سال خود را برگزار میکند، در یک حرکت جالب به فیلمهایی توجه نشان میدهد که هنوز پخشکنندهای در بریتانیا نیافتهاند. در واقع این جشنواره علاوه بر جلب مخاطبان مختلف، سعی دارد با جلب حرفهایهای سینما، برای فیلمهای فرانسوی پخشکننده بیابد؛ کاری که به نظر میرسد سینمای ایران هم بیش از جایزه بردن در جشنوارههای جهانی به آن نیاز دارد.
یکی از این فیلمها که برای اولین بار در بریتانیا به نمایش درمیآید، “محبوب” (Beloved) آخرین ساخته کریستوفر اونوره، فیلمساز جوان فرانسوی است که امسال به عنوان اختتامیه جشنواره کن به نمایش درآمد. این فیلم که ستارگانی چون کاترین دونوو، کیارا ماسترویانی، لودویگ سینیه و لویی گارل به همراه میلوش فورمن فیلمساز در آن بازی دارند، حالا در انستیتو فرانسه به نمایش گذاشته شده است؛ جایی که بخشهایی از فیلمبرداری فیلم در آن صورت گرفته و در فیلم زمانی که یک نویسنده جوان در این انستیتو در حال معرفی کتابش است، دوستش که نقش او را کیارا ماسترویانی بازی میکند، در حال یک سکس اتفاقی با یک مرد همجنسگرا در توالت این مرکز است!
کریستوفر اونوره و دانیل اوتوی (ستاره سینمای فرانسه)، از جمله میهمانان این جشنواره هستند که در جلسه پرسش و پاسخ با تماشاگران شرکت کردند.
محمد عبدی- یکی از فیلمهای زیبای جشنواره فیلمهای فرانسوی در بریتانیا فیلم بلژیکی “پری” (The Fairy)با بازی و کارگردانی مشترک دومینیک آبل، فیونا گوردون و برنو رومی است.
“رمانتیکهای بینام” عنوان ساختهایست از ژان پیر آمری که داستان رابطه زوجی را بازگو میکند که به هنگام شکلاتسازی دچار یک رابطه شکلاتی (!) میشوند و “آنجلا و تونی” اولین ساخته آلیکس دولاپورت که با استقبال خوبی در سینماهای فرانسه روبرو شد، داستان رابطه دیگری را بازمیگوید که هر دو نفر درگیر گمان میکنند که رابطه آنها به یک داستان عاشقانه تبدیل نمیشود.
اما جشنواره تنها به فیلمهای فرانسوی اکتفا نکرده و به دعوت از فیلمهای فرانسهزبان از کشورهای مختلفی چون بلژیک، سوئیس، کانادا و لوکزامبورگ هم پرداخته و قرار است سال بعد حتی فیلمهای آفریقایی را که به زبان فرانسه ساخته شدهاند به نمایش بگذارد.
یکی از فیلمهای زیبای امسال فیلم بلژیکی “پری” (The Fairy)با بازی و کارگردانی مشترک دومینیک آبل، فیونا گوردون و برنو رومی است که قصهای غریب و تخیلی را بازگو میکند که در آن روزی یک زن وارد یک مهمانخانه میشود و خودش را یک پری معرفی میکند و پس از آن همه روابط غریب و اتفاقات غریبتر، همه چیز را به شکل زیبایی دگرگون میکند. این فیلم جمع و جور و دیدنی که در جشنواره کن امسال هم به نمایش درآمد، شبیه کارتون است و شخصیتهایی به یاد ماندنی دارد و کارگردانان فیلم هم، به خوبی از عهده بازی این نقشها برآمدهاند.
اما “نگاه” (The Look) مستندی است ساخته آنجلینا ماکارونه، درباره بازیگر برجسته سینما، شارلوت رمپلینگ که از پس چند دهه، حضور پررنگ خود را در تعداد قابل توجهی از فیلمهای فرانسوی، بریتانیایی و ایتالیایی به ثبت رسانده است. در این فیلم رمپلینگ با گروه فیلمبرداری به سراغ هنرمندان مختلفی رفته و با آنها به گفتوگوی دوستانهای نشسته است؛ درباره دورههای کاریاش از عکسهای برهنه برای هلموت نیوتن تا فیلم جنجالی “نگهبان شب” ساخته لیلینا کاوانی.
“پدر” (Pater) ساخته آلن کاوالیه هم از دیگر فیلمهایی است که در جشنواره کن به نمایش درآمد؛ آن هم در بخش مسابقه، اما آخرین ساخته این فیلمساز متفاوت که فیلم دیدنیای چون “ترز” را در کارنامه دارد، فیلمی کشدار و خستهکننده و به شدت “فرانسوی” است که بیشتر از آنکه به یک فیلم سینمایی شباهت داشته باشد، به یک کنفرانس یا مناظره درباره مشکلات اجتماعی و سیاسی فرانسه میماند که در آن حرفهای روشنفکرانه دهان پرکن رد و بدل میشود، به همین دلیل مشکل بتوان برای آن پخش کننده جهانی یافت.
اما یکی از فیلمها عنوان جالبی دارد: “رابرت مبچم مرده است”. این فیلم جادهای ادای دینی است به جیم جارموش، آکی کوریسماکی، دیوید لینچ، ژان لوگ گدار، فیلمهای نوع ب، فیلمهای ترسناک و زامبیها که همه گرد آمدهاند تا این فیلم عجیب را درباره سینما و بازیگران آن خلق کنند.
مرور کوچک آثاری از کلود شابرول، فیلمساز برجسته فرانسوی، بخش دیگری از برنامههای این جشنواره است. در این بخش که “شابرول در بریتانی” نام دارد، فیلمهایی از او به نمایش در میآیند که در بخش بریتانی فرانسه فیلمبرداری شدهاند. این فیلمها شامل “بازرس لاواردن” (۱۹۸۶)، “تشریفات” (۱۹۹۵) و “رنگ دروغ” (۱۹۹۹) است. همینطور مستندی از اولیویه بوربیون درباره این فیلمساز به نمایش درخواهد آمد.
در بخش کلاسیکهای این جشنواره نیز دو فیلم به نمایش در میآید: “عشق ابدی” ساخته ژان دلانوی (۱۹۴۳) که احوال سینمای فرانسه را در دوران جنگ بازتاب میدهد و “ژوستن اهل مارسی” ساخته موریس تورنور (پدر ژاک تورنور فیلمساز معروف کلاسیک) که یکی از فیلمهای گنگستری نمونه سینمای فرانسه در سالهای دهه ۱۹۳۰ است.
در بخش فیلمهای مستند، فیلم مستند فرنان ملگار درباره مهاجران غیرقانونی در سوئیس به نمایش در میآید. سوئیس که به عنوان بهشت پناهندگان معروف است، اخیراً قانونی را که از طریق رفراندوم تصویب شده به اجرا گذاشته و بر اساس آن پناهجویان بدون مدرک، دستگیر و به سرعت به کشور زادگاهشان بازگردانده میشوند. فیلم قصه آدمهایی از این دست را دنبال میکند و تلخی زندگی آنها را به تصویر میکشد.
جشنواره فیلمهای فرانسوی که از نهم نوامبر آغاز شده تا هفتم دسامبر ادامه خواهد داشت.
عکس نخست: نمایی از “محبوب” (Beloved) آخرین ساخته کریستوفر اونوره، فیلمساز جوان فرانسوی
در همین زمینه: