در اعتراضات اخیر که در حدود ۱۰۰ شهر ایران در یک هفته گذشته جریان داشته، علاوه بر به جا گذاشتن ۲۱ کشته، صدها بازداشتی داشته است. از مجموعه آمارهای ارائه شده از سوی مسئولان حکومتی در استان‌های مختلف، چنین برمی‌آید که تاکنون دست‌کم ۱۷۰۰ نفر از معترضان بازداشت شده‌اند. این دستگیری‌ها همچنان ادامه دارد.

عکس: آرشیو

تجمعات گزارش شده بسیار گسترده بوده و در ۹ استان ایران روی داده است. استان‌های تهران، مرکزی، کرمان، گلستان، آذربایجان غربی، گیلان، البرز، اردبیل و خراسان رضوی عمده‌ترین محل‌های برگزاری تجمعات اعتراضی بوده‌اند. بر اساس اعلام مقامات رسمی در استان مرکزی ۳۹۶ نفر، در گلستان ۱۵۰ نفر، در رشت ۱۲۰ نفر، آدربایجان غربی ۳۰ نفر، درنظرآباد استان البرز ۶ نفر، در استان فارس ۹ نفر، در همدان ۱۵۰ نفر، در کرمان ۸۰ نفر، در کرج ۲۰ نفر، در مشهد ۱۳۸ نفر، در کاشان ۶۰ نفر، در اردبیل ۴۰ نفر، در رباط کریم ۱۱ نفر و در تهران ۴۵۰ نفر بازداشت شده‌اند.

در عین حال، بنا بر گزارش‌های فعالان صنفی و دانشجویی، بیش از ۴۰ دانشجو هم در روزهای اخیر بازداشت شده‌اند.

در اعتراضات سراسری روز نهم دی ماه در ایران، دانشجویان دانشگاه تهران و امیرکبیر (پلی تکنیک) که با جمعیت معترض در تهران همراه شده و شعارهایی مانند «دانشجو می‌میرد، ذلت نمی‌پذیرد»، «دانشجو، کارگر، اتحاد اتحاد» سر داده بودند، بازداشت شدند. دانشجویان خوابگاه کوی دانشگاه تهران نیز در شب نهم دی ماه با شعارهایی مانند «کار، نان، آزادی» برای ساعاتی در محوطه این مجتمع خوابگاهی تجمع کردند.

غلامرضا غفاری، معاون فرهنگی وزیر علوم گفته در حال پیگیری وضعیت دانشجویان از طریق حراست وزارت علوم و دانشگاه تهران است و تعداد زیادی از دانشجویانی که در روزهای اول ناآرامی‌ها بازداشت شده بودند، آزاد شده‌اند‌.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم اما آماری از تعداد دانشجویان بازداشتی در اختیار نداشته و گفته: «آن‌هایی که دوستانشان اطلاع دادند که بازداشت شدند ما پیگیری کردیم که بیشترشان نیز آزاد شدند.»

اظهارات غلامی در ارتباط با دانشجویانی است که در روزهای نخست اعتراضات در دانشگاه یا خیابان‌های اطراف بازداشت شده‌اند و او درباره کسانی که خارج از فضا بازداشت شده‌اند، اطلاعاتی ارائه نداده است.

به گزارش کمپین بین المللی حقوق بشر اغلب این دانشجویان از فعالان شوراهای صنفی یا فعالان نشریات دانشجویی دانشگاه‌ها بوده‌اند ولی در میان اسامی نام دانشجویانی نیز به چشم می خورد که فعالیت دانشجویی مشخصی نداشته‌اند. شورای صنفی دانشگاه‌ها پس از بازداشت تعدادی از دانشجویان در دانشگاه‌های تهران در روز نهم و دهم دی ماه، خواستار آزادی و توضیح مسئولان وزارت علوم شده بود اما ماموران وزارت اطلاعات به جای توضیح، تعدادی از این فعالان صنفی را نیز بازداشت کرده‌اند.

از آنجا که بنا بر اعلام مسوولان اغلب بازداشت شدگان تجمعات اخیر را جوانان زیر ۲۵ سال تشکیل می‌دهند، معضومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده رییس جمهوری ایران در واکنشی به این موضوع گفته: «ما به گفت‌وگوی عمیق بین نسلی نیازمندیم. حتما نیازمند شنیدن صدای نوجوانان و جوانان هستیم، زیرا برای شنیدن صدای نسل دهه ۷۰ و ۸۰ فرصت و فضای کافی نه در خانواده و نه در جامعه فراهم نکرده‌ایم.»

دستگیری‌ها همچنان ادامه دارد و از جمله، روابط عمومی اداره کل اطلاعات استان لرستان اعلام کرده که چهارنفر از هسته‌های «گروهک تروریستی منافقین» را دستگیر کرده است که بنا بر اعلام این نهاد امنیتی، در روزهای اخیر در لرستان اقدامات خرابکارانه انجام داده بودند. یک نفر از دستگیرشدگان هنگام درگیری مجروح شده است.

در همین زمینه: مجموعه مطالب زمانه درباره برآمد جنبش اعتراضی (از دی‌ماه ۱۳۹۶)