دامنه اعتراضات سراسری که هفته گذشته با خواسته‌های اقتصادی در استان خراسان آغاز شد، هر روز گسترش بیشتری پیدا می‌کند. شعارها رادیکال‌تر و گرایش به خشونت در هر دو سوی درگیری آشکارتر می‌شود. شامگاه گذشته، در هفتمین روز  اعتراضات سراسری، چندین شهر ایران ناآرام بود. قبل از تاریک شدن هوا، گروه پرشماری از مردم ملایر به خیابان‌ها آمدند و سپس مسجد سلیمان، اهواز، جوق‌آباد، سبزوار و دزفول هم ناآرام شد. گزارش‌های تأیید نشده‌ای از تظاهرات ضد حکومتی در لنجان، خرم‌آباد، ایذه، خمینی‌شهر و آبادان نیز منتشر شده است. به رغم فضای کاملاً امنیتی در پایتخت، تجمعاتی در میدان انقلاب تهران هم برگزار شد. واکنش‌های بین‌المللی به اعتراضات سراسری در ایران هم گسترده است.

تظاهرات سراسری در ایران (عکس: آرشیو)

تعویق سفر رئیس جمهور فرانسه به ایران

امانوئل مکرون که قرار بود در ژانویه ۲۰۱۸ به عنوان نخستین رئیس جمهور فرانسه از صدر انقلاب تاکنون به ایران سفر کند، سفر خود را به تعویق انداخت.

به گزارش خبرگزاری رویترز مکرون بر ضرورت حفظ کانال گفت‌وگوهای دیپلماتیک با ایران تأکید کرده است. رییس جمهور فرانسه هشدار داده که لحن اظهاراتی که از سوی آمریکا، اسرائیل و عربستان علیه ایران بیان می‌شود، ممکن است به جنگ بینجامد:

«خط رسمی که متحدان ما، یعنی آمریکا، اسرائیل و عربستان دنبال می‌کنند از برخی لحاظ‌‌، راهی‌ست که ما را به سمت جنگ [با ایران] می‌کشاند. برخی چنین خطی را آگاهانه در پیش گرفته‌اند.»

تحریم‌های تازه علیه ایران برای نقض حقوق بشر

ایالات متحده آمریکا اعلام کرده که قصد دارد اطلاعاتی درباره افراد و سازمان‌هایی که در سرکوب معترضان ایرانی دست داشته‌اند را گردآوری کند با این هدف که این اشخاص و سازمان‌ها را تحت تحریم‌های اقتصادی قرار دهد.

یک مقام دولتی آمریکا که نامش افشا نشده روز گذشته گفته است دولت آمریکا قصد دارد این افراد را در فهرست تحریم‌های اقتصادی قرار دهد. در همان حال کمتر از دو هفته آینده، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا می‌بایست درباره اعمال تحریم نفت ایران در چارچوب برجام تصمیم خود را اعلام کند. رئیس جمهور آمریکا روز گذشته برای چندمین بار حمایت خود را از مردم ایران اعلام کرد:

 «برای مردم ایران که در تلاش‌اند دولت‌شان را از دست فاسدها پس بگیرند احترام زیادی قائلم. در موقع مقتضی شاهد حمایتی بزرگ از سوی ایالات متحده خواهید بود.»

کاخ سفید در حال بررسی تحریم اشخاص حقیقی یا حقوقی‌ست که حقوق بشر را در ایران نقض می‌کنند و با سانسور اینترنت مانع از برگزاری تجمعات اعتراضی می‌شوند. یک مقام دولت آمریکا که نامش افشا نشده، گفته است:

«آمریکا از تمامی منابعی که در اختیار دارد استفاده می‌کند تا به اطلاعات لازم [در زمینه نقض حقوق بشر و سانسور در ایران]  دست پیدا کند. می‌خواهیم بدانیم چه کسانی مرتکب نقض حقوق بشر شده‌اند و چه کسانی از خشونت برای سرکوب معترضان استفاده می‌کنند. بعد این اطلاعات را می‌توانیم به ماشین طراحی تحریم‌های خود بدهیم.»

فراخوان سازمان ملل به پرهیز از اعمال خشونت

کمیسر حقوق بشر سازمان ملل، از ایران خواسته است برای جلوگیری از گسترش خشونت‌ها، نیروهای امنیتی را مهار کند و به حق آزادی بیان معترضان و تجمع مسالمت‌آمیز احترام بگذارد.

در تظاهرات سراسری در ایران دست کم ۲۲ نفر کشته و بیش از هزار نفر بازداشت شده‌اند. خبرگزاری تسنیم تصاویری از معترضان را منتشر کرده و از مردم خواسته است در شناسایی آن‌ها به مقامات اطلاعاتی کمک کنند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، زید رعد الحسین با انتشار بیانیه‌ای خواهان انجام «تحقیقات جامع، مستقل و بی‌طرفانه درباره اقدامات خشونت‌بار» برای سرکوب معترضان در ایران شده است.

«صدای معترضان باید شنیده شود. مقامات باید اطمینان حاصل کنند که تمام نیروهای امنیتی به صورت متناسب و فقط در صورت نیاز و کاملا در چارچوب قوانین بین‌المللی عمل می‌کنند.»

آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل نیز از کشته شدن معترضان ایرانی در جریان تظاهرات اعتراضی در هفت روز گذشته اظهار تأسف کرده و با انتشار بیانیه‌ای از جمهوی اسلامی خواسته است که از اعمال خشونت بیشتر علیه معترضان بپرهیزد.

دیدبان حقوق بشر نیز با صدور بیانیه‌ای خواستار خویشتن‌داری مقام‌های ایرانی شده و از مقام‌های جمهوری اسلامی خواسته است در مورد علت مرگ معترضان تحقیق کند.

در همین زمینه: مجموعه مطالب زمانه درباره برآمد جنبش اعتراضی (از دی‌ماه ۱۳۹۶)