در سال گذشته میلادی ۲۵۲ نفر در ایران به اعدام محکوم شده‌اند و دست‌کم ۴۴۶ نفر هم اعدام شده‌اند. این آمار در گزارش سالانه خبرگزاری هرانا (ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران) ارائه شده است. گزارشی که به وضعیت حقوق بشر در ایران اختصاص دارد.
بر اساس آمار ارائه شده درباره اعدام‌ها در ایران، ۴۴۲ نفر از اعدام‌شدگان مرد یا با جنسیت نامشخص و چهار تن زن بوده‌اند. همچنین از مجموع اعدام‌های صورت گرفته در سال گذشته میلادی، ۳۱ نفر در ملاء عام اعدام شده‌اند.
گزارش‌های منتشر شده نشان می‌دهند ۵۰ درصد اعدام‌شدگان به اتهام جرایم مربوط به مواد مخدر اعدام شده‌اند. ۴۳ درصد به اتهام قتل، سه درصد به اتهام تجاوز به عنف و دو درصد بر اساس اتهامات امنیتی-سیاسی، یک درصد به اتهام سرقت مسلحانه و یک درصد با اتهامات نامشخص به دار آویخته شده‌اند.
این آمار زیرمجموعه بخش حق حیات گزارش سالانه هراناست که بر اساس آن هفت درصد اعدام‌ها در ملاء عام و انظار عمومی به اجرا در آمده است.
بر اساس این آمار ۱۶ درصد اعدام‌ها در استان آذربایجان شرقی رخ داده است. این استان همچنین در اجرای احکام اعدام در ملاء عام در صدر کشور قرار دارد
- در این آمار که رابطه مستقیمی با اعدام مخفیانه زندانیان دارد، اعدام‌هایی که از سوی منابع مستقل و حقوق بشری گزارش شده است مورد بررسی قرار گرفته‌اند که بر اساس برآورد منطبق بر گزارش‌دهی، ۷۰ درصد اعدام‌شدگان به صورت مخفیانه یا بدون اعلام در رسانه‌های جمعی اعدام شده‌اند.
اجرای احکام اعدام اما نسبت به سال ۲۰۱۶ دست‌کم ۳/۱۲ درصد کاهش داشته است. همچنین صدور احکام اعدام نیز با کاهش ۳۹ درصدی همراه بوده است. تعداد اعدام‌های در ملاء عام هم نسبت به سال ۲۰۱۶ سه درصد کاهش یافته است، اما در مقایسه ماهانه صدور و اجرای حکم اعدام بر اساس تعداد نقض موردی حقوق بشر نسبت به سال ۲۰۱۶، ۲۷ درصد افزایش دیده می‌شود: «بیشترین افزایش در این حوزه در ماه آگوست و بیشترین نزول در ماه فوریه و مارچ گزارش شده است.»
در گزارش هرانا همچنین آمده است در سال ۲۰۱۷ احکام بیش از ۹ هزار و ۳۵۳ ماه زندان برای شهروندان و منتقدان حکومت صادر شده است. هشت هزار و ۷۰۳ ضربه شلاق که به عنوان مجازاتی غیرانسانی شناخته می‌شود نیز برای محکومان در دادگاه‌ها صادر یا اجرا شده است.
گزارش ۳۱ صفحه‌ای ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران به مسائل مختلفی پرداخته و بخش‌های متعددی دارد که حقوق زنان، کارگران، کودکان، زندانیان و … از جمله آن هستند.
این گزارش اما بر تمرکز دیده‌بانی وضعیت حقوق بشر در ایران به استان تهران تاکید دارد: «علی‌رغم کاهش ۱۰ درصد گزارشات سایر نقاط کشور نسبت به استان تهران در مقایسه با سال قبل، وضعیت همچنان روایتگر عدم دیده‌بانی مناسب سایر نقاط کشور به نسبت مرکز از سوی جامعه مدنی است.»
این گزارش در حوزه اقوام از بازداشت ۱۴۰ شهروند خبر داده و آورده است که برای ۳۰ نفر نیز دو هزار و ۲۰۲ ماه حبس تعزیری صادر شده است: «در کل از مجموع ۵۷ گزارش این ارگان در این حوزه، ۶۰ مورد شاخص نقض حقوق بشر برای ۲۷۵ نفر به ثبت رسیده است.»
بازداشت شهروندان اما ۲۵/۳۸ درصد نسبت به سال ۲۰۱۶ کاهش یافته است اما همچنین صدور احکام حبس از سوی دستگاه قضایی با ۲۲۱درصد افزایش همراه بوده است.
در حوزه اقلیت‌های دینی و مذهبی هم در طی یک سال گذشته ۱۰۰ گزارش از سوی مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران به ثبت رسیده است: «بر این اساس ۱۸۸ شهروند بازداشت شده‌اند، هشت مورد تخریب اماکن مذهبی، ۲۵۸ مورد ممانعت از فعالیت اقتصادی اقلیت‌های مذهبی، ۲۴ مورد احضار به نهادهای امنیتی- قضایی و ۲۸ مورد محرومیت از تحصیل گزارش شده است.»
هرانا گزارش کرده است که ۳۳ نفر از اقلیت‌های مذهبی از سوی نهادهای قضایی مجموعا به هزار و ۲۹۶ ماه حبس تعزیری محکوم شده‌اند.
در بخش اندیشه و بیان این گزارش اما آمده است: «در طی سال ۲۰۱۷، سه هزار و ۹۷۲ مورد اعمال فیلترینگ اینترنتی برای سایت‌ها گزارش شده است. ۲۵ مورد توقیف نشریه، ۶۷۳ نفر دستگیر شده، سه مورد تهدید و ارعاب، ۷۷ مورد احضار به مراجع قضایی-امنیتی در حوزه اندیشه و بیان گزارش شده است.»
در سال ۲۰۱۷ در این حوزه ۶۷۹ نفر از سوی مراجع قضایی به پنج هزار و ۸۵۵ ماه حبس تعزیری، یک میلیارد و ۸۰۶ میلیون و ۳۶ هزار ریال جریمه نقدی، هزار و ۳۳۸ ضربه شلاق و ۹ مورد محرومیت از حقوق اجتماعی محکوم شده‌اند.
همچنین ۶۰۱ مورد جمع‌آوری ماهواره نیز از سوی گزارشگران و رسانه‌های حکومتی گزارش و ثبت شده است.
در حوزه اصناف اما در مجموع ۲۸ مورد بازداشت فعالان صنفی گزارش شده است. یک مورد محاکمه فعالان حقوق صنفی و ۴۶۳ مورد پلمب اماکن نیز گزارش شده است: «همچنین در این حوزه دو نفر از سوی دستگاه قضایی به ۶۰ ماه حبس تعزیری و سه ماه جبس تعلیقی محکوم شدند.
در حوزه کارگری نیز در سال ۲۰۱۷ میلادی دست‌کم ۱۹ نفر دستگیر شدند و شش هزار و ۴۱۰ کارگر از کار اخــراج یا تعدیل شده‌اند. گزارش عقب افتادن حقوق هزار و ۱۰۵ ماه کارگران نیز در گزارش هرانا مستند شده است.
- در سال ۲۰۱۷ میلادی ۲۲ هزار و ۴۵۶ مورد بیکار شدن، سه هزار و ۵۴۸ کشته در ســـوانح کاری و هزار و ۵۸ مورد صدمات جسمی به کارگران در حین کار گزارش شده است. هشت هزار و ۴۳۲ مورد نبود بیمه کار برای کارگران نیز گزارش شده است. سه هزار و ۴۵۶ کارگر بلاتکلیف در حوزه کار وجود دارند، ۹ فعال کارگری نیز به نهادهای امنیتی و قضایی احضار شده‌اند. همچنین ۱۱ فعال کارگری از سوی دستگاه قضایی محاکمه شده‌اند.
بر اساس این گزارش ایران در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار در میان کشورهای جهان رتبه ۱۰۲ را به خود اختصاص داده که رتبه بسیار پایینی است.
در این گزارش همچنین بخشی هم برای حقوق کودکان در نظر گرفته شده است: «به دلیل مخفی نگاه داشتن اخبار کودکان آمار دقیقی از میزان کودک‌آزاری‌های صورت گرفته در دست نیست اما دست‌کم هفت هزار و ۳۲۶ مورد کودک‌آزاری، ۱۷ مورد تجاوز و آزار جنسی به کودکان، ۱۵ مورد قتل کودکان، هشت مورد قاچاق کودکان، هزار و ۲۶۸ مورد اعتیاد کودکان، ۱۸ هزار و ۴۰۳ مورد کودکان محروم از تحصیل در سال گذشته میلادی گزارش شده است.»
در حوزه زنان نیز دست‌کم ۱۴هزار و ۷۱۸ زن مورد خشونت جسمی و جنسی قرار گرفته‌اند: «۱۳ مورد قتل ناموسی و یک مورد احضار فعالان این حوزه به مراجع قضایی-امنیتی نیز گزارش شده است.»
- گزارش کامل خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، درباره نقض حقوق بشر در ایران در سال ۲۰۱۷ را در اینجا ببینید.