همزمان با گسترش اعتراض‌های مردمی در شهرهای مختلف، مشاوران رئیس دولت و برخی از نمایندگان مجلس خواستار ایجاد محدودیت بیشتر برای اعتراض‌های خیابانی و «طرح‌های جایگزین» شدند.

موج اعتراض‌های اخیر با تظاهراتی غافلگیرکننده در مشهد آغاز شد

چهار روز از آغاز اعتراض‌های سراسری در ایران می‌گذرد و شمار شهرهای درگیر و معترض افزایش یافته است. مقام‌های دولتی و نمایندگان مجلس که در دو روز نخست لحنی آرام‌تر برای گفت‌وگو در باره اعتراض‌ها به کار می‌گرفتند، حال معترضان را «عناصر معاند» و «عوامل خارجی» می‌نامند که «تحریک شده‌اند».

حسن روحانی رئیس دولت جمهوری اسلامی یک‌روز پس از آنکه در یک برنامه تلویزیونی از پیش ضبط شده اعتراض‌ را «حق مردم» دانست، صبح دوشنبه ۱۱ دی در دیدار با روسای کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی بخشی از معترضان را افرادی نامید که از سوی دشمنان «تحریک شده‌اند تا از ایران انتقام بگیرند».

روحانی که پیشتر از لحنی ملایم‌تر برای صحبت در باره اعتراض‌های اخیر استفاده کرده بود، این‌بار معترضان را تهدید کرد و گفت: «ملت ایران یک اقلیت و گروه کوچک را که بیایند کاری انجام دهند، شعار خلاف قانون و خواست مردم بدهند و به مقدسات و ارزش‌های انقلاب توهین کرده و تخریب اموال عمومی بکنند ، به خوبی جمع می‌کند».

او از همه جناح‌های سیاسی جمهوری اسلامی خواست که در برابر این حوادث «متحد و همدست شوند».

روحانی گفت: «الان زمان بحث در باره اینکه ریشه این حوادث کجا بود، نیست بلکه بحث در باره نظام و انقلاب و منافع و امنیت و مصالح ملی و ثبات ایران و منطقه است».

رئیس جمهوری ایران بار دیگر از معترضان خواست که اعتراض‌هایشان را از «مسیرهای قانونی» پیگیری کنند تا مورد «سوء استفاده دشمنان» قرار نگیرند.

در همین راستا بهرام سرمست، مدیرکل سیاسی وزارت کشور جمهوری اسلامی هم اعتراض‌های اخیر را «ساختارشکنانه» و «غیرقانونی» خواند.

سرمست گفت که وزارت کشور درخواست احزاب و گروهای سیاسی برای برگزاری تجمع را بررسی می‌کند اما تا به حال هیچگونه درخواستی برای تجمع وجود ندارد.

او دولت را «موظف به تامین امنیت» تجمعات قانونی دانست و گفت: متقاضیان مجوز تجمع هم «باید تعهدات خود را اجرایی کنند». این مقام دولتی جزئیات بیشتری در باره تعهد متقاضیان بیان نکرد.

رئیس قوه قضائیه بازهم تهدید کرد

صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی هم ظهر دوشنبه معترضان را به «برخورد قاطع» تهدید کرد و از دادستان‌های سراسر ایران خواست که به «موضوع ناآرامی‌های اخیر ورود کنند».

لاریجانی نیز شرکت‌کنندگان در تظاهرات روزهای گذشته را به دو گروه «کسانی که مطالبات دارند» و «اغتشاش‌گران» تقسیم کرد و گفت: « مطالباتی اگر وجود دارد باید در چارچوب قانون پیگیری شود».

آملی لاریجانی تخریب بانک‌ها و حمله معترضان به مساجد، حسینیه‌ها، دادگستری‌ها و فرمانداری‌ها را«غیرقابل قبول» خواند و گفت: ضابطان قضائی و ماموران انتظامی نباید در برابر این اقدامات صبر کنند.

اعتراض‌ها زیر سقف باشد

در خبر دیگری در پیوند با ناآرامی‌های چند روز گذشته، ناصر موسوی لارگانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت که تجمعات اعتراضی «باید در یک محیط بسته انجام شود تا بتوان اوضاع را کنترل کرد.»

این نماینده مجلس اعتراض‌های خیابانی را «خطرناک» خواند که به گفته او «نتیجه ای جز شادی دشمنان ایران ندارد».

موسوی لارگانی معترضان را «دشمن نظام» نامید که «در پی بر‌اندازی جمهوری اسلامی هستند» و گفت: «فضا به گونه ای نیست که بخواهیم اجتماعات قانونی داشته باشیم چون غیرقابل کنترل است.»

همزمان با این اظهارات حسام‌الدین آشنا، یکی از مشاوران رسانه‌ای و امنیتی حسن روحانی در حساب کاربری توئیتر خود طرح جایگزینی برای اعتراض‌های خیابانی را به نظرخواهی گذاشت.

او اعتراض‌های چند روز گذشته در ایران را «اعتراض‌های خیابانی کور» خواند و نظر کاربران را در خصوص «طراحی و اجرای یک برنامه کاربردی از طرف ریاست‌جمهوری برای دریافت طومارهای مردمی» جویا شد. نیمی از افرادی که در این نظرخواهی مجازی شرکت کردند، این طرح را بی‌فایده دانستند.

در اظهار نظر دیگری محمد کاظمی، عضو فراکسیون «امید» مجلس شورای اسلامی نیز خواستار «صدور مجوز برگزاری تجمعات در چهارچوب قانونی با هماهنگی کامل با مقامات امنیتی و انتظامی» شد.

الهیار ملک‌شاهی، عضو کمیسیون قضائی مجلس هم تجمعات اعتراضی روزهای گذشته را « اخلال در نظم عمومی» و «غیرقانونی» خواند و گفت: برای برگزاری تجمع «باید از مقامات مسئول من جمله وزارت کشور مجوزها دریافت شود.»

او از مسئولان قضائی و نیروی انتظامی خواست که «با جرایم ارتکابی برخورد قانونی داشته باشند».

براساس اعلام منابع رسمی از آغاز اعتراض‌ها در ایران تا شامگاه دیروز بیش از ۳۰۰ نفر بازداشت شدند.


در همین زمینه: مجموعه مطالب زمانه درباره برآمد جنبش اعتراضی (از دی‌ماه ۱۳۹۶)