شهزاده سمرقندی – دمیتری مدودف، رئیسجمهور فدراسیون روسیه در آخرین همایش مطبوعاتی خود در شهر مسکو از شیوه مدرن و روبهتحول سیاست صحبت کرد.
آقای مدودف معتقد است که شیوه حکومت در روسیه باید کاملاً تغییر کند و سیستم اداره دولت فراگیرتر از این باشد. او از شیوه جدید اداره دولت به عنوان دولتی بزرگ نام برد. این اصطلاحی است که حالا تیتر اول رسانههای داخلی این کشور است.
رئیسجمهور روسیه از دوران نخستوزیری خود تا به حال در شبکههای اینترنتی فعال است و این فعالیت را بخشی از دولتداری جدید خود میداند. وی سال ۲۰۰۸ وقتی بهعنوان رئیسجمهور روسیه انتخاب شد درباره اهمیت شبکههای اینترنتی گفت: “کسانی که با شبکههای اجتماعی اینترنتی آشنایی ندارند و از آنها استفاده نمیکنند از زندگی عقب ماندهاند و جای اینگونه افراد در نظام دولتی نیست.”
این حرفها برای روسیهای که هنوز با باقیماندههای کمونیسم سر و کار دارد پیام تازهای بود که چه بسا به گوش بسیاری سنگین میآمد. با اینهمه دمیتری مدودف حدود سهسال است که ویدئوبلاگ دارد و تقریباً همهروزه در آن دیدگاههای خود را راجع به سیاست و جامعه در ویدئوهای کوتاهی منتشر میکند.
اولین ویدئو این وبلاگ هفتم ماه اکتبر سال 2008 بهروز شد که در آن آقای مدودف چنین میگوید: “این اولینبار است که از این شیوه تازه و جدید برای ابراز نکته و نظرهای خود استفاده میکنم و قرار دارم از این بعد از تمام راههای موجود استفاده کنم تا رابطه مستقیم با مردم داشته باشم.”
این روزها در روزنامههای داخلی روسیه موضوع فعالیت رئیسجمهور روسیه در شبکههای اینترنتی و استفاده از آنها برای پیامرسانی داغ است. گروهی از شهروندان روسیه معتقد هستند که دمیتری مدودف زمان خود را با کار های نهچندان مهم میگذراند. داشتن ویدئوبلاگ، صفحه فیسبوکی، تارنمای شخصی و همینطور فعالیت هر روزه او در توییتر سر و صداهای زیادی در جامعه روسیه بهپا کرده است. منتقدان میگویند این شیوه باز و تازه او از این جهت باعث نگرانی است که سیاست روسیه را سبک نشان میدهد.
اما پاسخ آقای مدودف به این انتقادها این است که شبکههای اینترنتی امکانات زیادی میدهند در برقرار کردن ارتباط بین او و مردم و وی تصمیم دارد تا حد امکان تمام این صفحهها را خود به روز کند و در جریان همه کامنتها و درخواستهای طرفداران خود قرار بگیرد. در یک نگاه اجمالی میشود دید که صفحه فیسبوکی آقای مدودف بسیار فعال است و تقریباً تمام مشغولیتهای او در این صفحهها انعکاس پیدا میکنند.
مطالب تازه به روز شده او عبارتند از ویدئوهای برگرفته از ویدئوبلاگ او و سفر داخلی او به همراه ولادیمیر پوتین و ابراز همدردی مدودف به رئیسجمهور ترکیه پس از زمینلرزه اخیر در در شهر وان و هم تبریک به خواننده نامی روسیه، گلینا ویشنوسکویا به مناسبت هشتادوپنجمین زادروز وی و غیره.
همچنین، آقای مدودف توجه ویژهای به ورزش دارد و یکی از موضوعهای مورد علاقه او در ویدئوبلاگش همین است. او در میدانهای ورزشی رو به دوربین از برنامه و قرارهای خود میگوید.
در یکی از ویدئوهای خود از بدمینتون به عنوان ورزش مفید نام میبرد و میگوید قصد دارد این ورزش را به سیستم آموزش مدارس وارد کند. بدمینتون یکی از ورزشهای مورد علاقه آقای مدودف است و همراه با ولادیمیر پوتین بیشتر آخر هفتههای خود را به این بازی اختصاص میدهد.
یکی از مخاطبان آقای مدودف در صفحه فیسبوکی او به اعتراض نوشته است: پس دوست عزیز، دیگه مستقیم به خودت شکایت بکنیم؟!
دیگری هم نوشته است: “از این خوبیها نمیخواهیم. سایتهای رسمی کرملین پر از اینجور مطالب شده. میشه به کار مفید مشغول بشید؟!
اما به نظر نمیرسد محتوای پیامهای مدودف چیزی به دور از تبلیغات معمول دولتی باشد. یکی از ویدئوهای صفحه فیسبوکی آقای مدودف کلیپی از ویدئوبلاگ او است که سفر او با پوتین را به یکی از مرزعههای ذرت نشان میدهد.
یکی از شیوههایی که دو رئیسجمهور این کشور به کار بردهاند این است که خود را به عنوان نمونهای از آدمهایی نشان میدهند که به کارهای اجتماعی و زندگی سالم علاقه دارند. عکسهای متعدد این دو از محل ورزش تقریباً همهروزه در رسانههای داخلی منتشر میشود تا سهم خود در مبارزه با الکل را نشان دهند. میخواری یکی از مشکلات اصلی مردم روسیه است که سالهاست روی این کشور تاثیر منفی داشته است.
تبلیغات قدیم به شیوه جدید
در این ویدئو که با سبک تبلیغات دولتی ساخته شده است دو مقام ارشد روسیه را میبینیم که در دو ماشین کمباین در مزرعه ذرت با هم مسابقه میدهند. در این مسابقه هر دو پشت فرمان دو کمباین نو نشستهاند و هرکدام حدود ششتن ذرت جمع میکنند. این فیلم در یکی از مزارع دولتی به نام “رادینا” ضبط شده که بهتازگی دارای ماشینهای جدید کمباین شده است. کلمه رادینا به فارسی وطن ترجمه میشود.
این ویدئو با چنین ساختار و محتوایی در ویدئوبلاگ مدودف منتشر شده و در صفحه فیسبوکی او بازنشر شده است. بر اساس تقریباً چهارصد کامنتی که پای این مطلب گذاشته شده است میتوان گفت از این ویدیو استقبال شده است. چندتایی از این نظرها چنین هستند:
– آقای مدودف شما بهتر است به محل ما بیاید، البته پیشنهاد میکنم از نقلیات عمومی استفاده نکنید.
– بله، زندگی واقعی را در کرملین نمیشود تجربه کرد. حتما باید به صحرا رفت!
– رئیسجمهور قبلی هواپیماها را امتحان می کرد. این باز بهتره.
– کاش محلهای دوردست هم نظمی پیدا میکردن.
– رئیسجمهور ما به همه چیز قادر است!
– ما بلاروسها به شما روس ها حسودیمون میشه. کاش رئیسجمهوری ما هم از این کارا میکرد.
از روی این نظرها قضاوت کردن سخت است که آیا همه بدون سانسور منتشر میشوند یا سرچینی صورت میگیرد؟ با این حال با قاطعیت میشود گفت اگر هم محتوای پیامهای رئیسجمهور فرق چندانی با سیستم تبلیغات دولتی نداشته باشد، روحیه و شیوه ریاست کردن در روسیه تغییر کرده است و دیگر رهبران این کشور دوست ندارند با قهر و غضب و تند و خشن با مردم خود برخورد کنند.
یکی از شیوههایی که دو رئیسجمهور این کشور به کار بردهاند این است که خود را به عنوان نمونهای از آدمهایی نشان میدهند که به کارهای اجتماعی و زندگی سالم علاقه دارند. عکسهای متعدد این دو از محل ورزش تقریباً همهروزه در رسانههای داخلی منتشر میشود تا سهم خود در مبارزه با الکل را نشان دهند. میخواری یکی از مشکلات اصلی مردم روسیه است که سالهاست روی این کشور تاثیر منفی داشته است.
دمیتری مدودف در یکی از سخنرانیهای خود گفته بهتر است جوانان با بازیهای کامپیوتری و شبکههای اجتماعی اینترنتی سرگرم شوند تا در بار و میکدههای شهر بیعار و بیکار بگردند. در بیشتر شهرهای روسیه کافینتها تا دیروقت شب باز هستند و مدتی است که از ساعت نه شب به بعد فروش شراب و آبجو ممنوع شده است. در مقابل اینهمه فعالیت اینترنتی آقای مدودف، نخستوزیر او، ولادیمیر پوتین علاقه چندانی به شبکههای اینترنتی ندارد و مثل دوران قدیم ترجیح میدهد اوقات فراغت خود را با خود و خانواده خود بگذراند.
با اینهمه هنوز معلوم نیست که فعالیتهای آقای مدودف در شبکههای اجتماعی در مبارزات انتخاباتی بعدی به عنوان نکته مثبت قلمداد خواهد شد یا برعکس. انتخابات بعدی روسیه قرار است سال ۲۰۱۴ برگزار شود و گفته شده است که از دشوارترین انتخابات روسیه خواهد بود. چون هم مدودف و هم پوتین در آن شرکت خواهند کرد.