مقام‌های دولت آمریکا این هفته درباره توافق احتمالی فروش فناوری رآکتور هسته‌ای به عربستان سعودی برای سناتورهای کنگره این کشور توضیحاتی ارائه داده‌اند. این جلسات برای پرداختن به نگرانی درباره احتمال رقابت تسلیحاتی اتمی در خاورمیانه در صورت فروش فناوری هسته‌ای به عربستان تشکیل شده است.
خبرگزاری «رویترز» جمعه ۱۵ دسامبر / ۲۴ آذر به نقل از برخی منابع در کنگره آمریکا گزارش داد که کارمندان وزارت‌های خارجه و انرژی این کشور این هفته به کمیته روابط خارجی سنا درباره برخی نگرانی‌ها راجع به قرارداد احتمالی فروش رآکتور هسته‌ای غیرنظامی به عربستان سعودی، موسوم به قرارداد ۱۲۳ پاسخ داده‌اند.
قرارداد ۱۲۳ توافق‌نامه‌ای است که به شرکت‌های آمریکایی اجازه مشارکت در برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان را خواهد داد. ریک پری، وزیر انرژی ایالات متحده هفته گذشته از عربستان بازدید کرد و پس از آن به رویترز گفت که واشنگتن و ریاض به زودی مذاکرات بر سر قرارداد ۱۲۳ را آغاز می‌کنند.
حامیان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نگرانند که عربستان در صورت دستیابی به توانایی غنی‌سازی اورانیوم برای تأمین سوخت رآکتور هسته‌ای، به صورت مخفیانه به سوی ساخت سلاح هسته‌ای گام بردارد و رقابتی تسلیحاتی با ایران، اصلی‌ترین رقیب منطقه‌ای‌اش را کلید بزند.
دولت آمریکا در حال بررسی قرارداد احتمالی فروش رآکتور هسته‌ای غیرنظامی به عربستان بر اساس «استانداردهای منع گسترش تسلیحات هسته‌ای» است.
مقام‌های دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا هنوز به روشنی توضیح نداده اند که آیا توافق احتمالی شامل اجازه غنی‌سازی اورانیوم نیز خواهد بود یا خیر.
عربستان اما گفته است که می‌خواهد در زمینه تولید سوخت هسته‌ای به خودکفایی برسد و علاقه‌ای به استفاده نظامی از فناوری هسته‌ای ندارد. تا کنون ریاض از امضای توافقی که اجازه غنی‌سازی اورانیوم را از این کشور بگیرد، مقاومت کرده است.
خبرگزاری «بلومبرگ» این هفته ادعا کرده بود که غنی‌سازی اورانیوم بخشی از توافق احتمالی با عربستان خواهد بود.
اورانیوم برای سوخت رآکتور هسته‌ای چیزی حدود پنج درصد غنی‌سازی می‌شود، در حالی‌که درصد غنی‌سازی اورانیوم به کار رفته در ساخت بمب اتمی ۹۰ درصد است.
واشنگتن در حالی برای فروش فناوری هسته‌ای به عربستان تلاش می‌کند که آینده توافق این کشور و دیگر قدرت‌های گروه ۱+۵ با ایران روشن نیست.
عربستان سعودی و اسرائیل همچون دولت ترامپ با «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) که محصول توافق هسته‌ای با ایران است، مخالفند.
پیش از این توافق، ایالات متحده و متحدانش برای سال‌ها ایران را به پیگیری مخفیانه برنامه نظامی هسته‌ای در پوشش یک برنامه صلح‌آمیز متهم کردند؛ اتهامی که تهران همواره رد کرد.
رقابت بر سر بازار هسته‌ای عربستان
رقابت برای ساختن نخستین رآکتورهای هسته‌ای برق عربستان بین ایالات متحده، کره جنوبی، چین و روسیه بالا گرفته است.
دولت ترامپ، همچون دولت پیشین در زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما به دنبال گسترش فروش فناوری هسته‌ای به کشورهای دیگر بوده‌اند تا آمریکا توان رقابت در بازار هسته‌ای با چین و روسیه را حفظ کند.
اکنون شرکت وستینگ‌هاوس، متعلق به توشیبا در حال مذاکره با دیگر شرکت‌های آمریکایی است تا کنسرسیومی برای ساختن دو رآکتور هسته‌ای در عربستان سعودی به ارزش چندین میلیارد دلار تشکیل دهد. این شرکت سال ۲۰۱۷ اعلام ورشکستگی کرده بود و طرح ساخت رآکتورهای هسته‌ای در خود آمریکا را متوقف کرد.
اگر عربستان بخواهد می تواند از متخصصین ایرانی برای ساخت نیروگاه هسته ای استفاده کند و ایران می تواند سوخت هسته ای نیرو گاه را برای عربستان تولید و ارسال نماید.
احمد / 16 December 2017