پانته‌آ بهرامی ـ از روز هفدهم سپتامبر ده‏ها جوان آمریکایی در “پارک آزادی” در منطقه مالی نیویورک، نزدیک وال‏استریت که بزرگ‌ترین بازار سهام آمریکا و قلب مالی این کشور است، دور هم جمع شده‌اند.

همان شب ویدئویی از این حرکت در شبکه‏های اجتماعی منتشر شد. آنان خواستار رفرم در سیاست‏های مالی دولت، شرکت‏های انحصاری و بانک‏ها شده‌اند که برای بسیاری فقر و فلاکت به‏بار آورده است.

شنبه هفته گذشته یکم اکتبر، پلیس ۷۰۰ نفر از این جمعیت معترض را که به طور مسالمت‏آمیز روی پل بروکلین نیویورک تظاهرات می‏کردند، دستگیر کرد؛ چراکه نشانه‏هایی وجود دارد که این جریان می‏تواند تبدیل به یک حرکت جدی شود. علاوه بر آن، شخصیت‏هایی مانند نوام‏ چامسکی، مایکل مور، راسل سیمونز و کورنر وست نیز از این حرکت حمایت کرده‏اند.

ایزیم کریستی، دانشجوی فوق لیسانس دانشگاه نیویورک، درباره این حرکت می‏گوید: “علت این گردهمایی به چالش گرفتن وال‏استریت و نفوذ اقتصادی آن و هم‏چنین به چالش گرفتن نفوذی است که وال‏استریت بر سیستم سیاسی دارد و به این دلیل، جمع زیادی در این‏جا جمع شده‏اند.

شیوه کار ما نسبت به دیگر حرکت‏های اجتماعی اعتراضی بازتر است. ما برای خواسته مشخصی جمع شده‏ایم. ما ۹۹درصد هستیم و خواستار به چالش کشاندن سیستم اقتصادی و کنترلی هستیم که بر زندگی ما اعمال می‏شود. وقتی ما گسترش توده‏ای پیدا کردیم، آن وقت یک پایه اجتماعی برای به چالش گرفتن وال‏استریت و قدرت آن خواهیم داشت. حداقل برای من، وال‏استریت سمبل مرکز کاپیتالیسم جهانی و سمبل مرکز نخبگان مالی و اقتصادی است.

به نظر من و بسیاری از کسانی که در این‏جا هستند و فکر می‏کنم با من موافق‏اند، وال‏استریت یکی از منابع بسیاری از نابسامانی‏های اجتماعی در آمریکا و حتی در جهان است. بنابراین به چالش گرفتن آن معادل زندگی در یک جامعه با عدالت و صلح‏آمیز است. حرکت ما در واقع، کاتالیزوری برای تغییر شرایط اجتماعی است و حرکت ما قدمی در راه آن است.”

حرکت دموکراتیک

به‏نظر می‏رسد که حرکت این جوانان برآیندی از فعالیت‏هایی است که در چندسال گذشته در سراسر دنیا صورت گرفته است. برای مثال، ویژگی‏هایی مانند ضد خشونت بودن، سازماندهی افقی، عدم تمرکز و استفاده از شبکه‏های اجتماعی، خصوصیات جنبش‏های خاورمیانه نیز بوده‏اند. ایزیم کریستی در مورد شیوه کار آنان می‌گوید: “ما دوبار در روز در این محل مجمع عمومی داریم که تا آن‏جا که امکان دارد دمکراتیک است و از طریق موافقت‏های جمعی تصمیم می‏گیریم. هرکسی می‏تواند در این‏جا صحبت و پیشنهاد خود را مطرح کند. مهم هم نیست که چند روز در این‏جاست. این‏‏که یک روز این‏جاست یا چند هفته، مهم نیست.

البته با صدها نفر کار کردن و تجمع کردن مشکل است، ولی ما نیز در حال یادگیری هستیم. ما شیوه‏های خودمان را براساس تصمیم‌های جمعی و باز، با شرکت هرچه بیشتر شرکت‌کنندگان گسترش می‏دهیم.

ما ضد خشونت هستیم و مشارکت عمومی را در حرکت‏مان داریم. یعنی هرکسی باید این امکان را داشته باشد که نظر و صدایش شنیده بشود. ما ضد تمرکز و تشکیلات عمودی هستیم و معتقد به سازماندهی افقی و غیر متمرکزیم. برای مثال، من روی چند موضوع کار می‏کنم.

ما با کار مدام این خصلت را در افراد تقویت می‏کنیم که بتوانند خودشان به‏طور مستقل کار کنند، افقی و غیر متمرکز سازماندهی شوند. این دو ویژگی سازماندهی افقی و غیر متمرکز بسیار مؤثر و کارا برای جذب افراد برای گسترش این جنبش است.”

نقطه آغازین حرکت

میزان شرکت‌کنندگان در شب، کمتر از روز است. در روزهای اول حدود ۲۰۰ نفر در پارک آزادی می‏خوابیدند و روزها شمارشان به ۵۰۰ نفر می‏رسید. آخر هفته‏ها نیز تعداد آن‏ها به هزاران نفر می‏رسد.

ایزیم کریستی در مورد فراخوان و انتخاب روز ۱۷ سپتامبر می‌گوید: “ما این روز را انتخاب نکرده بودیم. جالب است که فراخوان از سوی یک مجله‏ی کانادایی به نام Adbusters ادبوسترز داده شد. این یک مجله سیاسی- فرهنگی است که فراخوان اشغال وال‏استریت را داد. ایده آن‏ها این بود که ما از کشورهای دیگری مانند اسپانیا، یونان و حتی اعتراض‌های تل‏آویو بیاموزیم و ما می‏خواهیم بخشی از این جنبش جهانی باشیم.

بنابراین تصمیم گرفتیم این حرکت را سازماندهی کنیم. ما مشخصاً ارتباط با جنبش‏های دیگر را برای قوی شدن جنبش چپ ادامه می‏دهیم. من وقتی صفحه فیس‏بوک خودم را بررسی می‏کنم، نظرات و همبستگی‏های متعدد و بسیار زیادی از مصری‏ها و خاورمیانه داشته‏ایم. برای بسیاری از ما مبارزات فلسطینی‏ها مهم است و از آن حمایت می‏کنیم و علیه امپریالیسم آمریکا در این‏جا مبارزه می‏کنیم. ما تلاش داریم فضایی باز شود که به مسئله فلسطینی‏ها اشاره بشود و به جلو پیش برود.”

آیاشماخودرا به‌ عنوان یک فرد چپ معرفی می‏کنید؟

بله من چپ هستم!

درمورد این جنبش چطور؟

ما هنوز داریم روی اصول‏ مورد توافق‏مان کار می‏کنیم. ما مشخصاً در طیف چپ قرار داریم. همه کسانی که روزهای اول از طیف راست به این‏جا آمده بودند، رفتند.

من با بسیاری در این‏جا صحبت کرده‏ام و توافق روی بسیاری از اصول چپ وجود دارد. مثلاً ما خواستار تقسیم عادلانه ثروت، خاتمه دادن به جنگ و مسائل دیگر هستیم. ما در حال فرموله کردن خواسته‏های‏مان هستیم. هر روز چند ساعت روی آن کار می‏کنیم. به عقیده من، توافق روی اصول چپ وجود دارد و ما روی نوع بیان و اصول دقیق مورد توافق‏مان کار می‏کنیم.

می‏دانیدکه پلیس در آمریکا بسیار قوی است و توانایی آنرا دارد که در عرض یکساعت شما را از پارک بیرون کند. دراین مورد چه فکر می ‏کنید؟

اگر چنین اتفاقی بیافتد، اختلافی در مورد نحوه‏ مقاومت وجود دارد که خیلی طبیعی است. برخی این ریسک را نمی‏کنند که بمانند و دستگیر بشوند، ولی بعضی‏ها نیز این ریسک را خواهند کرد. بنابراین فکر می‏کنم اگر پلیس حمله کند، گروهی سعی می‏کنند این محیط را حفظ کنند، مقاومت کنند و به صورت مسالمت‏آمیز این جمع را نگهدارند.

صادقانه بگویم، نمی‏توانم تصور کنم که پلیس ما را این‏جا تحمل کند. ولی علت تحمل پلیس، تعداد ماست که در حال افزایش است. برای پلیس خیلی بد می‏شود که صدها تظاهرکننده مسالمت‏جو را که تعداد زیادی موافق آن‏ها هستند، دستگیر کند. این ترسی است که از دستگیری ما وجود دارد و به همین دلیل ما توانسته‏ایم اینجا بمانیم.

ضعف‌های جنبش اشغال وال‌استریت

حرکت اشغال وال‌استریت حرکت بسیار جوانی است و دوران جنینی خود را می‌گذراند. هنوز پایگاه طبقاتی این حرکت تعریف نشده است، ولی به نظر می‌رسد عمدتاً طبقه متوسط، اقشار پایین و فقیر از آن حمایت می کنند. هنوز ارتباط ارگانیکی بین این حرکت و اقشار مختلف کارمندی، کارگری و دانشجویی وجود ندارد، اما این حرکت به نقاط مختلف آمریکا مثل واشنگتن، بوستون و شیکاگو گسترش یافته است. شاید راز پویایی این حرکت را در تداوم آن و ارتباطش با اقشار مختلف دیگر باید جست‌وجو کرد.از ضعف‏های اولیه این حرکت، سفید بودند عمده شرکت‌کنندگان و عدم حضور سیاهپوستان، رنگین‏پوستان و افرادی با پیشینه مکزیکی بود. ایزیم کریستیمی‏گوید: “در این منطقه مالی کسانی می‏توانند شب‏ها بیرون بخوابند که این پیشینه ممتاز بودن را داشته باشند، ولی ما تلاش‏هایی برای رنگین کردن این جنبش کرده‏ایم. مثلاً با سندیکاها و اتحادیه‏ها تماس گرفته‏ایم، به پنج منطقه‏ی نیویورک رفته‏ایم و خواننده معروف، بن‏استاینر که آمریکایی و سیاه‏پوست است را به این‏جا دعوت کردیم. این حرکت سیاهپوستان زیادی را با خود به این مکان آورد. ما تمام تلاش خودمان را برای افزایش تعداد انجام می‏دهیم.”