بابک مستوفی – جشنواره فیلم لندن که از مهم‌ترین جشنواره‌های غیر مسابقه‌ای جهان و یکی از بزرگ‌ترین این‌گونه جشنواره‌ها محسوب می‌شود، پنجاه و پنجمین دوره خود را از روز دوازدهم اکتبر با نمایش فیلم “۳۶۰ ” افتتاح می‌کند.
۳۶۰ ساخته فرناندو میرلس Fernando Meirelles (سازنده شهر خدا) با بازی جود لاو (Jude Law)، راشل وایس (Rachel Weisz) و آنتونی هاپکینر (Anthony Hopkins) بر اساس نمایشنامه جنجالی آرتور شنیتسلر (Arthur Schnitzler)، قصه آدم‌های مختلفی را در شهرهای گوناگون روایت می‌کند. چگونگی برخورد این اشخاص با مسأله سکس محور اصلی فیلم است.
اما خوشبختی نصیب راشل وایس شده و فیلم دیگری با بازی او با عنوان «دریای آبی عمیق» ساخته ترنس دیویس (Terence Davies) به عنوان فیلم اختتامیه جشنواره در نظر گرفته شده است. این فیلم قصه عاشقانه‌ای را در بریتانیای پس از جنگ جهانی دوم روایت می‌کند که در آن عشق ممنوع شکل می‌گیرد، اما پشیمانی‌های خاص خود را به بار می‌آورد.
جشنواره لندن که به “جشنواره جشنواره‌ها” معروف است، گزیده‌ای از فیلم‌های دیگر جشنواره‌های جهان را به نمایش می‌گذارد و بخش مسابقه ندارد.
رومن پولانسکی سر صحنه “کشتار”. درگیری دو خانواده با هم.
فیلم جنجالی جرج کلونی با نام “نیمه مارس” که به عنوان افتتاحیه جشنواره ونیز به نمایش درآمده بود، از دیگر فیلم‌هایی است که در بخش اکران ویژه به نمایش در می‌آیند.
اما جشنواره لندن مشتاقان تماشای فیلم‌های طراز اول جشنواره کن را هم بی‌نصیب نگذاشته است.
از جمله بهترین این فیلم‌ها باید به فیلم فرانسوی “هنرمند” ساخته میشل هازناویسیوس (Michel Hazanavicius) اشاره کرد که فیلمی صامت است. “هنرمند” ادای دینی است به سینمای صامت و هنر و شاید مرثیه‌ای برای از دست رفتن ارزش‌های هنری (شخصیت اصلی در جایی از فیلم می‌گوید “من یک عروسک نیستم، من هنرمندم”)، در عین حال قصه‌ی زیبای عاشقانه‌ای است به سبک و سیاق برخی فیلم‌های گریفیث که به درستی نوشته شده و به شیوه‌ای دیدنی روایت می‌شود.
“ما یک پاپ داریم” ساخته زیبای نانی مورتی که در جشنواره لندن به نمایش درمی‌آید، فیلم دیگری‌ست که از جشنواره کن به وام گرفته شده است. این فیلم قصه زمانی را می‌گوید که کاردینال‌ها از سراسر جهان جمع شده‌اند تا پاپ جدید را انتخاب کنند و آن‌ها بالاخره کسی را برمی‌گزینند که میشل پیکولی نقش او را به شکل حیرت‌انگیزی بازی می‌کند. اما ماجرا از جایی به اوج می‌رسد که پاپ جدید دچار بحران می‌شود و حاضر به پذیرش این مسئولیت نیست. این فرصت شگفت‌انگیزی است برای فیلمساز تا اصل و اساس واتیکان را در لایه‌های زیرین خود به چالش بکشد و به زیر سؤال ببرد.
نمایی از فیلم ۳۶۰ ساخته فرناندو میرلس با بازی آنتونی هاپکینز . جشنواره لندن با این فیلم گشایش می‌یابد.
“روزی روزگاری در آناتولی”، ساخته فیلمساز برجسته ترک، نوری بیلگه سیلان (Nuri Bilge Ceylan) هم که جایزه بزرگ جشنواره کن را از آن خود کرد، در عین روایت ساده‌اش، داستان پیچیده‌ای را بازگو می‌کند و نیازی نمی‌بیند که تمام گره‌های داستان را باز کند، در عوض می‌خواهد تا جای ممکن به درون شخصیت‌هایش نزدیک شود. فیلم هرچند به پای شاهکارهای این فیلمساز نظیر «سه میمون» نمی‌رسد، اما کماکان از فیلمساز با استعدادی نشان دارد که سینما را می‌شناسد.
فیلم برنده شیر طلایی جشنواره ونیز امسال، “فاوست” ساخته الکساندر سوخوروف (Alexandr sokhorow) هم برای علاقمندان لندنی به نمایش درخواهد آمد. فیلم که بر اساس نمایش مشهور فاوست نوشته گوته درباره فروختن روح انسان به شیطان ساخته شده، حال و هوای غالب آثار سوخوروف را دارد که در آن با گفت‌و‌گوهای درونی شخصیت اصلی سعی شده راهی برای ورود تماشاگر به درون ذهن شخصیت باز شود.
چند فیلم پر سر و صدا از جشنواره ونیز هم به جشنواره لندن راه پیدا کرده‌اند: دیوید کراننبرگ (David Cronenberg) در “شیوه خطرناک” این‌بار قصه‌اش را به اوایل قرن بیستم می‌برد و همچون همیشه فرصتی را می‌یابد تا قصه روان‌شناسانه پیچیده‌ای را برای تماشاگر بازگو کند.
نمایی از “مرغ با خورش آلو” ساخته مرجان ساتراپی با بازی گلشیفته فراهانی
استیو مک کوئین، فیلمساز انگلیسی، که با فیلم “گرسنه” مطرح شد، در فیلم تازه‌اش «شرم» قصه آدم تنهایی را در نیویورک روایت می‌کند که با ورود خواهرش به خانه او، مشکلاتش افزون‌تر می‌شود.
رومن پولانسکی در تازه‌ترین اثرش، “کشتار” که بر اساس نمایشنامه یاسمینا رضا، نمایشنامه‌نویس فرانسوی ایرانی‌تبار، با عنوان “خدای کشتار” ساخته شده، شرح برخورد دو خانواده را بر اثر دعوای فرزندان آن‌ها روایت می‌کند.
فیلم تازه مرجان ساتراپی که باز با همکاری ونسان پارانو ساخته شده و “مرغ با خورش آلو” نام دارد، از جمله دیگر فیلم‌های جشنواره لندن است. این فیلم که به تازگی در جشنواره ونیز و سپس در جشنواره تورنتو به نمایش گذاشته شد، قصه ویولون‌نوازی را درتهران قدیم روایت می‌کند که بر اثر از دست رفتن ویولن‌اش، تصمیم می‌گیرد در گوشه‌ای از خانه بماند تا بمیرد. با رجعت به گذشته زندگی او و عشقش به دختری به نام ایران (گلشیفته فراهانی) را می‌بینیم.
دو فیلم ایرانی به نمایش درآمده در جشنواره کن در میان فیلم‌های انتخاب شده جشنواره لندن قرار گرفته‌اند و برای اولین بار در این شهر به نمایش در می‌آیند. “این فیلم نیست” ساخته مشترک جعفر پناهی و مجتبی میرطهماسب (که هم اکنون در ایران در زندان به سر می‌برد)، قصه این روزهای جعفر پناهی، پس از تجربه زندان و انتظار او برای دریافت حکم نهایی را روایت می‌کند.
“به امید دیدار” ساخته محمد رسول‌اف هم قصه زن وکیلی را بازگو می‌کند که شوهر روزنامه‌نگارش تحت تعقیب است و این زن در صدد دریافت ویزا و خروج از کشور است.
دیگر فیلم ایرانی‌ای که در جشنواره لندن به نمایش در می‌آید، “سوگ” ساخته مرتضی فرشباف است که به عنوان دستیار عباس کیارستمی فیلم‌های کوتاهی را در کارنامه‌اش داشته است. این فیلم قصه زوجی را می‌گوید که در راه بازگشت به تهران با هم جر و بحث شدیدی دارند.
جشنواره لندن در بخش کلاسیک هم کشف‌هایی برای علاقمندان جدی سینما دارد. این بخش که”گنج‌هایی از آرشیو” نام دارد، نسخه‌های ترمیم‌یافته یا تازه پیدا شده‌ای از فیلم‌های کلاسیک را به نمایش می‌گذارد. بچه‌های بهشت (مارسل کارنه)، شین هایکه مونوگاتاری (کنجی میزوگوچی)، آمریکا آمریکا (الیا کازان)، ماشینی که آدم‌های بد را می‌کشد (روبرتو روسلینی) و ما نمی‌توانیم دوباره به خانه برگردیم (نیکلاس ری) از جمله فیلم‌های نایاب یا ترمیم‌شده‌ای هستند که در جشنواره امسال به نمایش گذاشته می‌شوند.
جشنواره فیلم لندن امسال، ۲۰۴ فیلم بلند و ۱۱۰ فیلم کوتاه و مستند را به نمایش می‌گذارد. این جشنواره به مدت ۱۵روز برگزار می‌شود.
در همین زمینه: