همزمان با پیشروی نیروهای نظامی عراق و حشد شعبی در اقلیم کردستان عراق، درگیری لفظی سران اقلیم شدیدتر شده است. رئیس پارلمان اقلیم از بارزانی خواسته که برای خدمت به کردستان از مقام خود کناره بگیرد.
مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق در دو روز گذشته با انتقادهای فراوانی روبرو شده است. حزب گوران (تغییر) از او و دیگر رهبران اقلیم خواسته است که از مقام خود کنارهگیری کنند.
بارزانی شامگاه سهشنبه دو روز پس از سقوط کرکوک سرانجام با صدور بیانیهای به سکوت خود پایان داد. او در این بیانیه بدون نام بردن از فرد یا گروه خاصی، وقایع کرکوک را «حاصل تصمیمات یکجانبه برخی طرفهای کرد» دانست.
پیش از او رسانههای نزدیک به حزب دموکرات کردستان، و به ویژه شبکه خبری «روودا» اتحادیه میهنی و بافل طالبانی را عامل سقوط کرکوک خوانده بودند.
اگرچه در بیانیه بارزانی نامی از فرزندان طالبانی و یا حزب اتحادیه میهنی برده نشده است، اما با واکنش سریع و تند برخی از اعضای این حزب روبرو شده است.
فرید اسد بیانیه رئیس اقلیم کردستان را «بسیار بد» خواند و گفت که او در مقام فرمانده همه نیروهای نظامی اقلیم، «خودش را تبرئه میکند و از دیگران طلبکار است».
دو عضو دیگر اتحادیه میهنی نیز از دست رفتن کرکوک را «پیامد رفراندوم» و «عدم توجه بارزانی به هشدارها» دانستند.
رفعت عبدالله از اعضای ارشد اتحادیه میهنی گفت که اگر مسعود و نیچروان بارزانی به راهکارهایی که قبلا در باره کرکوک پیشنهاد شده بود، توجه میکردند این مسئله رخ نمیداد.
رزگار علی هم در انتقاد از بارزانی و حزب دموکرات کردستان زبان تندتری انتخاب کرد. او گفت که پیشتر به بارزانی گفته شده که در صورت برگزاری همهپرسی کرکوک از دست خواهد رفت.
به گفته او، بارزانی وعده کرده بود که پس از برگزاری رفراندوم با بغداد گفتوگو کند و به یک راه حل مشترک برای کرکوک برسد.
رزگار علی انتقاد بارزانی از اتحادیه میهنی را «فرافکنی پس از برگزاری همهپرسی» خواند و گفت: «اگر اتحادیه میهنی در کرکوک خیانت کرده، اقدام حزب دموکرات در شنگال خیانتکارانهتر است».
بهرغم انتقاد شدید تعدادی از اعضای ارشد اتحادیه میهنی از بیانیه رئیس اقلیم کردستان، این حزب تا بامداد چهارشنبه ۱۸ اکتبر به صورت رسمی به این بیانیه واکنش نشان نداده است.
استعفاء: بزرگترین خدمت بارزانی به کردستان
در پیوند با همین موضوع یوسف محمد رئیس پارلمان کردستان عراق که از دو سال قبل اجازه ورود به اربیل را ندارد، با انتشار یک پیام ویدئویی از رئیس اقلیم خواست که از مقام خود کناره گیری کند.
او ۱۶ اکتبر را روز شکست و یک روز «تراژیک» برای اقلیم و «چهار پارچه کردستان» خواند که نتیجه حکمرانی ۱۲ ساله «مشروع و نامشروع بارزانی است».
یوسف محمد در بخش دیگری از این پیام بزرگترین خدمتی را که بارزانی میتواند برای کردستان انجام دهد کنار رفتن او و خانوادهاش از قدرت دانست و خواستار ایجاد سیستمی تازه و نو بدون رهبرانی که شکست را بر مردم تحمیل کردهاند، دانست.
«همهپرسی را فراموش کنید»
در ادامه واکنشها به رویدادهای دو روز گذشته در عراق و اقلیم کردستان، فواد معصوم رئیس جمهوری عراق نیز در پیامی از مردم کرکوک که از شهر خارج شدهاند، خواست که به خانههایشان بازگردند.
فواد معصوم در این پیام که از شبکههای تلویزیونی عراق و تعدادی از شبکههای اقلیم کردستان پخش شد، همزمان با تقدیر از نیروهای پیشمرگه، آنان را بخشی از نیروی نظامی عراق دانست.
او از طرفین در اربیل و بغداد خواست که به قانون اساسی عراق پایبند باشند و برای حل مسئله و رعایت حقوق همه کسانی که در عراق زندگی میکنند، به گفتوگوهای سازنده بازگردند تا حقوق کردها، عربها و ترکمنها تضمین شود.
رئیس جمهوری عراق «برگزاری همهپرسی به اصرار یک حزب» را نقطه آغاز اختلافها دانست و گفت که دخالت نظامی در کرکوک و کنترل آن توسط دولت مرکزی عراق بر اساس قانون اساسی انجام شده است.
حیدر عبادی نخست وزیر عراق اما زبان تندتری را برای گفتوگو با رسانهها برگزید. او گفت که همهپرسی در کردستان به یک گذشته تبدیل شده و به پایان رسیده است.
عبادی همهپرسی استقلال را عامل از دست رفتن هرآنچه که حکومت اقلیم تا به حال به دست آورده بود، دانست و گفت که به وعدههایی که پیش از این برای حل مسئله و توافق با اربیل داده، پایبند است.
او در واکنش به تشکیل سه استان جدید در اقلیم کردستان هم گفت که چنین توافقی صورت نگرفته و تشکیل استان جدید در اقلیم ممنوع است.
پیشتر شبکههای خبری اقلیم کردستان از توافق بافل طالبانی و بغداد برای تشکیل یک حکومت خودمختار با محوریت سلیمانیه خبر داده بودند. نخست وزیر عراق هرگونه توافق در این باره را تکذیب کرد.
عبادی همچنین نسبت به انجام هرگونه اقدام تحریکآمیز در کرکوک و سایر نقاط عراق هشدار داد.
پارلمان تشکیل جلسه خواهد داد
به گزارش شبکه خبری «خندان» پارلمان کردستان عراق قرار است که امروز چهارشنبه ۱۸ اکتبر تشکیل جلسه دهد. پارلمان کردستان عراق دو سال قبل به دنبال اختلاف فراکسیون گوران با تمدید ریاست بارزانی تعطیل شد.
همزمان با آغاز تبلیغات همهپرسی استقلال، حکومت اقلیم اعلام کرد که پارلمان بازگشایی و انتخابات آن نیز برگزار خواهد شد.
قرار است در نخستین نشست پارلمان پس از سقوط کرکوک و سنجار (شنگال) و توافق حکومت اقلیم برای بازگشت به مرزهای ۲۰۰۳ مسئله برگزاری انتخابات پارلمانی بررسی شود.