روزنامه‌نگاران و نویسندگان ترکیه‌ای، قربانیان سرکوب قدرت سیاسی، از نمایشگاه کتاب فرانکفورت استفاده کرده و به‌رغم سیاستی که در ترکیه دنبال می‌شود از مقاومت حرف زدند و به منزوی کردن ترکیه اعتراض کردند.
به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، جان دوندار، سردبیر پیشین روزنامه «جمهوریت» ترکیه که سال گذشته در این کشور زندانی بود در کنار آسلی اردوغان، نویسنده مطرحی که او نیز به اتهام «تبلیغ به سود تروریسم» سال گذشته در ترکیه زندانی بود، و همچنین برهان سونمز، نویسنده دیگر ترکیه، در میزگردی در حاشیه نمایشگاه فرانکفورت شرکت کرد.
این میزگرد با موضوع نقض آزادی مطبوعات در ترکیه بخشی از سلسله رویدادهای امسال در نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت در آلمان بود که پنج‌شنبه ۱۲ اکتبر / ۲۰ مهر برگزار شد.
دوندار در این میزگرد با طنزی تلخ از محدودیت‌های آزادی بیان پس از کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ سخن گفت.
او خاطره‌ای از یک دوست هم‌سلولی خود در زندان ترکیه تعریف کرد که از زندانبان خود خواسته بود کتابی از کتابخانه زندان برای او بیاورد. زندانبان به او پاسخ داده بود: «کتاب نداریم اما نویسنده داریم!»
در میان ۵۰ هزار نفری که پس از کودتای نافرجام در ترکیه بازداشت شدند، حدود ۱۸۰ نفر روزنامه‌نگار هستند. این بازداشت‌ها انتقادهای گسترده‌ای را در جهان برانگیخته است.
جان دوندار از دولت‌ها خواست تا به ترکیه پشت نکنند، حتی اگر شکاف بین آن‌ها و دولت ترکیه همچنان در حال گسترش باشد.
او گفت: «منزوی کردن ترکیه به‌معنای حمایت از رجب طیب اردوغان است نه ما.»
این روزنامه‌نگار تأکید کرد که در همه‌پرسی ماه آوریل برای تغییر قانون اساسی، به‌رغم آن‌که رهبر ترکیه اکثریت آرا را به‌دست آورد، میلیون‌ها شهروند ترکیه به قدرت‌گیری بیشتر نهاد ریاست جمهوری نه گفتند.
سردبیر سابق «جمهوریت» که در حال حاضر در آلمان زندگی می‌کند معتقد است که اروپا با قطع رابطه با ترکیه این بخش بسیار مهم از مردم ترکیه را رها می‌کند. نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهند که محبوبیت اردوغان کاهش یافته است.
جان دوندار افزود: «در حال حاضر دست‌کم نیمی از کشور مقاومت می‌کند، هم‌زمان رنج می‌برد و مبارزه می‌کند.»
در نمایشگاه کتاب فرانکفورت، احمد شیک، روزنامه‌نگار تحقیقی ترکیه‌ای که هم‌اکنون در زندان به‌سر می‌برد جایزه‌ای به‌خاطر شجاعت‌اش دریافت کرد و طرفداران دنیز یوجل، روزنامه‌نگار آلمانی – ترکیه‌ای زیر پرچم «#freedeniz برای آزادی او» گرد آمدند.
احمد شیک از مخالفان دولت ترکیه و از اصلی‌ترین منتقدان جنبش واعظ مذهبی، فتح‌الله گولن است که به‌دلیل انتشار مطلبی در توئیتر خود در ماه دسامبر سال گذشته (دی‌ماه ۱۳۹۵) بازداشت شد.
دنیز یوجل، نماینده روزنامه «دی ولت» آلمان در استانبول است که از آغاز ماه فوریه سال جاری زندانی شده است. دولت ترکیه یوجل را متهم به همکاری با حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) کرده اما این روزنامه‌نگار اتهامات ترکیه را رد می‌کند.
در میزگرد نمایشگاه کتاب فرانکفورت، برهان سونمز، رمان‌نویس ترکیه‌ای نیز شرکت داشت. او پس از گذراندن یک دهه در بریتانیا، به‌تازگی به استانبول بازگشته و در آن‌جا زندگی می‌کند.
سونمز در این میزگرد درباره زندگی پُر واهمه در ترکیه سخن گفت. به‌گفته سونمز، «شما نمی‌دانید که از امروز به فردا چه اتفاقی می‌تواند رخ دهد. امروز می‌توانید بر سر کار باشید و فردا در زندان.»
با این حال او می‌گوید: «شما باید حرف بزنید و بنویسید. چون ممکن است نفر بعدی شما باشید.»
به‌گفته او از آن‌جا که رسانه‌ها تحت کنترل دولت هستند باید راه‌های دیگری برای رساندن نظرات به خوانندگان پیدا کرد.
جان دوندار در این‌جا تأکید کرد که مردم در ترکیه می‌دانند چگونه به سایت‌های ایتنرنتیِ مسدودشده دسترسی یابند.
آسلی اردوغان نیز در این میزگرد با تأکید بر اختلافات اپوزیسیون گفت: «خیلی راحت است اردوغان را به‌خاطر همه چیز متهم کرد.»
این نویسنده ۵۰ ساله افزود: «مسئله کشتار ارامنه و مسئله کردها خطوطی هستند که اپوزیسیون را از هم جدا می‌کنند. ما به دلیل این شکاف‌ها نمی‌توانیم سدی واقعی در برابر اردوغان و استبداد او ایجاد کنیم.»
آسلی اردوغان در ماه اوت سال گذشته در خانه خود بازداشت و در ماه فوریه سال جاری از زندان آزاد شد. او با روزنامه «اوزگور گاندوم»، نشریه طرفدار کردها که پس از کودتا توسط دولت ترکیه تعطیل شد همکاری می‌کرد.
آسلی اردوغان در ماه سپتامبر سال جاری گذرنامه خود را دریافت کرد و برای گرفتن جایزه صلح اریش ماریا رمرک به آلمان آمد. او قرار است در ۳۱ اکتبر / ۹ آبان محاکمه شود. این خطر وجود دارد که این نویسنده به حبس ابد محکوم شود.
شرکت‌کنندگان در میزگرد مذکور خواستار همبستگی بیشتر با نویسندگان زندانی ترکیه شدند. خانم اردوغان در این‌باره گفت: «باید به آن‌ها نشان داد که فراموشش‌شان نکرده‌ایم.»
بیشتر بخوانید: