همه‌پرسی استقلال کردستان گروهی از مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی را عصبانی کرده است. علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی پیشنهاد داده که جمهوری اسلامی از حساسیت خود بکاهد و از اعمال خشونت خودداری کند. در همان حال سپاه پاسداران اعلام کرده که تجهییزات موشکی تازه‌ای به غرب ایران ارسال کرده است.
همه‌پرسی استقلال کردستان ۲۵ سپتامبر در میان تهدیدات ترکیه، ایران و دولت مرکزی عراق در آرامش برگزار شد. میزان مشارکت ۷۸ درصد گزارش شده. کمیسیون عالی همه‌پرسی استقلال اعلام کرده که بیش از ۹۰ درصد از آرا خواهان جدایی کردستان از عراق است. در برخی از شهرهای کردنشین ایران، در مهاباد و بانه و سنندج و سقز مردم شامگاه گذشته به خیابان‌ها آمدند و برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان را جشن گرفتند. حزب دمکرات کردستان ایران گفته است که نیروهای انتظامی در این شهرها نظاره‌گر بودند.
امیر سرتیپ دوم علیرضا الهامی معاون عملیات قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیای سپاه پاسداران به خبرگزاری تسنیم گفته است: « قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا با اعزام تجهیزات موشکی جدید نسبت به تقویت دفاع هوایی در منطقه غرب و آمادگی پاسخگویی قاطع به هرگونه تجاوز اقدام کرده.»
امیر حاتمی، وزیر دفاع جمهوری اسلامی هم در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان اعلام کرده جمهوری اسلامی با هر اقدامی که منجر به تغییر مرزهای جغرافیایی و تجزیه کشورهای منطقه شود مخالف است.
این تحولات چهارشنبه ۵ مهر در جلسه غیر علنی مجلس شورای اسلامی با حضور علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بررسی می‌شود.
چکیده‌ای از واکنش‌های چند مقام بلندپایه جمهوری اسلامی درباره همه‌پرسی استقلال کردستان:
- علی اکبر ولایتی: بارزانی سقوط میکند
علی اکبر ولایتی مشاور رهبر جمهوری اسلامی مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان را به همدستی با اسرائیل متهم کرده و گفته است:
«آقای بارزانی متاسفانه از مدت‌ها پیش به صهیونیست‌ها متصل شده. اتصال بارزانی به اسرائیلی‌ها آغاز سقوط سیاسی اوست. او زیر بار این ننگ نمی‌ماند و چیزی از این رفراندوم به دست نمی‌آورد. البته ناگفته نماند که معلوم نیست چقدر این رفراندوم واقعی باشد، موقعی که حکومتی چیزی را به مردم تحمیل میکند قطعاً نتایج آن قابل قبول نیست. آقای بارزانی زودتر از آن چیزی که دیگران سقوط کرده‌اند، سقوط خواهد کرد. مردم ایران و مردم منطقه در مقابل این اقدام ساکت نمی‌نشینند و در مقابل این انحراف می‌ایستند. آقای بارزانی ناگزیر به عقب‌نشینی می‌شود وگرنه با او مقابله خواهد شد.»
- علی مطهری: اقدام خشونت‌آمیز به صلاح نیست
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی هم اعتقاد دارد که اسرائیل و آمریکا خواهان جدایی کردستان از عراق اند. او پیشنهاد داده که مسئولان خونسرد باشند و از خشونت پرهیز کنند:
«روشن است که کردها از همه پرسی استقلال کردستان حمایت می‌کنند اما این همه‌پرسی به معنی استقلال کردستان عراق نیست و مراحلی دارد که اگر قابل انجام باشد هم دو سه سال طول می‌کشد پس نباید خیلی راجع به آن حساسیت نشان دهیم بلکه باید مردم کردستان عراق را روشن کنیم که این کار به صلاحشان نیست.
نکته مهم این است که نباید موضع سختی بگیریم و حساسیت نشان دهیم بلکه باید ببینیم در آینده چه پیش خواهد آمد و با مردم کرد صحبت کنیم. اما از سویی اقدامات خشونت‌آمیز در این زمینه هم به مصلحت نیست.»
- علی لاریجانی: بحران جدیدی ایجاد می‌شود
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی اما گفته است همه‌پرسی استقلال کردستان به «مصلحت» منطقه نیست. نظر او بیانگر سیاست رسمی وزارت خارجه ایران است: ضرورت حفظ یکپارچکی عراق:
«زمانی که گروه‌های مختلف از اقلیم کردستان به ایران آمدند به آنها صراحتاً گفتیم این کار [همه‌پرسی استقلال] تشنج جدید در درون عراق به وجود می‌آورد چرا که هنوز ماجرای تروریستی [داعش] حل نشده و شما بحران جدیدی را ایجاد می‌کنید هر چند آنها توضیحاتی داشتند که گفتیم این موضوعات باید در گفت وگوهای سیاسی حل شود و نباید برای این مسائل و نکات بحرانی ایجاد کرد. به نظر می‌رسد دسایس دیگری تحریکاتی در اینجا انجام داده‌اند. سیاست خارجی ایران روشن است: از تجزیه عراق و سایر کشورهای منطقه به هیچوجه حمایت نمی‌کنیم و آن را به مصلحت نمی‌دانیم. رفتار اقلیم کردستان را به مصلحت خودشان و منطقه نمی‌دانیم و تجزیه‌طلبی در منطقه را نمی‌پذیریم به همین دلیل موضع مجلس شورای اسلامی ایران نیز در مقابل این تجزیه‌طلبی همین خواهد بود و هر گونه کمکی برای اینکه دولت مرکزی عراق دولت مستقر شود را به صلاح ملت عراق می‌دانیم.»
حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق اعلام کرده که همه‌پرسی استقلال کردستان برخلاف قانون اساسی عراق است و به همین جهت همه‌پرسی را به رسمیت نمی‌شناسد و درباره آن با اقلیم کردستان مذاکره نمی‌کند.
مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان گفته است که نتیجه همه‌پرسی استقلال کردستان به معنای جدایی از دولت عراق نیست، بلکه زمینه‌ای‌ست برای از سرگیری گفت‌وگوها با بغداد با این هدف که اقلیم کردستان و عراق دو همسایه خوب برای یکدیگر باشند.
بیشتر بخوانید: