نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل در سفرش به وین از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواسته بود که از مراکز نظامی ایران بازدید کند. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران میگوید برجام صریح و روشن است و میزان نظارت هم در توافق هستهای به خوبی مشخص شده.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران یک روز بعد از صحبت حسن روحانی در شبکه یک صدا و سیما، در واکنش به درخواست آمریکا برای بازدید از مراکز نظامی ایران گفته است:
«میزان نظارت در برجام مشخص است و اینکه ایشان [نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل] ادعا کردند که میزان راستیآزمایی ممکن برای آژانس و تأیید توسط آژانس بستگی به میزان نظارت دارد از اصل حرف غلطی است چرا که برجام بحث راستیآزمایی، چارچوب راستیآزمایی و مبنای آن را تعیین کرده و اکنون به آنچه که در برجام خواسته شده، عمل میشود.»
بر اساس توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی، آژانس بینالمللی انرژی اتمی مجاز است از مراکز نظامی ایران در یک ساز و کار پیچیده بازدید کند. این بازرسیها در چارچوب پروتکل الحاقی و در خصوص نمونهبرداریهای محیطی از مراکز نظامی کشور مجاز است. براساس بند ۷۸ توافق هستهای با قدرتهای جهانی، ابتدا میبایست آژانس درخواست بازدید از تأسیسات ایران را به این کشور تسلیم کند. چنانچه بعد از دو هفته ایران با این درخواست موافقت نکند، این موضوع در کمیسیون برجام مطرح و به رأی گذاشته میشود. حداقل ۵ عضو از ۸ عضو کمیسیون که ایران هم یکی از آنهاست، باید با درخواست بازرسی موافقت کنند. در صورت این موافقت، ایران سه روز فرصت دارد تا اقدامات لازم را در این زمینه انجام دهد. نیکی هیلی در سفر هفته گذشتهاش به وین این پرسش را در دیدار با یوکیو آمانو، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی در میان گذاشته بود که اگر ایران دلیلی برای پنهانکاری ندارد، چرا چنین ساز و کار پیچیدهای برای بازدید از مراکز نظامی ایران در برجام پیشبینی شده؟
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی شامگاه گذشته در گفتوگو با شبکه یک صدا و سیما گفته بود گمان نمیکند آژانس بینالمللی انرژی اتمی با درخواست آمریکا برای بازدید از مراکز نظامی ایران موافقت کند. محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت هم در نشست خبری سهشنبه ۷ شهریور خود گفته بود:
«وزارت امور خارجه و دستگاههای مسئول با صراحت اعلام کردهاند که اطلاعات اماکن نظامی ایران طبقهبندی شده و سری است و دستیابی به این مکانها – آن هم آمریکا- قطعاً بیان آروزی آنان است.»
اکنون محمد جواد ظریف، وزیر خارجه همصدا با رئیس جمهوری اسلامی و سخنگوی دولت اعلام کرده است که توافق هستهای الزاماً مطابق میل آمریکا و نماینده این کشور در سازمان ملل شکل نگرفته:
«آنچه که خانم هیلی میخواهند ممکن است متفاوت باشد و ایشان نمیتواند خواستهها، آرزوها و آمالهای خود را به عنوان ایراد برجام مطرح کند. آنچه که در مورد برجام مورد توافق قرار گرفته یک حد متوازنی است که برای همه شرکت کنندگان قابل قبول بوده است نه اینکه صرفا خواستهها و امیال یک یا چند تن از طرفهای برجام باشد.»
علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بینالملل هم روز گذشته به تأکید گفته بود که ایران به هیچوجه به آمریکا اجازه بازدید از تأسیسات نظامیاش را نمیدهد:
«آمریکاییها باید این آرزو را به گور ببرند که بتوانند به بهانه برجام و یا هر بهانه دیگری از مراکز نظامی ما که جزو امنیت ملی ایران است، بازدید کنند.»
بر اساس مصوبه کنگره آمریکا، وزارت خارجه این کشور باید هر ۹۰ روز یک بار پایبندی ایران به توافق هستهای را تأیید کند.
مقامات آمریکایی ۱۷ ژوئیه اعلام کرده بودند که به نظر آنها توسعه برنامه موشکهای بالستیک ایران، حمایت ایران از تروریسم و پیکارجویی، همدستی با دولت بشار اسد، دشمنی با اسرائیل و حملات سایبری به آمریکا، اسرائیل و متحدان آمریکا در منطقه خلیج فارس از عوامل تضعیف برجام توسط ایران است. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا هم به تأکید گفته بود که به گمان او ایران به روح توافق هستهای پایبند نیست. نمایندگی دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی پنج روز پیش با صدور بیانیهای نسبت به امانتداری آژانس در حفظ اطلاعاتی که از مراکز نظامی ایران دارد، اظهار نگرانی کرده بود.
بیشتر بخوانید:
بـازدیـداژانـس صــرفــاازنیـروگـاهـای اتمـی امکـان پـذیـراست انهم تـوسط بازرسان
اژانـس وطبیعـی است کـه حـکام ایـران اجـازه بـازدیدازمنـاطق نظامی رابـه هیچ سازمان
مستقل یادولتـی رانخــواهـدداد.اصـرارنظامی یک کشـوردرصـورت بـرملاشـدن تـوان دفـاعـی
درمقابل تهدیدات خارجی راازبین میبرد.
Azoor / 31 August 2017