حمیده نظامی- طی تیرماه امسال (۱۳۹۰)، موج بازداشت فعالان زن به زنان هنرمند نیز کشیده شد. ازسوی دیگر برخی از زندانیان سیاسی زن پس از ماه‌ها بازداشت توانستند به مرخصی‌های چندروزه بیایند. نگرانیشماری از فعالان حقوق بشرنسبت به وضعیت سلامتی شماری از زندانیان سیاسی، برگزاری جلسات دادگاه و بازجویی فعالان زن نیز از دیگر رخدادهای ماه گذشته است.
مهناز محمدی، مستندساز و فعال جنبش زنان، پگاه آهنگرانی بازیگر سینما و فیلمساز و مرضیه وفامهر، فیلمساز، بازیگر و دستیار کارگردان، سه زن سینماگری هستند که در این ماه بازداشت شدند.
مهناز محمدی،پنجم تیرماه در پی یورش نیروهای امنیتی به خانه‌اش بازداشت شد. او پیش از این در روز هشتم مرداد ۱۳۸۸ و در مراسم چهلمین روز کشته‌شدگان حوادث ۳۰ خرداد ۸۸ تهران نیز همراه با جعفر پناهی و چند سینماگر دیگر بازداشت شده بود.
همچنین پگاه آهنگرانی نیز که قرار بود هم‌زمان با برگزاری جام جهانی فوتبال زنان به آلمان سفر کند و پیرامون این رویداد برای شبکه دویچه‌وله، وبلاگ‌نویسی کند، پیش از انجام این سفر، توسط ماموران امنیتی احضار و تهدید شد و سفر خود را لغو کرد. روز۲۵ تیرماه خبر بازداشت او پس از سه روز منتشر شد. وی هم‌اکنون بدون وکیل در زندان اوین به سر می‌برد و نیروهای امنیتی خانواده این بازیگر را از گفت‌و‌گو با رسانه‌ها منع کرده‌اند. پگاه آهنگرانی فرزند منیژه حکمت و جمشید آهنگرانی کارگردان سینما است.
با گذشت سه هفته از بازداشت «مرضیه وفامهر»، بازیگر سینما و همسر ناصر تقوایی، کارگردان سینما، خبر این بازداشت در رسانه‌ها منتشر شد. مرضیه وفامهر، بازیگر نخست فیلم «تهران من، حراج» است که توسط گراناز موسوی، شاعر مطرح و فیلمساز ساکن خارج از ایران ساخته شده است.مرضیه وفامهر در بخش‌هایی از این فیلم با موی تراشیده و بدون حجاب ظاهر شده است.
مریم مجد، عکاس مطبوعات نیز که روز۳۱ خرداد، پیش از سفر به آلمان بازداشت شده بود، در تاریخ ۲۶ تیرماه با تودیع وثیقه آزاد شد. قرار بود او به دوسلدروف آلمان برود و پس از برگزاری جام جهانی فوتبال زنان در آلمان، در سفری دوماهه به کشورهای مختلف، کتاب عکسی از زنان فوتبالیست جهان تهیه و منتشر کند.
همچنین منصوره بهکیش که روز۲۲ خرداد سال جاری بازداشت شده بود، روز۱۸ تیرماه با قرار کفالت از زندان اوین آزاد شد. پیش از این ۵۰۰ نفر از فعالان سیاسی و اجتماعی ازجمله حامیان مادران عزادار (مادران پارک لاله) در بیانیه‌ای خواستار آزادی بی‌قید و شرط وی شدند.
تابستان و شرایط نامساعد زندان زنان
بر اساس گزارش‌های رسیده از زندان زنان، وضعیت بهداشتی و رفاهی بند زندانیان سیاسی زن در زندان اوین نامناسب است. این بند با وجود این‌که بیش از ۳۰ زندانی در آن به سر می‌برند، فقط یک هواخوری بسیار کوچک دارد که حدود پنج یا شش متر است.در عمل زندانیان از حق هواخوری محروم هستند. این بند فاقد هرگونه امکانات رفاهی است و فروشگاه کوچک بند نیز برخلاف سایر بندهای زندان اوین، اقلام مناسب و مورد نیاز زندانیان را ارائه نمی‌دهد.
چندی پیش هشت زندانی سیاسی از زندان قرچک ورامین به زندان اوین منتقل شدند. این موضوع شمار زندانیان این بند را به بیش از ۳۰ نفر رساند. این در حالی است که زندانیان عادی زن هنوز از زندان قرچک ورامین به زندان اوین منتقل نشده‌اند.
نگهداری زنان مبتلا به سرطان و‌ام‌اس در زندان
وضعیت جسمی مهناز محمدی، مستندساز و فعال حقوق زنان در زندان اوین وخیم است. او از روز۲۰ تا ۲۷ تیرماه، در بیمارستان بستری بود. این فعال جنبش زنان مبتلا به نوعی بیماری شبیه به‌ام‌اس است و درصورت عدم دسترسی مستمر به دارو دچار درد عضلانی شدید و فلج موضعی می‌شود.
فاطمه رهنما، از زندانیان دهه ۶۰ و زندانی تبعیدی در اهواز نیز به دلیل ابتلا به سرطان شرایط ناگواری را در این زندان سپری می‌کند. بر اساس گزارش‌های موجود، شرایط بهداشتی و رفاهی این زندان بسیار نامناسب است و زندانیان از داشتن آب سالم و بهداشتی محروم‌اند. در چنین شرایطی خانم رهنما از دارو و درمان مناسب محروم است.
نداشتن امکانات رفاهی، ازجمله هواخوری در زندان زنان موجب شده است برخی از زندانیان سیاسی بند زنان اوین، به بیماری‌های مختلف مبتلا شوند که ناشی از نبود آفتاب کافی است.
مرخصی چهار روزه بعد از ۵۶۰ روز انتظار
روز۲۳ تیرماه،بهاره هدایت، مهدیه گلرو و لیلاتوسلی، سه تن از زندانیان سیاسی پس از چندروز انتظار خانواده و دوستان آن‌ها در مقابل زندان اوین،برای یک مرخصی چهارروزه از زندان آزاد شدند. این افراد در حالی برای گذراندن مرخصی از زندان بیرون آمده‌اند که پیش از این از حق تماس تلفنی و مرخصی محروم بوده‌اند. بهاره هدایت و مهدیه گلرو پس از ۵۶۰ روز بازداشت موفق به استفاده از حق مرخصی شده‌اند.
همچنین نسرین ستوده نیز روز ۲۵ تیرماه پس از هشت‌ماه موفق به دیدار مادرش شد. به گفته رضا خندان، همسر خانم ستوده، سالن ملاقات برای افراد مسن و بیمار شرایط مطلوبی نداشت و به همین دلیل مادر این زندانی تاکنون نتوانسته بود حتی ملاقات کابینی با فرزندش داشته باشد.
اغلب زندانیان سیاسی زن از حق ملاقات حضوری محروم‌اند و تنها به شمار اندکی از آن‌ها این حق داده می‌شود. تلفن‌های بند زندانیان سیاسی زن نیز از ماه‌ها پیش قطع شده است. این شرایطیاست که در تمام بندهای زندانیان سیاسی کشور اجرا می‌شود و این زندانیان از حق تماس تلفنی با خانواده‌های‌شان محرومند. فاطمه رهنما، تا به امروز تنها زندانی سیاسی زن است که در دوسال گذشته از حق مرخصی محروم بوده است. همچنین او تنها زندانی سیاسی زن است که برای گذراندن ده سال حبس، به زندان سپیدار اهواز تبعید شده است. این در حالی است که خانواده خانم رهنما در اصفهان زندگی می‌کنند.
از دادگاه تا ادامه احضار فعالان زن
دومین جلسه محاکمه نرگس محمدی، نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر، ششم تیرماه به اتهام عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر، فعالیت تبلیغی علیه نظام و اجتماع و تبانی با هدف ارتکاب جرایم امنیتی در دادگاه انقلاب برگزار شد. این دادگاه، غیرعلنی و بدون حضور هیئت منصفه برگزار شد.
همچنین فرناز کمالی، دانشجوی علوم سیاسی، فعال دانشجویی و از فعالان حقوق زنان در کمپین یک میلیون امضا، روز ششم تیرماه به شعبه چهار بازپرسی اوین احضار شد.
از سوی دیگردر پی کشته شدن هاله سحابی، هفت تن از زندانیان سیاسی زن در اوین، با نوشتن نامه‌ای خطاب به رئیس قوه قضاییه خواهان کمیته حقیقت‌یاب برای بررسی فاجعه مرگ هاله سحابی، در دادگاهی علنی و عادلانه شدند.
در همین زمینه:
هفت بازداشت و ۱۳ سال زندان برای فعال زن
نگرانی از تکرار فاجعه کهریزک برای زندانیان سیاسی زنان
دو اعدام و ۱۲۹ سال زندان برای زنان زندانی سیاسی در سال گذشته
