هنوز معلوم نیست که رضا صالحی امیری در کابینه دوازدهم در مقام وزارت ارشاد اسلامی ابقا شود، با این‌حال مدتی‌ست که ابراهیم داروغهزاده به جای حبیب ایل‌بیگی بر مسند معاونت ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی که مهم‌ترین مرجع سانسور محصولات سینمایی ایران است، تکیه داده. او قصد دارد تغییراتی در ساز و کار سانسور سینمای ایران ایجاد کند: دست نهادهایی مانند سازمان فارابی، سازمان سینمایی اوج (وابسته به سپاه) حوزه هنری، انجمن سینمای دفاع مقدس و شهرداری‌ها را از بودجه فرهنگی دولت کوتاه کند و در همان حال با در نظر داشتن خطوط قرمز ایدئولوژیک زمینه‌های سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در سینمای ایران را فراهم بیاورد، بدون آنکه بهانه‌ای به دست ولایتمداران بدهد. مرجع سینمای ایران که یک پزشک است و قاعدتاً ربط چندانی به سینما ندارد، میگوید هیچکس به اندازه او سختگیر نیست.
ابراهیم داروغهزاده، رئیس معاونت ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) از تشکیل کمیته‌ای برای ۱۰ فیلم توقیف شده در سینمای ایران از جمله فیلم‌های «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری و «آشغال‌های دوست‌داشتنی» ساخته محسن امیر یوسفی خبر داده است. او در این گفت‌وگو خاطرنشان کرده که سختگیرتر از او کسی نیست:
«من در اصول خیلی سختگیر هستم و اصلاً کوتاه نمی‌آیم. بنابراین موضوعاتی که برای برخی نهادها یا رسانه‌ها مهم است و باعث می‌شود واکنش‌هایی به نمایش برخی فیلم‌های سینمایی داشته باشند برای من هم مهم است و فکر نمی‌کنم کسی بتواند بیشتر از خودم سخت‌گیری کند.»
داروغهزاده میگوید یکی از بزرگ‌ترین مشکلات سینمای ایران این است که کمدی‌های سطحی و مبتذل بخش عمده‌ای از فروش سالانه را به خود اختصاص داده‌اند. به گفته این مقام مسئول یکی از دلایل گرایش به سطحی‌نگری در سینمای ایران ناامنی فیلمسازان سینمای اجتماعی ایران است:
«شورای پروانه ساخت و نمایش فیلم‌های اجتماعی و انتقادی را با نگرانی بیشتری مورد بررسی قرار می‌دهد در نتیجه برای فیلم‌سازی که می‌خواهد فیلمی جدی و با حرف و پیام خاصی بسازد ناامنی ایجاد می‌شود.»
مسئول سانسور سینمای ایران به بحران ژرفی اشاره می‌کند: نهادهایی مانند سازمان اوج که وابسته به سپاه پاسداران است، با استفاده از بودجه عمومی چیز دندانگیری تولید نمی‌کنند. فیلم‌های با مفهوم و متعالی را هم نمی‌توان به سادگی نمایش داد. به همین جهت سرمایه بخش خصوصی به سوی ساخت کمدی‌های نازل گرایش پیدا می‌کند. این مقام سانسور ملاک‌های سانسور را مشخص می‌کند:
«نباید فیلمی بنیان‌های خانواده را تحت تأثیر منفی قرار دهد یا مثلاً نهاد ازدواج را که یک امر مقدس است تضعیف کند. فیلمی که امنیت نظام و ارزش‌های نظام را هدف قرار دهد یا مسائل شرعی را رعایت نکند خطوط قرمز ماست.»
رئیس سازمان نظارت سینمایی میگوید حتی اگر این ملاک‌ها هم رعایت شوند، باز ممکن است فیلم‌هایی تولید شوند که تصمیم‌گیری درباره آن‌ها در اختیار شورای پروانه نمایش نباشد.
«این فیلم‌ها خارج از مجموعه باید بررسی شوند مثل “رستاخیز” که پروانه نمایش داشت ولی برخی مراجع تقلید با آن مخالف بودند و حکم مرجع تقلید را نمی‌توان کنار گذاشت. فیلم “کاناپه” هم چنین شرایطی دارد و بحث آن خارج از توان سازمان است چون ما نمی‌توانیم فتوایی در این باره صادر کنیم.»
در فیلم «کاناپه» ساخته کیانوش عیاری ۶ بازیگر زن با این قصد که حجاب به سر نکنند، موهایشان را تراشیدند و کلاه‌گیس به سر گذاشتند. در فیلم «رستاخیز» ساخته احمد رضا درویش نیز برای نخستین بار چهره عده‌ای از شخصیت‌های مذهبی از جمله «ابوالفضل» و «علی اکبر» در واقعه عاشورا نشان داده شد. این مسأله باعث شد که برخی مراجع تقلید مانند ناصر مکارم شیرازی، وحید خراسانی و علوی گرگانی خواهان منع نمایش این فیلم شوند.
در این میان – به گفته ابراهیم داروغهزاده- برخی فیلم‌ها هم مانند فیلم «ارادتمند، بهاره تینا نازنین» ساخته عبدالرضا کاهانی در شورای نمایش رد می‌شوند.
حاصل اراده به سخت‌گیری و ضرورت آسان‌گیری کمیته‌ای‌ست که قرار است تکلیف ۱۰ فیلم توقیف شده که تاریخ مصرفشان گذشته را با اعمال تغییراتی مشخص کند:
«برای نمایش بعضی فیلم‌ها باید شرایط کلی جامعه را درنظر گرفت چون برخی نظرها بر این است که نشان دادن بعضی مسائل باعث ترویج آن‌ها می‌شود.»
موضوع «خانه پدری» یکی از فیلم‌های توقیف شده قتل‌های ناموسی در گستره زندگی اجتماعی ایرانیان است. صحنه قتل قرار است حذف شود.
بیشتر بخوانید: