سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران صبح سه‌شنبه ۱۲ اردیبهشت‌ماه کارش را در سایه انتخابات ریاست جمهوری ایران در شهر آفتاب آغاز کرد. وزیر ارشاد اسلامی وعده داد که سال آینده، دولت برگزاری نمایشگاه کتاب تهران را به ناشران واگذار کند.
در مراسم افتتاحیه نمایشگاه کتاب تهران، علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی، رضا صالحی امیری، وزیر ارشاد اسلامی، عباس صالحی معاون فرهنگی وزیر ارشاد، محمد مهدی حدریان، معاون سینمایی وزیر ارشاد و انتیمو چزرو معاون وزیر میراث و فعالیت‌های فرهنگی کشور ایتالیا، به عنوان میهمان ویژه این دوره از نمایشگاه کتاب و محمود آموزگار دبیر شورای برنامه‌ریزی و اجرایی صنوف نشر شرکت داشتند.
نمایشگاه کتاب تهران برای دومین بار در شهر آفتاب برگزار می‌شود.
فرسودگی نشر کتاب در ایران، افت شمارگان کتاب و وضع اقتصادی ناشران همچنان از موضوعاتی‌ست که بزرگ‌ترین نمایشگاه کتاب ایران با آن درگیر است. رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنانی که در افتتاحیه این رویداد فرهنگی ایراد کرد، از ناشران خواست به یارانه‌ها دل نبندند:
«توصیه می‌کنم منتظر گرفتن یارانه گرفتن نباشید، مخالف این مسئله نیستم اما یارانه سیستم مطمئن و متکی به آینده‌ای نیست. گاهی می‌دهند و زمانی نه. پس متکی به بخش خصوصی باشید زیرا که ما تجربه خوبی از تولید دولتی نداریم.»
دولت حسن روحانی در سال گذشته تلاش کرده بود با پرداخت یارانه کتاب به میزان ۲۶ میلیارد تومان به مردم به رونق نمایشگاه‌های کتاب استانی کمک کند. آمار قابل اتکایی درباره میزان کاهش سرانه کتابخوانی در ایران در دست نیست. برخی کارشناسان اعتقاد دارند که سرانه مطالعه در ایران بین ۵ تا ۷۵ دقیقه در روز متغیر است. سهم کتابخوانی در این میان زیاد نیست.
بر اساس آماری که خانه کتاب در آستانه برگزاری سی‌امین نمایشگاه کتاب تهران منتشر کرده، قیمت متوسط کتاب در اسفند ماه سال ۹۵، نسبت به بازه زمانی مشابه در سال ۹۴ افزایش داشته و از ۱۴ هزار تومان به ۱۵ هزار و ۸۴۴ تومان رسیده و در مجموع افزایش ۱۳ درصدی را نشان می‌دهد.
با وجود کاهش سرانه مطالعه در ایران و افزایش قیمت کتاب، تعداد کتاب‌هایی که هر سال منتشر می‌شود افت نکرده است. رضا صالحی امیری، در سخنانش در افتتاحیه سی‌امین نمایشگاه کتاب ایران به سیاق هر سال آماری از کتاب‌های منتشر شده در سال جاری در مقایسه با سال‌های گذشته به دست داد:
«بر اساس آمار در سال ۱۳۹۱، ۶۴هزار ۱۵۱ عنوان کتاب، در سال ۱۳۹۲، ۶۶ هزار و ۵۱۴ عنوان کتاب، در سال ۹۳، ۷۳ هزار و ۸۱۲ عنوان کتاب، در سال ۹۴ ، ۸۱ هزار ۳۲۷ عنوان کتاب و در سال گذشته ۸۸ هزار و ۵۰۴ عنوان کتاب در کشور نشر پیدا کرده است. این [ارقام] نشانگر تحول در حوزه کتاب و کتابخوانی در طی این سال‌هاست. همچنین تقویت حضور صنعت نشر ایران در عرصه تجارت بین‌الملل یکی از اهداف ما بوده است.»
مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران در سال جاری، کشور ایتالیاست. به همین مناسبت انتیمو چزرو، معاون وزیر میراث و فعالیت‌های فرهنگی کشور ایتالیا پیام سرجیو ماتارلا رییس‌جمهور این کشور را خواند. در این پیام آمده بود:
«مفتخرم تا افتتاح نمایشگاه کتاب تهران را که میزبان ایتالیاست تبریک بگویم. این اتفاق مؤید دوستی و پیوند دو کشور ایتالیا و ایران است. من افتتاح این نمایشگاه را به آقای روحانی رییس‌جمهور ایران صمیمانه تبریک می‌گویم. در دیداری که در ژانویه ۲۰۱۶ در ایتالیا با ایشان داشتیم نیز فرهنگ در مرکز گفت‌وگوهای ما قرار داشت.»
علاوه بر ایتالیا، آلمان هم حضور چشمگیری در سی‌امین نمایشگاه کتاب تهران دارد. هیأتی متشکل از توبیاس وس (قائم مقام نمایشگاه فرانکفورت) و کلودیا دوبری (مسئول پروژه بین المللی نمایشگاه کتاب فرانکفورت) همراه با ۱۸ ناشر آلمانی به تهران سفر کرده‌اند. در غرفه آلمان بیش از ۳۰۰ عنوان کتاب از ۱۲۵ ناشر آلمانی زبان عرضه می‌شود.
مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران اعلام کرده که در سی‌امین نمایشگاه کتاب تهران ۲۶۰۰ ناشر ایرانی حضور دارند.
بیشتر بخوانید: