در واکنش به ابلاغیه احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان مبنی بر رد صلاحیت نامزدان اقلیتهای مذهبی در انتخابات شوراها، علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی از اعضای هیأت نظارت بر انتخابات شوراها خواست طبق قانون عمل کنند.

احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان

مجلس شورای اسلامی مسئول نظارت بر انتخابات شوراها و بررسی صلاحیت نامزدان شوراهاست. اما دبیر شورای نگهبان روز گذشته ابلاغیه‌ی بحثبرانگیزی در رابطه با تعیین صلاحیت نامزدهای شوراها منتشر کرد که از هیاتهای نظارت خواسته بود از تائید صلاحیت غیرمسلمانان خودداری کنند. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان نیز اعلام کرد که این تنها نظر جنتی نیست بلکه نظر فقهای شورای نگهبان است.

اسفندیار اختیاری نماینده زرتشتیان در مجلس به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت او نامهای در اعتراض به نظر فقهای شورای نگهبان نوشته و در پی آن علی لاریجانی رئیس مجلس به هیاتهای نظارت دستور داده مطابق قانون عمل کنند.

اختیاری گفت: «پس از دستور آقای لاریجانی، با اعضای هیات‌های نظارت بر انتخابات شوراها که از نمایندگان مجلس هستند، نیز گفت‌وگو شد و اکثریت آنها هم با ادامه اجرای قانون فعلی موافق بودند و قرار شد دقیقاً مر قانون در این زمینه اجرا شود و تغییری در آن صورت نگیرد.»

انتخابات شوراها و جنتی

جنتی که در ماههای اخیر بارها نسبت به انتخابات شوراهای شهر و روستا و داوطلبان آن ابراز نگرانی کرده بود، در ابلاغیهای که در روزنامههای رسمی کشور منتشر شد خواهان حذف پیروان سایر ادیان از شوراها شد.

او نوشته بود: «با توجه به اینکه تصمیمات شوراها در خصوص مسلمین بدون لزوم رسیدگی آن در شورای نگهبان لازم‌الاتباع خواهد بود، [عضویت افراد غیر مسلمان در شوراهای اسلامی شهر و روستا] خلاف موازین شرع است.»

شب گذشته عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان درباره ابلاغیه یاد شده گفت این تنها نظر جنتی نیست:

«این ابلاغیه نظریه فقها است مبنی بر اینکه در جایی که اکثریت مسلمان باشند اقلیت‌ها نمی‌توانند در شوراها حضور داشته باشند.»

اما توضیحات سخنگوی شورای نگهبان به بحث درباره رد صلاحیت نامزدهای اقلیت‌های مذهبی در انتخابات شوراها پایان نداد. این بحث به جلسه امروز مجلس کشیده شد و یک نماینده مجلس به شورای نگهبان اخطار داد. علی مطهری نایب رئیس مجلس هم با مبهم خواندن ابلاغیه جنتی گفت: منتظر توضیح شورای نگهبان هستیم.

قاسم میرزایی نکو، نماینده دماوند در جلسه چهارشنبه ۲۹ فروردین مجلس در انتقاد از موضع دبیر شورای نگهبان گفت:

«قوانيني كه به عهده مجلس گذاشته است،‌ چندين بار مصوبه‌اش به شوراي نگهبان رفته است و خلاف شرع بودن مشخص شده، سال ۷۵، ۸۶، ۹۲ اين قوانين به شوراي نگهبان رفته است و همه اين اصلاحيه‌ها خلاف شرع بودنش مشخص شده است،‌ ‌خب اگر چند بار انجام شده است، مجدداً اين موارد چيست كه شوراي نگهبان مطرح مي‌كند؟»

این نماینده مجلس در انتقاد از نظارت استصوابی گفت:

«متأسفانه در حال حاضر نظارت استصوابی از میزان احوالات افراد به قوانین تسری پیدا کرده. این یک بدعت است. قطعاً با این روند ممکن است هر روز قوانین مصوب مجلس ملغی شود، قطعا باید این موضوع مورد رسیدگی قرار گیرد.»

علی مطهری، نایب رئیس مجلس هم در پاسخ، مسأله را مبهم خواند و افزود:

«ما منتظر توضیح سخنگوی شورای نگهبان در این باره هستیم. چون وقتی مصوبه‌ای به تصویب مجلس می‌رسد و شورای نگهبان نیز آن را تایید می‌کند نمی‌تواند اظهارنظر نماید.»

«مصیبت بزرگ» شوراها

 احمد جنتی در آغاز دومین اجلاس دوره پنجم مجلس خبرگان در اسفند گذشته از این مساله که شورای نگهبان بر انتخابات شوراها نظارت ندارد بنابراین نمیتوان از اعتقادات دینی داوطلبان شوراها و پابندیشان به نظام و اسلام مطمئن شد ابراز نگرانی و  از این که انتخابات شوراها “حساب و کتاب ندارد” شدیداً انتقاد کرده بود. او انتخابات شوراها را «مصیبت بزرگ» خوانده بود.

رحمان فضلی، وزیر کشور در واکنش به انتقادات و ابراز نگرانی جنتی گفته بود مجلس مسئول نظارت بر انتخابات شوراها و بررسی وضعیت کاندیداهاست و معمولاً درباره کاندیداها از سایر ارگانها استعلام میگیرد و «اگر دقت لازم شود» جایی برای نگرانی دبیر شورای نگهبان نیست.

 واکنشی که این سخنان ایجاد کرد سبب شد شورای نگهبان از گفتههای جنتی اعلام برائت کند. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی این شورا در آن زمان به خبرنگاران گفته بود اظهارات جنتی «در مقام رئیس مجلس خبرگان بوده است و نه در مقام دبیر شوای نگهبان و در واقع، نگرانی از یک مسئله بوده است.»

 این بار اما مساله روند متفاوتی گرفت. نظرات فقهای شورای نگهبان در قالب ابلاغیه دبیر این نهاد در روزنامه‌های رسمی انتشار یافت. در حالی که به گفته علی مطهری، مجلس در انتظار پاسخ شورای نگهبان بود، شوراهای نظارت تصمیم گرفتند به روال سابق عمل کنند. 

بیشتر بخوانید: