حمیده نظامی- سال ۹۰ در حالی آغاز شد که همچنان حقوق اولیه زندانیان سیاسی زن نادیده گرفته می‌شود وعلاوه بر بازداشت دو تن از زنان فعال سیاسی و مدنی، ۶۹ سال زندان برای زندانیان سیاسی زن صادر شده و وضعیت جسمانی برخی از زندانیان در وضعیت مخاطره‌آمیز و نگران‌کننده است.
بیش از ۲۰ زندانی زن در بد‌ترین شرایط در یک فضای سی متری بدون کوچک‌ترین امکانات اولیه و رفاهی نگه داری می‌شوند و وضعیت سلامت آنها مخاطره‌آمیز است. بهاره هدایت، عاطفه نبوی، پروین جوادزاده، مهدیه گلرو، لیلا توسلی، هاله سحابی و … از زندانیان زن محبوس در این بندند. زندانیان زن سیاسی تمام ساعات روز و شب را بدون کوچک‌ترین امکانات رفاهی، تفریحی و بهداشتی در این سلول در بسته می‌گذرانند و حق استفاده از سالن ورزشی و حتی کتابخانه بند زنان را نیز نداشته و تنها یک ساعت در روز قادر به استفاده از هواخوری هستند. این شرایط موجب بیماری برخی از این زندانیان شده است چرا که آنها بدون تحرک مجبورند ساعت‌ها در یک نقطه باقی بمانند.
همچنین با اجرای طرح ایزوله کردن زندانیان سیاسی و امنیتی، بند نسوان زندان رجایی شهر کرج منحل شد و ۲۴ فروردین ماه کلیه زندانیان سیاسی و عادی محبوس در بند نسوان (زنان) زندان رجایی شهر کرج به مکان نامعلومی منتقل شدند. برخی گزارش‌ها حاکی از انتقال آنها به «زندان کچویی» است.
زندان کچویی از ندامتگاه‌های قدیمی استان البرز است که با توجه به توسعه جمعیت هم اکنون در نزدیکی بافت مسکونی در منطقه «فردیس» قرار گرفته است. گفته می‌شود در صورت انتقال این زندانیان به زندان کچوئی، آنها قادر به برقراری هیچ نوع ارتباطی با دنیای خارج از بند دائم از زندانیان عادی نخواهند بود.
با وجود تمامی اعمال فشار‌ها و محدودیتهای ارتباطی بر زندانیان سیاسی زن، جمعی از زنان سیاسی زندانی در زندان‌های اوین و رجایی‌شهر به مناسبت درگذشت پدر میرحسین موسوی پیام تسلیتی برای او ارسال کردند.
بازداشت دو فعال زن در فروردین ماه
سال جدید نه تنها با آزادی هیچ یک از زندانیان سیاسی زن همراه نبود بلکه با اقدام به بازداشت سه فعال زن آغاز شد.
سارا محبوبی، دانشجوی محروم از تحصیل بهایی ساکن ساری ۲۰ فرودین ماه پس از تفتیش منزل مسکونی پدری و ضبط کتب، کاغذهای دست نوشته، سی دی و کیس کامپیو‌تر، بازداشت و به بازداشتگاه اطلاعات ساری منتقل شد.
سیما دیدار، روزنامه نگار و فعال مدنی آذربایجان، نیز دوشنبه ۲۹ فروردین برای اجرای حکم ۶ ماه حبس تعزیری‌اش به زندان تبریز منتقل شد. او روز شنبه برای بازپسگیری مدارک شناسایی خود با هماهنگی دادگستری به بازداشتگاه صائب تبریزی (اطلاعات سپاه) مراجعه کرده بود و در همانجا بازداشت شد.
همچنین نیروهای امنیتی ۲۰ فروردین ماه به منزل درسا سبحانی، دانشجوی محروم از تحصیلی بهایی و فعال حقوق زنان، هجوم بردند اما به دلیل عدم حضور وی موفق به بازداشت این دانشجوی محروم از تحصیل نشدند.
۶۹ سال زندان برای زندانیان سیاسی زن
در اولین ماه سال جدید دادگاه در مجموع ۶۹ سال حکم زندان برای زندانیان سیاسی زن صادر کرده است. ژیلا کرم‌زاده مکوندی و لیلا سیف الهی، دو تن از حامیان مادران عزادار (مادران پارک لاله) ۲۰ فروردین ماه توسط شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه به ۴ سال زندان محکوم شدند.
همچنین قاضی مقیسه به علت عدم مراجعه الهام احسنی، یکی دیگر از حامیان مادران عزادار، پرونده وی را مفتوح نگه داشته و خواهر وی را که کفالت او را به عهده گرفته بود احضار و به او اعلام کرد که مبلغ کفالت را از حقوق وی کم خواهند کرد.
سارا محبوبی، دانشجوی محروم از تحصیل بهایی، ۱۸ فرودین ماه، به ۱۰ ماه حبس تعزیری محکوم شد. یکی از جرایم ذکر شده در حکم محبوبی «عضویت در سایت ضد انقلاب فیسبوک» ذکر شده بود.
سارا محبوبی و سیما دیداردو زن فعال مدنی هستند که در فروردین ماه جاری بازداشت شده‌اند
لاله حسن‌پور، فعال حقوق بشر و وبلاگ نویس، ۲۲ فروردین از سوی شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر تهران، به ۵ سال حبس قطعی محکوم، و جهت اجرای حکم به دادسرای مستقر در زندان اوین احضار شده است.
نازنین خسروانی، روزنامه نگار اصلاح طلب، نیز شنبه ۲۷ فروردین در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی به اتهام اجتماع و تبانی جهت اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام به تحمل ۶ سال حبس تعزیری محکوم شد. که تا ۲۰ روز فرصت تقاضای تجدیدنظر این حکم است.
مهوش ثابت و فریبا کمال آبادی از رهبران بهایی نیز هر کدام به ۲۰ سال حبس تعزیری محکوم شدند. پیش از این دادگاه تجدید نظر پس از حذف اتهاماتی چون جاسوسی و همکاری با دولت اسرائیل، این حکم را به ۱۰ سال کاهش داد. اما این حکم دادگاه تجدید نظر از سوی دادستان کل کشور، برخلاف شریعت تشخیص داده شده و به ۲۰ سال افزایش یافته است.
از سوی دیگر ژیلا بنی یعقوب، روزنامه نگار و فعال حقوق زنان، شنبه ۲۰ فروردین برای چهارمین بار پس از انتخابات در دادگاه شعبه ۱۰۵۷ مجتمع کارکنان دولت به اتهام توهین به رییس جمهوری و مقامات در دادگاه محاکمه شد. او به همراه وکیلش فریده غیرت در دادگاه حاضر شدند. موارد اتهامی او به مقالات منتشره در وبلاگ شخصی‌اش مستند شده است. یکی از اتهامات بنی یعقوب در پرونده جدید داشتن یک وبلاگ شخصی در فضای اینترنت بدون دریافت مراجع دولتی ذکر شده است.
همچنین پرونده تازه مهدیه گلرو و بهاره هدایت دو فعال دانشجویی در ارتباط با بیانیه به مناسبت روز شانزده آذر روز دانشجو در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب در حال رسیدگی است.
نسرین ستوده، وکیل پایه یک دادگستری، که پیش از این محکوم به ۱۱ سال حبس بود، از تجدد نظر خواهی برای حکمش انصراف داده است و به گفته همسر وی، این تصمیم به این دلیل بوده که بازجویانش گفته‌اند نمی‌گذاریم حکم صادره در روند تجدیدنظر کم شود. این فعال حقوق بشر و زنان، ۳۰ فروردین به اتهام تظاهر به بی‌حجابی، شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب رای به محکومیت وی داد و او را مجرم شناخت. بر اساس حکم صادر شده وی به پرداخت جمعا ۵۰۰۰۰۰ ریال معادل پنجاه هزار تومان محکوم شده است که براساس اعلامیه ارسالی از طرف دادگاه قابل اعتراض است.
نگرانی از وضعیت سلامت زنان زندانی سیاسی
با توجه به شرایط نگهداری زنان سیاسی در زندان‌ها و کمبود امکانات به عنوان وسیله‌ای برای اعمال فشار بیشتر، زندانیان زن در خطر آسیب جسمی فراوان هستند.
فرح واضحان، از بازداشت شدگان روز عاشورای ۸۸ و از محبوسین در بند متادون اکنون از ناراحتی قلبی رنج می‌برد.
زهرا جباری، از روز اول فروردین ماه وضعیت جسمی‌اش به وخامت گرایید و به کما فرو رفت و به یکی از بیمارستان‌های تهران منتقل شد . او همچنان در کما بسر می‌برد و تا به حال هیچ تغییری در شرایط جسمی‌اش ایجاد نشده است. زهرا جباری ماه‌ها است که از ناراحتی حاد قلبی و بیماری رماتیسم رنج می‌برد ولی به دستور بازجویان وزارت اطلاعات جهت اعمال فشار، از درمان وی خودداری شده است.
نسرین ستوده، وکیل پایه یک دادگستری و فعال حقوق بشر، در این مدت دچار مشکل بینایی شده است و فخرالسادات محتشمی‌پور، پس از اعتصاب غذا با توجه به ناراحتی معده، دچار مشکل گوارشی شده است.
مهدیه گلرو، فعال دانشجویی نیز در اثر فشارهای وارده در زندان دچار کاهش وزن، مشکل عفونت روده و غلظت بالای خون شده است.
همچنین مائده قادری، از وکلای پایه یک دادگستری، در طی یک تماس تلفنی کوتاه با خانواده از وضعیت بسیار دردناک و اسف بار خود در زندان وکیل‌آباد خبر داده و شرایط ایجاد شده در زندان را غیر قابل تحمل توصیف کرده است.
از وضعیت سلامت دیگر زندانیان زن سیاسی گزارش رسمی‌ای در دست نیست اما بر اساس گزارشات غیررسمی با توجه به شرایط دشوار بند زنان زندان‌ها، وضعیت جسمی آنها مخاطره‌آمیز پیش بینی می‌شود.
فقط سه زن به مرخصی رفتند
برخلاف ادعای مسولین قوه قضائیه که هیچ زندانی وجود ندارد که دو نوروز پیاپی به مرخصی نرفته باشد، بسیاری از زندانیان زن از حق مرخصی برخوردار نبوده‌اند از جمله بهاره هدایت و مهدیه گلرو، دو دانشجوی زندانی در دوسال گذشته اجازه استفاده از حق مرخصی را نداشته‌اند. بر اساس گزارش‌ها در ایام نوروز و فروردین ماه جاری تنها به سه زندانی زن سیاسی مرخصی داده شده است.
لیلا توسلی و پروین جوادزاده دو زندانی زن، روز ۲۹ اسفند ماه با گرفتن مرخصی نوروزی از زندان آزاد شده بودند، با عدم تمدید مرخصی ۱۷ فروردین به زندان بازگشتند. فخرالسادات محتشمی‌پور، عضو جبهه مشارکت نیز روز پنج شنبه ۲۵ فرروردین پس از وخامت شرایط جسمی بر اثر اعتصاب غذا، با دریافت مرخصی سه روزه از زندان خارج شد.
سه اعتصاب غذا در تهران و مشهد
در فروردین ماه جاری گزارش سه اعتصاب غذا از سوی دو زندانی زن در بند زنان گزارش شده است. فخرالسادات محتشمی‌پور که پیش از سال جدید اعلام گرفتن روزه سیاسی در اعتراض به وضعیت زندانیان سیاسی کرده بود روز دوشنبه اول فروردین اعتصاب غذای خود را شروع کرد و پس از گذشت چهار روز از اعتصاب غذا با وخامت وضعیت جسمی زیر سرم رفت. وی همچنین روز دوشنبه ۱۵ فروردین ماه مجدد اعتصاب غذای کرد.
زهرا جباری، از زندانیان سیاسی از روز اول فروردین ماه وضعیت جسمی‌اش به وخامت گرایید و به کما فرو رفته است
در این راستا جمعی از زندانیان سیاسی زندان رجایی شهر در حمایت از اعتصاب غذای فخرالسادات محتشمی‌پور و در اعتراض به احضار‌ها، بازداشت‌ها، تهدیدات و فشارهای وارد بر خانواده‌های زندانیان صنفی، سیاسی و حقوق بشری و فشار‌ها و محدودیتهای غیر قانونی و غیر انسانی تحمیل شده بر صد‌ها زندانی سیاسی و غیر سیاسی با صدور بیانیه‌ای از روز یکشنبه دست به اعتصاب غذا زدند.
همچنین مائده قادری، وکیل دادگستری، به خاطر وضعیت نامناسب‌اش در زندان وکیل آباد مشهد، دست به اعتصاب غذا زده است.
محدودیت در ملاقات و حبس در انفرادی، مجازات مضاعف زندانیان زن
۲۰ فروردین بهاره هدایت و مهدیه گلرو دو فعال دانشجویی زندانی در بند متادون زندان اوین که پیش از این نیز با حبس در سلول انفرادی و ممانعت از تماس تلفنی و ملاقات با خانواده مواجه بودند، مجددا به سلول انفرادی منتقل شدند و تا هفته گذشته در سلول انفرادی بودند.
نسرین ستوده نیز ه تا کنون اجازه ملاقات حضوری با همسرش را نداشته در ۱۹ فروردین با همسر، خواهر و برادرش به صورت کابینی ملاقات کرد و برای چند دقیقه نیز با فرزندانش تحت تدابیر شدید امنیتی ملاقات حضوری داشت. رضا خندان همسر نسرین ستوده، در گفتگو با زمانه اعلام کرد در ملاقات‌های حضوری که بچه‌ها به ندرت می‌توانند داشته باشند مامورین زندان بچه‌ها را می برند و در هنگام بردن بچه‌ها، همه جای آنها را می‌گردند و در این نوبت نه تنها شکالات نیما بلکه دستبند و گلیپس‌های پلاستیکی مهراوه را هم از جیبش در آورده‌اند. به گفته او مادر سالخورده نسرین که نمی‌تواند از پله‌های سالن ملاقات بالا رود و آنجا فاقد امکاناتی از قبیل آسانسور و مسیر ویلچیر است اساسا هیچ وقت نمی‌تواند او را ببیند.
کمپین بهاره هدایت و دو جایزه برای نسرین ستوده
در ماهی که گذشت جمعی از فعالان دانشجویی، زنان و حقوق بشر به مناسبت سالروز تولد بهاره هدایت، فعال دانشجویی، کمپینی را در حمایت از او تشکیل داده و نلاش کردند تا توجه نهادهای دانشجویی، دولتمردان و نهادهای حقوق بشری را به شرایط ویژه او جلب کنند.
اهدای زنبق طلایی شهر فلورانس به نسرین ستوده به عنوان سمبل صداقت و دفاع از حق بیان نیز از اتفاقات مهم حمایتی از زندانیان سیاسی زن در ابتدای سال ۹۰ است. جایزه انجمن قلم آمریکا نیز ۲۴ فروردین ماه، به نسرین ستوده تعلق گرفت. در بیانیه انجمن قلم از نسرین ستوده به عنوان یکی از رهبران جنبش زنان و مدافع حقوق کودکان در ایران نام برده شده است.
در همین رابطه:
دو اعدام و ۱۲۹ سال زندان برای زنان زندانی سیاسی در سال گذشته